KESK Başkanı Lami Özgen, memurların toplu sözleşme şartlarını düzenleyen yasada 2012'de yapılan değişiklikle yerel yönetimlerde toplu sözleşme yerine sosyal denge sözleşmesi yapılmasına geçildiğini, bunun da özellikle borç oranı konusunda belli şartlara bağlandığını hatırlattı.
Düzenleme süresi
Kanuna eklenen geçici madde ile yeni düzene geçilmesi için verilen sürenin 2015 sonunda biteceğini anlatan Özgen, "Türkiye'deki bütün belediyeler borçlu; vergi, prim, geçmişten bugüne gelen alacak borcu var ha keza kimi kamu kurumları borçludurlar" dedi. Düzenleme ile var olan bir hakkın yasayla ortadan kaldırmak istendiğini belirten Özgen, şöyle devam etti:
"Bizim 2008'de AİHM'de kazandığımız bir dava var. Sadece belediyeler değil bütün kamu kuruluşları oturur toplu sözleşme yapabilir, kararı. Bizim talebimiz AİHM kararına göre bütün çalışanlar belediyelerde toplu sözleşme yapabilmeli. Kanunun ilgili maddesi kalkmalıdır. Eğer bu olmazsa 1 Ocak itibariyle belediyelerde toplu sözleşme yapılamayacak."
'Sizde zimmet çıktı'
Yeni kanunla izin verilen sosyal denge sözleşmesi de borç kriterlerine bağlandığı için sorun çıkacağı öngörüsünde bulunan Özgen, "Örneğin İstanbul'da Bakırköy ve Şişli belediyelerinde Sayıştay, çalışanlarla yapılan sözleşmeye yönelik zimmet çıkardı: 'Siz, borç sınırının üzerine çıkmışsınız, kamu kuruluşlarına borcunuz var, yasa bu sınırı koyduğu için bunun üzerine çıkamazsınız' denildi” dedi.
Borçta yüzde 10 önemli
İlgili düzenlemeye göre bir yerel yönetimde vadesi geçmiş vergi, sosyal güvenlik primi ile Hazine’ye olan borç toplamı gerçekleşen en son yıl bütçe gelirinin yüzde 10'unu geçiyorsa, ödeme süresi geçtiği halde ödenmemiş aylık ve ücret borcu bulunuyorsa sözleşme yapılamayacak. Veya gerçekleşen en son yıla ilişkin toplam personel giderinin gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerine oranı belediyelerde yüzde 30'u, il özel idaresinde yüzde 25’i aşıyorsa yine aynı kural geçerli olacak.
1396 belediyeden 1059'u borç içinde
Halen belediye ve il özel idarelerde toplam 121 bin memur çalışıyor. Sadece sosyal güvenlik prim borçlarına dahi bakılsa, Türkiye'deki 1396 belediyeden 1059’u, 30 büyükşehir belediyesinden 23’ü borçlu. Belediyelerin prim borcunun toplam tutarı 4,8 milyar lira. Vergi ve Hazine borçları da eklenince borç katlanıyor.