Rusya'nın iç istihbarat servisi başkanı Aleksandır Bortnikov, saldırıları Kuzey Kafkasya'daki terörist örgütlerin düzenlediğini sandıklarını belirterek, "Çünkü iki saldırıda da intihar eylemcisi olduğu sanılan iki kadın cesedi bulundu ve bu kadınlar da Kuzey Kafkasya görünümlü" dedi.
Çeçen ayrılıkçı Doku Umarov, "Kavkazcenter" internet sitesine verdiği demeçte, "Kan bundan sonra sadece bizim şehirlerimiz ve kasabalarımızla sınırlı olmayacak, savaş onların kentlerine de geliyor" ifadesini kullanmıştı.
Rus internet haber portallarından "Newsru.com", Rus güvenlik güçlerinin Kafkasya'daki ayrılıkçı militanlara yönelik son dönemde çok başarılı operasyonlar yaptığını ve çok sayıda üst düzey militanın öldürüldüğünü belirterek, eylemin buna misilleme olduğu görüşüne yer verdi.
Olay anı
Terör saldırısı düzenlendiği sırada, başkent Moskova'nın tüm metro sisteminde yaklaşık 500 bin kişi bulunduğu belirtiliyor.
Saldırılardan ilki Rus iç istihbarat servisi FSB'nin merkezinin yakınındaki Lubyanka metrosuna yerel saatle 07.56'da (TSİ 06.56), ikincisi de kent merkezindeki Park Kulturiy metrosuna düzenlendi.
İlk saldırıda 23, ikincisinde 14 kişi öldü. Saldırılarda 65 kişi ise yaralandı. Aralarında çocukların da bulunduğu yaralıların yarısının durumunun ciddi olduğu belirtiliyor.
Lubyanka metrosundaki patlama trenin ikinci vagonunda meydana geldi. Hayatını kaybedenlerin bir kısmını trenin içinde bulunanlar, bir kısmını da metro platformunda bekleyenler oluşturdu.
Görgü tanıkları anlattı
Görgü tanıkları patlamanın meydana gelmesinin ardından herkesin birbirinin panik halinde metroyu terk etmeye çalıştığını kaydetti. Russia Today gazetesi, görgü tanıklarının intihar eylemcilerine iki ayrı kişinin eşlik ettiğini ve polisin bu kişileri araştırdığını duyurdu.
Adı açıklanmayan bir görgü tanığı, Rus haber ajansı RİA Novosti'ye yaptığı açıklamada, "Patlama olduğu sırada trenin ortasındaki vagondaydım. İlk veya ikinci vagonda çok şiddetli bir patlama oldu. İnsanlar cehennemdeymiş gibi çığlıklar atıyordu. Aşırı şekilde duman vardı, iki dakika içinde her yer dumanla kaplandı" dedi.
Önlemler
Saldırının yapıldığı Lubyanka ve Park Kulturiy metroları civarında uzaktan telefonla patlatılabilecek bombalar bulunacağı ihtimaliyle, GSM operatörlerinin bu bölgedeki sinyalleri kesildi.
Kent merkezinde metro ve ulaşım yerlerinin yanı sıra Moskova'daki havaalanlarında güvenlik önlemleri en üst seviyeye yükseltildi. Başkent Moskova dışındaki kentlerde de toplu taşım araçlarında güvenlik önlemlerinin olası bir terörist saldırıya karşı artırıldığı bildirildi.
Kent merkezinde trafik kilitlenirken, polis kent merkezine araçla gidilmemesini istedi. Bu arada metroları boşaltan halk, işyerine taksiyle ulaşmaya çalışırken, taksi fiyatlarının da 15 liradan 150 liraya yükseldiği bildirildi. Rus radyo ve televizyonları, taksicilere çağrıda bulunarak, insanların işyerlerine ulaşmasına yardımcı olmalarını ve durumdan fayda sağlamamalarını istedi.
Ruble değer kaybetti
Bu arada, Rus rublesi de değer kaybetti. Rusya'da 34,25 ruble olan dolar-avro sepetinin patlamaların ardından 24,13 rubleye düştüğü kaydedildi.
Metronun en yoğun olduğu saat
Patlamalar Moskovalıların işe gitmek için metroyu yoğun olarak kullandığı saat 08.00 sularında meydana geldi.
Moskova'daki metro dünyanın en gelişmiş ve en kalabalık metro ağlarından biri.
2009 yılında metroyu günde ortalama 2 milyon 400 bin kişi kullandı.
TEPKİLER
Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev, güvenlik yetkililerine "terörizmle sonuna kadar kararlılık içinde mücadele etmeleri" talimatı verdi. Rusya'nın "taviz vermeden teröristlerin kökünü kazıyacağını" ifade eden Medvedev, ülke genelinde güvenlik önlemlerinin artırılmasını istedi ve polis operasyonları sırasında insan haklarına saygı gösterilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Rusya Başbakanı Vladimir Putin, saldırıyı organize eden teröristlerin bulunup imha edileceğini söyledi. Ulaştırma Bakanlığı'nın ülke genelindeki toplu taşıma araçlarında güvenliğin nasıl artırılacağına dair önerilerini en kısa sürede hazırlaması talimatı veren Putin, Emniyet yetkililerinin "bu canavarca" saldırıyı organize eden teröristleri en kısa sürede bulacağından bir şüphesi olmadığını belirtti.
ABD Başkanı Barack Obama, intihar saldırılarını kınayarak, Rus halkına başsağlığı mesajı gönderdi. Beyaz Saray tarafından yayımlanan açıklamada, Amerikan halkının, "iğrenç" terör saldırılarına ve şiddet içeren aşırılığa karşı Rus halkının yanında olduğu bildirildi.
Aşırı milliyetçi Rusya Liberal Demokratik Parti (RLDP) lideri Vladimir Jirinovski, İngiltere'de mülteci olarak yaşayan iş adamı Boris Berezovski'nin saldırıların arkasında olduğunu ima ederek, "şu anda Londra'da yaşayan eski yoldaşlarımız tarafından verilen bir savaş" ifadesini kullandı.
Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Rus halkına dayanışma mesajı gönderdi. Kouchner, "barbarca" olarak nitelediği saldırıların sorumlularının bir an önce yakalanıp adalete teslim edilmesini istedi.
NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, "Moskova'da bugünkü terör saldırılarını NATO adına şiddetle kınıyorum. Masum insanları hedef alan bu tür saldırıların meşruiyeti olamaz" dedi. Rasmussen, "NATO'nun uluslararası terörizmle mücadelede Rusya'yla işbirliğinde kararlı olduğunu" bildirdi.
Cnn Türk
