Türkiye'den Rusya’ya doğalgaz davası

Türkiye, Rusya ile doğalgaz fiyatında indirim konusunda anlaşma sağlanamaması üzerine dün uluslararası tahkime başvurdu. Reuters'a bilgi veren bir enerji yetkilisi, "Rus şirketi Gazprom ile bir süredir görüşmeler devam ediyordu ancak bu konuda beklenen gelişmeler olmadı. Dün itibariyle tahkime gidildi, sanırım kararı tahkim verecek" dedi.

Türkiye ile Rusya arasında doğalgaz fiyatlarında 1 Ocak 2015'ten geçerli olacak fiyat indirimi konusunda mutabakat sağlanmasına rağmen resmi imzalar atılamamıştı. Reuters'ta 27 Haziran'da yer alan bir haberde bir hafta içinde imza işleminin tamamlanamaması halinde BOTAŞ'ın Gazprom'a karşı uluslararası tahkime gitme hakkı doğacağı ve Türkiye'nin bunu değerlendirebileceği yer almıştı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçen yıl aralık ayında Türkiye’ye gerçekleştirdiği ziyarette Türkiye’ye ek doğalgaz sağlayacaklarını ve 1 Ocak itibariyle fiyatta yüzde 6 indirim yapacaklarını söyleyerek, “Buna yönelik görüşmelerimiz devam edecek” demişti. Putin ziyaretinde ayrıca yeni bir boru hattından da bahsederek Putin, bunun yerine Türkiye’ye yeni bir hat yapılabileceği mesajını vererek, “Yunanistan sınırında Türkiye topraklarında kurulacak bir gaz dağıtım merkezinden de Güney Avrupalı müşterilerin talepleri karşılanabilir” demişti. Türkiye ile Rusya arasındaki Türk akımı projesinin inşaatı hala başlamadı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ali Rıza Alaboyun, Karadeniz Holding tarafından inşa edilen “Karadeniz Powership Ayşegül Sultan" ve “Karadeniz Powership Zeynep Sultan" enerji santral gemilerinin Gana ve Endonezya'ya uğurlanma törenine katıldı. Tuzla Terhanesi'nde düzenlenen törenin ardından Bakan Ali Rıza Alaboyun, gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı. 

Bakan Alaboyun “Rusya ile tahkime gidilecek mi?" sorusuna şöyle yanıt verdi: “Biz fiyatların yüksek olduğunu söyledik, iddia ediyoruz. Bu nedenle de indirim istedik. Başlangıçta bu indirme Rusya tarafı ile mutabakat sağlandı. Fakat kontratın bize vermiş olduğu süre içerisinde bu anlaşmalar, müzakereler bittiği halde imzalanmadı. Belli süre içerisinde bizim tahkime gitme zorunluluğumuz var. Bu kontratlardan kaynaklanıyor. Dün itibariyle de bir tahkime götürdük. Orada bize taahhüt edilen indirimin Avrupa fiyatlarına eş değer düzeye getirilmesi konusunda bir talepte bulunduk. Muhtemelen bundan sonrada tahkim karar verecek. Aslında son 1 aydır yoğun yazışmalar devam ediyordu fakat buna bir cevap alamadığımız için bizde bize verilen yasal süre içerisinde tahkime gittik. Yani şu anda Rusya ile tahkimdeyiz doğalgaz konusunda"

Alaboyun anlaşmazlığın doğalgaza yansımayacağını ifade ederek, “Geçmişte de bu tür olaylar oldu. Tahkime gidildi, sonra uzlaşıldı. Burada da eğer beklenilen şekilde uzlaşılırsa sorun çözülür. Bundan dolayı doğlagaz kesintisi olur mu, olmaz mı?... Bu konuda dedikodular var, spekülasyonlar var. Bunlara kesinlikle mahal verilmesin. Biz zaten Rusya'dan söylediğimiz fiyatın üzerinde fiyatla alıyoruz, tahkim sonuçlanana kadar da bu fiyattan almaya devam edeceğiz. Tahkimi kazandıktan sonra da geriye dönük bu paralar faiziyle, cezasıyla tahsil edilecek. Şu anda Rusya'da anlaşmalarımız çerçevesinde 2021'e kadar batı hattından ve 2026'ya kadar mavi hattan doğlagaz alımımız var. Biz Rusya için iyi bir müşteriyiz, Rusya'da bizim için iyi bir tedarikçi. Bu konuda Rusya ile aramızda bir sorun yok. Ama uzlaşmazlıklar da varsa bunu tahkime götürmek en doğal hakkımız" dedi.

Bakan Alaboyun, bir gazetecinin, Koza İpek Grubuna kayyum atanması konusunda değerlendirmeleri sorulması üzerine şunları kaydetti: “Bunlar yargı sürecinde olan şeyler. Aylardır bu konu hakkında yargı sürecinde çalışmalar var. Bu yargının takdir ettiği bir karar. Biz bunun dışındayız"