T.C.

ADALET BAKANLIĞI
Strateji Geliştirme Başkanlığı

Sayı : B.03.0.SGB.0.00.00.08/08/1021/2933........... 28/09/2012

Konu : Geçici Personelin ( 4/C'li Personel) Fazla Mesai Ücreti Hakkında

.................................CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA

.................BÖLGE İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığımıza, muhtelif Başsavcılıklar ile Mahkeme Başkanlıklarından gelen görüş istemi yazılarında, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (C) fıkrası uyarınca istihdam edilen geçici personele fazla çalışma ücreti ödenip ödenmeyeceği, ödenecekse bunun ne şekilde hesaplanacağı ve hangi tutarda ödeneceği, ayrıca da bu ödeme üzerinden prim kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususlarının müteaddit defalar sorulması üzerine, bu hususa ilişkin olarak Başkanlığımızca yapılan değerlendirme sonucunda görüşümüz aşağıdaki şekildedir.

Bilindiği üzere 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (C) fıkrasında; "Geçici personel:Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir." denilmektedir.

Anılan hüküm çerçevesinde 2012 mali yılı için 10/01/2012 tarihli ve 28169 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2011/2543 sayılı Bakanlar Kurulunun "Kamu Kurum ve Kuruluşlarındaki Geçici Mahiyetteki İşleri Yürütmek Üzere Geçici Personel İstihdamı ve Bu Personele Ödenecek Ücretler Hakkında Karar"ı çerçevesinde istihdam edilen geçici personele, Kararın 7/1 inci maddesi uyarınca, tahsil dereceleri dikkate alınmak suretiyle belirtilen oranlar üzerinden ücret ödenmektedir. Bu maddenin 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı fıkralarında ücret dışında yararlanılacak olan diğer mali haklar belirtilmiştir. Bu mali haklar içerisinde fazla çalışma ücreti bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, 3717 sayılı Kanunun 2/A maddesinde yer alan, "Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay ve Yüksek Seçim Kurulu ile Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı (ceza ve infaz kurumları hariç) ile Türkiye Adalet Akademisi kadrolarında, sözleşmeli personel dahil, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi olarak çalışan personele, ayda elli saati aşmayacak şekilde fiilen yapılan fazla çalışma karşılığında, Bütçe Kanunu ile belirlenen fazla çalışma ücretinin üç katına kadar fazla çalışma ücreti ödenebilir. Fazla çalışma yaptırılacak gün ve saatler ile çalışma mahalli gibi hususlar dikkate alınmak suretiyle belirlenecek saat başı ödeme miktarı ve ödemeye ilişkin diğer usul ve esaslar Adalet Bakanlığı, Yüksek Mahkemelerde ve Yüksek Seçim Kurulunda ise Başkanları tarafından tespit edilir. Bu madde uyarınca yapılacak ödeme, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tâbi tutulmaz." hükmünde fazla çalışma uygulamasının kapsamı belirtilmiştir.

2011/2543 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nda 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (C) fıkrası uyarınca istihdam edilen geçici personele fazla çalışma ücreti ödeneceğine ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği gibi 3717 sayılı Kanunun 2/A maddesinde de geçici personele fazla çalışma yaptırılması ve karşılığında fazla çalışma ücreti ödenmesini öngören düzenlemeye yer verilmediğinden, fazla çalışma ücreti ödenmesi mümkün bulunmamaktadır.

Ancak, 01/06/2012 tarihli ve 28310 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararının "Fazla çalışma ücreti" başlıklı 17 nci maddesinde; "01/07/2012 tarihinden geçerli olmak üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/C maddesi ve bu maddeye göre yürürlüğe konulan 08/12/2011 tarihli ve 2011/2543 sayılı, 28/12/2011 tarihli ve 2011/2634 sayılı ve 10/01/2012 tarihli ve 2012/2699 sayılı Bakanlar Kurulu kararları uyarınca kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan geçici personelden normal çalışma saatleri dışında fiilen çalışanlara, bu çalışmaları karşılığında ayda 50 saati geçmemek üzere yılı merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen fazla çalışma saat ücreti tutarında fazla çalışma ücreti ödenir." hükmü yer almaktadır.

Bu kapsamda, yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca;

3717 sayılı Kanunun 2/A maddesinde 657 sayılı Kanunun 4/C maddesi kapsamında çalışan geçici personele yer verilmemesi nedeniyle, Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı uyarınca 50 saati geçmemek üzere merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen fazla çalışma saat ücreti (1,35 TL) tek katı tutarında olmak üzere (50 x1,35= 67,50 TL) olarak ödenmesi gerektiği düşünülmektedir.

Ayrıca;

5510 Sayılı Kanunun "Prime esas kazançlar" başlıklı 80 inci maddesinde ;" 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aşağıdaki şekilde belirlenir.

a) Prime esas kazançların hesabında;

1) Hak edilen ücretlerin,

2) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların,

3) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin brüt toplamı esas alınır.

b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.

c) (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur..." hükmünde prime esas kazançlar ve istisnalar belirtilmiştir.

Bu nedenle de, fazla çalışma ücretinden 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesine göre prim kesintisi yapılması gerektiği düşünülmektedir.

Bundan sonra, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (C) fıkrası uyarınca istihdam edilen geçici personele fazla çalışma ücreti ödenip ödenmeyeceği, ödenecekse bunun ne şekilde hesaplanacağı ve hangi tutarda ödeneceği, bu ödeme üzerinden prim kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususunda Başsavcılıklar ile Mahkeme Başkanlıklarına yapılan yazılı başvurulara ilişkin Başkanlığımıza tekrar görüş sorulmayarak, yukarıda açıklanan görüşümüz doğrultusunda ilgili birimlerce cevap verilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesi ve uygulamanın buna göre yapılmasını rica ederim.

Akın ÇAKIN

Hâkim

Bakan a.

Strateji Geliştirme Başkanı