Hükümetin ortaya koyduğu kıdem tazminatı modeliyle çalışanların "kazanımlarını kaybetme" korkusu başta olmak üzere işçi-işverenin her bir çekincesi gideriliyor. Sabah'tan Hazal Ateş'in haberine göre, çalışanın mevcut haklarına hiçbir şekilde dokunulmayacağı garantisi veriliyor. "Devlet güvenceli" kıdem sistemiyle bütün kazanımlar korunacak, çalışanın düşük kıdemle işten çıkarılması önlenecek. Mevcut çalışanın hak kaybı olmayacak. Yeni işe giren kişide fona katılım zorunlu, eski çalışanda isteğe bağlı olacak. Kıdemi kaybetme korkusu ortadan kalkınca başka işlere geçiş kolaylaşacak, işgücü piyasası da canlanacak. Kıdem kazanmadan sözleşmesi bitenlerin parası da birikmiş sayılacak.

BİREYSEL HESAP

Bireysel kıdem fonu sistemiyle çalışma yaşamında da yeni bir sayfa açılıyor. İşsizlik Fonu'nda olduğu gibi ortak hesap olmayacak. Herkesin görebileceği bireysel bir kıdem hesabı olacak. Çalışanlara birikimlerini değerlendirmesi için yatırım araçları konusunda seçenekler sunulacak. Çalışanlar kıdem primini tahvil, döviz, hisse senedi, altın başta olmak üzere istediği yatırımaraçlarında değerlendirebilecek. Çalışan herhangi bir tercihte bulunmazsa birikimin bir bölümü kamu borçlanma araçlarında değerlendirilecek. İşten ayrılma gibi durumlarda aynı hesap üzerinden kıdem sürecek. Her ayın sonunda hesabın hangi noktada olduğu, neması takip edilebilecek. Çalışanların düşük kıdemle işten çıkarılmasını önleyecek düzenleme yapılacak. Çalışanların düşük tazminatla karşılaşması önlenecek. Kıdem kazanmadan sözleşmesi sona erenlerin paraları da birikmiş sayılacak.

ERKEN ÇEKME İMKÂNI

Bireysel Emeklilik Hesabı gibi Kıdem Tazminatı Fonu'na da belli bir süre dokunulamayacak. Ancak sınırlı özel durumlarda erken çekme imkânı getirilebilecek. Bir işçinin kıdem alabilmesi için istifasını haklı bir nedene dayandırması zorunlu olmayacak. Kıdem tazminatını kaybetme korkusunun ortadan kalkmasıyla başka işlere geçiş de kolaylaşacak. Kıdem birikimi için Almanya'daki gibi "ister toplu para, ister yüksek maaş" seçeneği sunulurken sistemin işleyişi Avusturya uygulamasına benzeyecek. Bayram öncesi yapılan son Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nda da yeni kıdem modeli tüm boyutlarıyla tartışıldı. Türk modeli kıdeme ilişkin sunumu dinleyen Başbakan Binali Yıldırım da, tarafların çekincelerini gidereceklerini belirterek, hükümetin de fedakârlık yapacağı mesajını verdi.

İSTER KAL İSTER GEÇ

Avusturya modeli fonda toplanan paranın işçiye kesin geri dönüşünü esas alıyor. Sistemde biriken para Emeklilik Gözetim Merkezi'nde çalışan adına açılan hesapta nemalandırılıyor. Belli bir süre sonra çekme hakkı bulunuyor. Yeni düzenleme yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılan sözleşmeleri kapsıyor. Bu tarihten önceki hakları ise işçi, işveren anlaşmasına dayanan üç ayrı seçenekle sisteme uyumlaştırıldı. Reform öncesi imzalanan sözleşmeler için işçi eski sistemde kalabildiği gibi yeni sisteme tamamen geçebiliyor. Ya da yeni sisteme kısmen transfer oluyor. Türk modelinde de yeni sisteme geçiş çalışanın tercihine bırakılacak. Fondaki birikimi özel şirketler de yönetebilecek.

UZMANPARA