Medeniyetin ilerlemesi ile zaman içinde idamlar da daha insancıl ve daha az acı verici hale getirildi. Ayrıca toplum gözetimi de mümkün olduğunca aza indirildi.

Bugün enjeksiyonla idam yönteminin kullanıldığı 34 Amerikan eyaletinin neredeyse hepsinde, infaz sırasında sınırlı sayıda seyirci bulundurulmakta. Ayrıca seyirciler, idam cezası almış olan kişinin sadece son anlarına şahit olabilmekteler.

Appalachian State Üniversitesi’nde uzman Trina Seitz’e göre, Amerika’nın kuruluşu ile uygulanan ilk idam şekli asılarak idam edilme yöntemiydi. Cezanın infazı sırasında yüzlerce seyirci şehir merkezine toplanır, vaazlar dinlenirdi. Ardından infaz seyredilirdi.

1800’lü yıllarla birlikte, politikacılar bu olayın bir eğlence vasıtası haline dönüştüğünü gördüler. Özellikle halkın verdiği tepkiler zaman zaman aşırıya kaçmaya başladı. Ayrıca asılma işinin ehli tarafından yapılması gerekiyordu. Çünkü eğer ip kısa olursa suçlu ölmeden önce çok can çekişiyor, uzun olursa da başının gövdesinden ayrılma ihtimali bulunuyordu.  Bunlardan dolayı 1820 yılında alınan kararla idam cezası hapishane bahçesinde yapılmaya başlandı.



Daha sonraki dönemlerde, insanoğlunun anesteziyi keşfetmesi ile idam şekilleri de değişmeye başladı. Doktorlar anestezi ile infaz edilecek kişilerin çekeceği acıyı azaltmayı amaçladılar. UCLA Hukuk Fakültesi profesörlerinden Stuart Banner, bu durumun insanlarda acı çekmeden ölüm düşüncesini geliştirdiğini belirtiyor. Bu noktadan sonra araştırmalar daha az acı veren öldürme metotları üzerine yoğunlaştırılmış.

1880 yılında Thomas Edison’un elektriği keşfetmesi, idamda bir dönüm noktası olmuş. Elektrikli sandalyenin de bulunması ile idamlar elektrik kullanarak yapılmaya başlamış. Yapılan araştırmalar bu şekilde ölümün ciddi manada acıyı azalttığını göstermekte.

Seitz’e göre, geliştirilen bu yeni yöntem, uygulamanın kontrollü ve topluma kapalı olmasını gerektirmiş. Çünkü elektriğin kullanıldığı yöntem, kalabalık bir ortamda, özellikle yağışlı bir havada tehlikeli sonuçlar doğurabilir.



Fakat elektrikli sandalye de bazı dezavantajlara sahip. Acemice kullanılan alet, ilk denemede mahkûmun ölümünü sağlamayabileceği gibi, hatalı kullanım yangına da yol açabilir. Bu da mahkûmun katlanılamaz acı çekmesine yol açabilir.

Medeniyetin ilerlemesi ile daha az acı veren idam yolları arana dursun, bazı eyaletler ise gaz odaları ve idam mangaları kullanmakta.

ABD’de günümüzde enjeksiyon ile idam en insancıl ve az acı veren idam şekli olarak görülmekte. Fakat o yöntem de, yetkin uygulayıcısı olmaması ve kullanılan zehrin üretiminin azlığı dolayısı ile eleştirilere maruz kalıyor.



Ömer AKAN – TurkishNY.com