Tarımsal amaçla kullanılan taşınmazlarda satış bedeli, rayiç bedelin yüzde 50'si üzerinden belirlenecek. Bu nitelikteki taşınmazların üzerinde bulunan konut amaçlı yapıların kısmen işyeri olarak kullanılması halinde de bu kapsamda değerlendirme yapılacak.


Maliye Bakanlığı'nın Milli Emlak Genel Tebliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Tarımsal amaçlı yapının tanımlandığı Tebliğ'de, tarımsal amaçla kullanılan taşınmazların satış bedeli "tamamen veya münhasıran bilfiil tarımsal amaçlı olarak kullanılan taşınmazlar ile bu taşınmazların üzerinde bulunan tarımsal amaçlı yapılar ve sürekli ikamet edilen konutların bulunduğu kısımlarda rayiç bedelin yüzde 50"si" olarak belirlendi. 4 Şubat 2013'ten önce başvuru sahiplerinden tahsil edilen başvuru bedelleri; peşin satışlarda satış bedelinden, taksitli satışlarda peşinat bedelinden ve kalan taksitlerden mahsup edilecek. Ancak hak sahiplerinden varsa başvuru tarihi itibariyle son 5 yıl için tahsil edilen ecrimisil bedelleri satış bedelinden öncelikle düşülecek. Kanunun anılan hükmünün yürürlüğe girdiği tarihten önce başvuru bedeli yatırmadan yapılan başvurular ile bundan sonra yapılacak başvurular başvuru bedeli alınmaksızın geçerli kabul edilecek. Daha önce tahsil edilen başvuru bedellerinin taşınmazın satış bedelinden fazla olması durumunda aradaki fark, ferağ işleminin gerçekleştirilmesinden itibaren ilgilinin başvurusu üzerine otuz gün içinde iade edilecek. 

-HAK SAHİBİ OLMAYAN BAŞVURU SAHİPLERİNE, KANUNDAN YARARLANAMAYACAKLARI BİLDİRİLECEK-

Hak sahibi olmadığı belirlenen başvuru sahiplerine Kanundan yararlanamayacakları gerekçeleriyle birlikte yazıyla bildirilecek. Bu yazıda; başvuru bedeli tahsil edilmiş ise aynen ve faizsiz olarak bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde tarafına iade edileceği bildirilecek.
Süresi içinde yapılan başvurular değerlendirilerek hak sahipliği tespit edilenlerin adreslerine satış işlemlerinin tamamlanma süresi de dikkate alınarak ilgili yazıyla; taşınmazın satış bedelini, peşin veya taksitle ödenmesi halinde ödeme koşullarını ve ödeme süresini; satış bedelinin itiraz veya dava konusu edilmesinin hak sahipliğini ve doğrudan satın alma hakkını düşüreceğini; satış bedelinin yatırılacağı yeri; istenilen belgeleri (tapuda ferağ işlemleri için üç adet vesikalık fotoğraf, tüzel kişiler için taşınmaz tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi ile imza sirküleri) gösteren tebligat yapılacak.

-SATIŞ BEDELİ VE TAHSİLİ-

Tamamen ve münhasıran bilfiil tarımsal amaçlı olarak kullanılan taşınmazlar ve üzerinde tarımsal amaçlı yapılar ile sürekli ikamet edilen konut bulunan taşınmazların satış bedeli, rayiç bedelin yüzde ellisi üzerinden belirlenecek. Bu nitelikteki taşınmazların üzerinde bulunan konut amaçlı yapıların kısmen işyeri olarak kullanılması halinde de bu kapsamda değerlendirme yapılacak. Bu şekilde satılan taşınmazların tapu kütüklerinin beyanlar hanesine; "Tamamen ve münhasıran bilfiil tarımsal amaçlı olarak kullanılması ve üzerinde tarımsal amaçlı yapılar ile sürekli ikamet edilen konut bulunması nedeniyle rayiç bedelin yüzde 50'si üzerinden satılan iş bu taşınmazın sonradan farklı amaçla kullanılması halinde, taşınmazın satış tarihi itibariyle rayiç bedelinin yüzde 70 üzerinden hesaplanacak bedel esas alınarak aradaki fark kanuni faiziyle birlikte, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi uyarınca ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri gereğince ecrimisilin tarh, tahakkuk ve tahsiline ilişkin usullere göre son kayıt malikinden tahsil edilir" şeklinde belirtme konulacak. Ancak taşınmazın sonradan farklı amaçla kullanılması ve belirtilen mali yükümlülüklerin de taşınmazın son maliki tarafından yerine getirilmesi halinde, belirtme İdarece kaldırılacak.
Tarımsal amaç dışında kullanılan taşınmazlarda ise, hak sahiplerine doğrudan satılacak olanların satış bedeli; taşınmazın yüzölçümünün dört yüz metrekareye kadar olan kısmı için rayiç bedelin yüzde ellisi, fazlası için rayiç bedelin yüzde 70'i üzerinden hesaplanarak belirlenecek. Birden fazla taşınmazda hak sahibi olunması halinde yüzde 50 satış bedeli hesaplaması, hak sahibinin tercih edeceği sadece bir taşınmaz için uygulanacak. Birden fazla taşınmazda hak sahibi olanlara ilgili yazıyla bu durumları bildirilerek yüzde 50 satış bedeli indiriminden yararlanılacak taşınmaza ilişkin tercih yapmaları istenilecek. Bir taşınmazdaki hak sahipliğinin devredilmesi halinde yüzde 50 satış bedeli hesaplaması, taşınmazın sadece dört yüz metrekaresi için ve hak sahiplerinin taşınmazdaki hisselerine oranlanarak yapılacak.

