Soruşturma, 1972 yılında Kuzey İrlanda'da 13 Katolik göstericinin İngiliz güvenlik güçleri tarafından üzerlerine ateş açılarak öldürüldüğü Kanlı Pazar tartışmasına son noktayı koymayı hedefliyor.

1972 yılının Ocak ayında Kuzey İrlanda'nın Londonderry kentinde görevli İngiliz askerler, bir pazar günü yurttaş hakları yürüyüşü yapan Katoliklerin üzerine ateş açmıştı.

Askerler, tarihe Kanlı Pazar olarak geçen olay sırasında önce kendi üzerlerine ateş açıldığını söylediler.

Ölen 13 kişinin yakını, güvenlik güçlerinin bu iddiasını hiçbir zaman kabul etmedi ve masum göstericilerin askerler tarafından katledildiğini savunageldi.

Kanlı Pazar'ı takiben açılan bir soruşturma askerleri aklamıştı.

Fakat buna itiraz eden çevreler, bazı önemli bulguların gözardı edildiğini söyleyerek daha kapsamlı bir soruşturma için bastırdı.

300 milyon dolar

1998 yılında tekrar açılan ve sonuçları bugün açıklanacak olan Kanlı Pazar soruşturması, Lord Saville'in başını çektiği bir heyet tarafından yürütüldü.

Kanlı Pazar, Kuzey İrlanda'nın İngiltere'ye değil İrlanda Cumhuriyeti'ne bağlanması gerektiğini savunan bölgedeki Katolik toplum açısından bir dönüm noktası olarak görülüyor.

Olayın ertesinde İngiltere'den kopmak için silahlı mücadele veren İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu İRA'ya katılanların sayısının hızla arttığı düşünülüyor.

90'lı yılların sonunda Kuzey İrlanda barış anlaşmasının imzalanmasına değil, İngiltere'ye bağlı kalmayı sürdürmek isteyen Protestan toplum ile ayrılmayı savunan İrlanda milliyetçisi Katolikler arasındaki şiddet olayları çok sayıda ölüme yol açtı.

12 yıldır Kanlı Pazar'ı soruşturan heyetin raporunda öldürülen 13 kişinin hepsinin ya da bir kısmının masum olduğu sonucuna varılırsa, olaya karışan askerler hakkında yasal işlem başlatılması gündeme gelecek.

İngiltere Adalet Bakanlığı'na yaklaşık 300 milyon dolara malolan soruşturma neticesinde 5 bin sayfalık bir raporun yayımlanması bekleniyor.

Gözlemciler, ülke tarihinde bu derece büyük bir soruşturmaya daha önce hiç tanık olunmadığına dikkat çekiyor.



BBC