Eğitim sisteminde her gün yeni bir değişiklik hayata geçiriliyor. İyice etüt edilmeden pratiğe dönüştürülen uygulamalar, maddi kayıplara ve telafisi çok zor mağduriyetlere sebep oluyor. İmam hatip ve meslek liseliler, 30'a yakın ek puan avantajının sınava iki ay kala kaldırılmasıyla şaşkın. Yeni durumu 2016 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu'ndan öğrenen 900 bin öğrenci karara tepkili. 28 Şubat sürecindeki katsayı engelini akıllara getiren son düzenlemeden en fazla lise son sınıf öğrencileri etkileniyor. Önceki mezunların hakları baki.

Mağdurlardan Oğuz Tural, Ümraniye Endüstri meslek lisesi Elektrik-Elektronik Bölümü 12. sınıf öğrencisi. Yükseköğrenime alanında devam etmeyi düşünüyor. Fakat meslek dersleri hayli zorlu. Haftada 3 gün stajı var. Artan vakitlerinde sınava hazırlanıyor. Meslek harici derslerin haftalık saatleri düz liselere oranla az. Buna dair eksiği özel dersle kapatmaya çabalıyor. Ek puan avantajının buharlaşmasıyla hedefini revize etmesi kaçınılmaz. Vakıf üniversiteleri ve yurtdışı dâhil bütün seçenekleri masaya yatırıyor şimdi: “Sınava çok kısa zaman kala değişiklikten haberdar oldum. Maddi durumum yurtdışında okumaya müsait. Peki, maddi durumu iyi olmayan arkadaşlar ne olacak? Böyle olacağını bilseydim farklı bir liseye kayıt yaptırırdım.”

Uygulamaya geçen yeni düzenlemeyle tüm öğrencilerin Orta Öğrenim Başarı Puanı (OBP) 0,12 ile çarpılacak. Yani meslek liseliler ile Anadolu ve fen liselerindekiler kâğıt üzerinde eşitlendi. İlk bakışta ‘ne güzel, adalet sağlanmış işte' diye görülse de madalyonun arka yüzü farklı. Fen ve Anadolu liselerinin müfredatı üniversite sınavına, meslek liselilerinkisiyse uygulama ve teknik beceriye odaklı çünkü. Ek puan, fırsat eşitsizliğini gidermek için getirilmişti zaten.

Önceki senelerde imam hatipli bir öğrenci İlahiyat, Arap Dili ve Edebiyatı, İslam Bilimleri, Din Bilimleri gibi programlara yerleştirilirken OBP 0,18 ile çarpılıyordu. Faruk Kartal, Esat Paşa Anadolu İmam Hatip Lisesi 12. sınıfta. İsteyerek burada, hayaliyse İlahiyat okumak. Gayretle, Yükseköğrenime Geçiş Sınavı'na (YGS) hazırlanıyor. Ek puan hakkını yitirmesi, günde 7 saat çalışmasına vesile olan motivasyonunu düşürmüş. Karar eğitim-öğretim yılının başında açıklansaydı, temel liseye yönelmiş olabileceğini söylüyor: “Oralarda sınava daha rahat hazırlanılıyor. İmam hatip olduğu için pek çok meslek dersi vardı. Normal Anadolu liselerinden daha az matematik işledik. Şimdi bizim gördüğümüz çok zor meslek dersleri boşa mı gitti? Sırf ek puandan yararlanmak için okulumu değiştirmedim. Şimdi ek puan da kalktı. Ne yapacağımı bilmiyorum.”

Aslında 4 yıl önceden belliydi

Aslında söz konusu değişiklik, 30 Mart 2012'de kabul edilen ve 4+4+4'ü de içeren 6287 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'a dayanıyor. Yani şu anki 12. sınıflar durumu bilmesi gerekiyordu. Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yayımlanan kılavuzda 30 Mart 2012 tarihinin sınır kabul edilme nedeni bu yasaya dayanıyor. Öğrenciler ise yeterince bilgilendirilmediklerinden şikâyetçi. Ümraniye Ticaret Meslek Lisesi Bilgisayar Bölümü 12. sınıf öğrencisi Mustafa Yanık, 4 yıl önce okula kayıt sırasında durumdan haberdar olmadığını ifade ediyor. Ek puan hakkının alınması onun sınav motivasyonunu da yerle bir etmiş: “Sene başında, ek puan aldığım bilgisayar öğretmenliğini tercih etmek istiyordum. Şimdi avantajım kaldırıldı. Bu durumda devlet üniversitesi kazanabilmem oldukça zor.”

Sosyal medya aracılığıyla ek puan değişikliğinin yetkileri dâhilinde olmadığını hatırlatan YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, konuyla ilgili bir öneri hazırlayıp Millî Eğitim Bakanlığı'na (MEB) ilettiklerini belirtiyor: “Bu konuya ilişkin değişikliğe gidilmesi YÖK'ün yetkisi dâhilinde olmayıp bu okullardan mezun olan öğrencilerin eğitim aldıkları ilgili alanlara yönlendirilmesi için kanuni bir düzenleme yapılması gerekmektedir. Bu okullardan mezun olan öğrencileri ‘eğitim aldıkları ilgili alanlara' yönlendirmek amacıyla mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilere artı puan verilmesi konusunda bir öneri hazırladık ve MEB'e ilettik. Millî Eğitim Bakanı Nabi Avcı bu konuya hassasiyetle yaklaşacaklarını ifade ettiler. ‘Yönlendirme' amaçlı değişikliğin gerçekleşmesinin yükseköğretime katkı sağlayacağını düşünüyoruz.”

KATSAYI ENGELİNDE BAŞA DÖNÜLDÜ

28 Şubat sürecinin akabinde 1999'da meslek liselerine ve imam hatiplere katsayı engeli getirildi. Bu okul mezunları yalnızca belli fakültelere yönlendirildi. 10 yıl sonra, 2009'da, bu uygulamaya son verildi. Meslek ve imam hatip lisesi mezunlarına bütün fakülteler kapılarını açtı. Hatta kendi bölümüyle ilgili tercih yaptığında başarı puanları 0,06 ek bir katsayı ile daha çarpılıyordu. Dört yıl önce yapılan yasal düzenleme ile bu seneki mezunların avantajlı durumu ortadan kaldırıldı. Artık bütün lise mezunlarının Ortaöğrenim Başarı Puanı 0,12 ile çarpılacak.

Zaman