Tolga TANIŞ / WASHINGTON

ABD Kongresi, Çarşamba günü için gündemine aldığı Türkiye aleyhtarı bir yasa tasarısını, Irak’ta yaşanan kaos sonrası ajandasından çıkardı. Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nde görüşüleceği açıklanan ve kabul edilmesi beklenen 4347 sayılı tasarı, Türkiye ve KKTC’deki Hıristiyan mülklerinin ABD Dışişleri Bakanı’nca takip edilmesini öngörüyordu. Hürriyet’e bilgi veren Kongre kaynaklarına göre Irak’taki hassas durumun etkisiyle belirsiz bir tarihe ertelenen, “Türkiye Hıristiyan Kiliseleri Hesap Verme Yasası” adlı tasarı, Meclis Başkanı John Boehner’in Ermeni Soykırımı iddialarının gündeme alınmasına karşı çıkması sonrası Ermeni ve Rum diasporalarının çabalarıyla öne çıkmıştı.

HEM OTURUM HEM OYLAMA

Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nin ilan ettiği programa göre tasarı, 18 Haziran’da önce Tufts Üniveristesi’nden Prof. Dr. Elizabeth H. Prodromou ve Rutgers Üniversitesi’nden Khatchig Mouradian’ın katılacakları özel bir oturumda ele alınacaktı. İki öğretim üyesinin konu hakkında Kongre üyelerine vereceği ifadenin ardından da tasarı için komitede bir oyalama düzenlenecekti. Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nin başkanlığını üstlenen, aynı zamanda ABD-Ermeni Dostluk Grubu’nun eski eşbaşkanı Cumhuriyetçi California Milletvekili Ed Royce tarafından kaleme alınan tasarının 435 üyeli Meclis’te Royce dışında halen sadece 13 destekçisi var. Ancak Kongre kaynakları, tasarının 24’ü Cumhuriyetçi, 21’i Demokrat Parti üyesi 45 kişilik komiteden geçmesinin beklendiğini belirtiyordu. Kongre’nin her iki kanadından onay alması gereken tasarının yasalaşma sürecini tamamlamasının ise zor olduğu ifade ediliyordu.

BAĞLAYICILIĞI YOK, SEMBOLİK

Türkiye açısından bağlayıcılığı bulunmayan ama sembolik anlam taşıyan tasarı, ABD Dışişleri Bakanı’na “Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Ordusu tarafından Kıbrıs’ta işgal edilen alanlarda çalınan, el konulan ya da geri verilmeyen Hıristiyan mal ve mülklerinin gözlenmesi, geri verilmesi için çaba gösterilmesi, korunması ve restorasyonu sorumluluğu” yüklüyor. Ve tasarının yasalaşmasından itibaren 180 gün içinde 2021’e kadar, Amerikan Dışişleri Bakanı’na Senato ve Temsilciler Meclisi’nin dış ilişkiler komitelerine bu konuda bir rapor sunma zorunluluğu getiriyor. Ayrıca bu mülklerle ilgili durumun yıllık hazırlanan Ülkeler İnsan Hakları Uygulamaları ve Uluslararası Din Özgürlüğü raporlarında da yer alması isteniyor.