-HESAPLAMADA BEYAN ESAS ALINACAK-

Taşınmazların kullanım durumuna göre satış bedelinin, rayiç bedelin yüzde 50'si veya 70'i üzerinden hesaplanması işlemi; hak sahiplerinin beyanları esas alınarak yapılacak. Ancak İdarenin kayıtlarında taşınmazın kullanımı konusunda hak sahibinin beyanından farklı bilgi ve belge bulunması halinde satış bedeli buna göre hesaplanacak.

-SATIŞ BEDELİ PEYİN VEYA TAKSİTLE ÖDENEBİLECEK-

Satış bedeli peşin veya taksitle ödenebilecek. Peşin ödemelerde satış bedeline yüzde 20 oranında indirim uygulanacak ve bu bedel İdare tarafından yapılacak tebligat tarihinden itibaren en geç üç ay içinde ödenecek. Taksitli satışlarda ise; satış bedeline yüzde 10 indirim uygulamasından yararlanmak istenilmesi halinde bu şekilde belirlenen tutarın en az yarısı, en az yarısının peşin ödenmek istenilmemesi halinde satış bedelinin; tamamen ve münhasıran bilfiil tarımsal amaçlı olarak kullanılan taşınmazlar ile üzerinde tarımsal amaçlı yapılar ve sürekli ikamet edilen konutlar bulunan taşınmazlar için yüzde 10'u, diğer taşınmazlar için ise yüzde 20'si yapılacak tebligat tarihinden itibaren en geç üç ay içinde ödenecek. Kalanı ise, belediye ve mücavir alan sınırları içinde en fazla beş yılda on eşit taksitle, dışında en fazla altı yılda 12 eşit taksitle faizsiz olarak ödenecek. Taksit dönemleri, hak sahiplerinin talebi dikkate alınarak belirlenecek ve bu Genel Tebliğin ekinde yer alan sözleşme düzenlenecek.

-RESMİ ŞEKİL ŞARTI ARANMAYACAK-

Taksitli satışlarda, tahsil edilen bedeller düşüldükten sonra kalan miktarı karşılayacak tutarda kesin ve süresi son taksit tarihini 6 ay geçecek şekilde banka teminat mektubu verilmesi veya satışı yapılan taşınmazın üzerinde 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri uyarınca Hazine lehine kanuni ipotek tesis edilmesi halinde, taşınmaz tapuda hak sahibi adına devredilecek. İdare tarafından yapılan taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan taşınmaz satış sözleşmeleri ile kanuni ipotek sözleşmelerinde resmi şekil şartı aranmayacak. İdarece; hak sahibinin satın aldığı taşınmaza ilişkin bilgiler ile kimlik numarası, nüfus bilgileri, fotoğrafı ve imzasını içerecek şekilde belge düzenlenecek. Genel Tebliğ ekinde yer alan yazıyla Tapu İdaresi'ne bildirilecek. Devir ve kanuni ipotek Tapu İdaresince tapu siciline resen tescil edilecek.

-KALAN TAKSİT TUTARINI GÖSTERECEK ŞEKİLDE BELGE DÜZENLENECEK-

İpotek tesis edilerek devredilen taşınmazlar için kalan taksit tutarını da gösterecek şekilde belge düzenlenecek. Bu taşınmazların üçüncü kişilere satılması halinde borcun kalan tutarından alıcıların sorumlu olacağına yönelik tapu kütüğünde gerekli belirtmenin konulması yazıyla Tapu İdaresine bildirilecek.
Bedelin yetkili kredi kuruluşlarından kredi temin edilerek ödenmek istenilmesi halinde, hak sahibi tarafından ilgili kredi kuruluşu ile yapılan kredi sözleşmesi veya kredi açıldığına dair kredi kuruluşunun resmi yazısı verilecek ve kredi kuruluşu tarafından bedel ilgili muhasebe biriminde açılacak emanet hesabına aktarılacak. İdarece, belge düzenlenerek Tapu İdaresi'nce kredi kuruluşu lehine ipotek tesis edilmesi ve alıcı adına tescil işleminin yapılması hususu, yazıyla bildirilecektir. Ferağ ve ipotek tesisi işlemi yapıldıktan sonra emanet hesabında tutulan bedel bütçe hesabına aktarılacak.

-İKİ TAKSİTİN ÖDENMEMESİ-

Mülkiyet devredilmeden yapılan taksitli satışlarda, iki taksitin ödenmemesi halinde 15 gün içinde hak sahibine yapılacak tebligatta; iki taksitin süresi içinde ödenmediği ve bu taksit bedellerinin sözleşme süresinin sonuna kadar ödenebileceği, ancak izleyen taksitlerden herhangi birinin ödenmemesi durumunda sözleşmenin feshedileceği bildirilecek. İdarenin bu tebligatına rağmen ilgilisi tarafından yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda sözleşme feshedilecek ve 15 gün içinde ilgilisine yapılacak tebligat ile; adına açılmış hesap numarasını İdareye bildirmesini müteakip en geç otuz gün içinde tahsil edilen bedelin aynen ve faizsiz olarak tarafına iade edileceği bildirilecek.
Peşin satışlarda satış bedelinin tamamını, taksitli satışlarda ise peşinatı süresi içinde ödemeyenler ile hak sahibi adına mülkiyet devredilmeden yapılan taksitli satışlarda yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmeyenlerin doğrudan satın alma hakları düşecek. Vadesinde ödenmeyen taksit tutarlarına 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51. maddesine göre belirlenen oranda gecikme zammı uygulanacak.(ANKA)
(HGS/OE)