Gelir vergisi beyannamelerinin doldurulduğu Mart ayıyla birlikte mükelleflerin telaşı başladı. Bu ay beyannamesi verilecek en önemli vergilerden biri kira gelir vergisi. Kirada evi olanlar 2013'te yıllık 3 bin 300 liranın üzerinde gelir elde etmişse, beyanname verip, vergisini ödemek zorunda. 1 milyonu aşkın kira geliri olan ev ve işyeri sahibi mükellef, 25 Mart'a kadar beyannamelerini verecek. İşte kira gelirleri ile ilgili merak edilenler...

1- Kimler kira gelir vergisi verecek?

Gelir Vergisi Kanunu'nda belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirler 'kira geliri' olarak ifade edilmektedir. Kira geliri mükellefi; kira gelirine konu mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri ile kiralanmış bir mal veya hakkın kiraya verilmesi durumunda kiracılarıdır.

2- Kira gelirlerine istisna nasıl uygulanır?

2014 yılı için mesken kira gelirlerinin 3 bin 300 lirası gelir vergisinden istisnadır. Bu tutarın altında kalan mesken kira gelirleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmez. İstisna tutarının üzerinde mesken kira geliri elde edilmesi halinde verilecek yıllık beyannamede, beyan edilen kira gelirinden istisna tutarının düşülmesi gerekir. Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar, istisna uygulamasından yararlanamazlar.

3- İstisna nerelerde uygulanır?

İstisna uygulaması sadece, konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirler için söz konusudur. Örneğin; mesken ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece mesken kira gelirine uygulanır. İşyeri kira gelirine istisna uygulanmaz.

4- Konutun birkaç ortağı varsa istisna nasıl uygulanır?

Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde; vergide, her bir ortak için istisna ayrı ayrı uygulanacak. Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde ise istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.

5- İstisna tutarının (3 bin 300 lira) altında geliri olanlar beyanname verecek mi?

Bu kişilerin beyanname vermesine gerek yok. 6- Geçmiş yıllara ait kira bedellerinin tahsil edilmesi halinde beyan nasıl yapılır? Geçmiş yıllara ait olarak tahsil edilen kira bedelleri, tahsil edildiği yılın hasılatı sayılır. 2012 yılı kira geliri topluca 2013'te tahsil edilirse, 2013'ün geliri olur.

7- Gelecek yıllara ait kira bedelinin tahsil edilmesi halinde beyan nasıl yapılır?

Gelecek yıllara ait olup, peşin tahsil edilen kira bedelleri, ödemenin yapıldığı yılın değil, gelirin ilgili olduğu yılın hasılatı olarak kabul edilir. 2015'in kira geliri topluca 2013'te tahsil edilirse, her yıla ait kira bedeli ilgili yılda beyan edilecektir.

AHMET BEY'İN VERGİSİ 5 BİN LİRA

Ahmet Bey, emlak vergisi değeri 100 bin lira olan bir apartman dairesini arkadaşına bedelsiz olarak kiralamıştır. Bu durumda, Ahmet Bey'in kira geliri elde etmediği halde, emsal kira bedeli hesaplaması ve buna göre bulunacak tutar kadar kira geliri elde etmiş sayılması gerekmektedir. Emsal Kira Bedeli: 100 bin x % 5= 5 bin lira olacaktır.

EMSAL KİRA BEDELİ NEDİR?

Kira
bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde, 'emsal kira bedeli' esas alınır. Buna göre; Gayrimenkulün bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılması, Kiraya verilen gayrimenkulün kira bedelinin emsal kira bedelinden düşük olması hallerinde emsal kira bedeli esası uygulanacaktır.

Kiraya verilen bina ve arazilerde emsal kira bedeli, varsa yetkili özel makamlarca veya mahkemelerce saptanmış kira bedelidir. O bina ya da arazi için kira takdiri veya tespiti yapılmamışsa; emsal kira bedeli, emlak vergisi değerinin yüzde 5'idir. Bina veya arazi dışında kalan mal ve haklarda emsal kira bedeli, bunların maliyet bedelinin yüzde 10'udur. Bu bedel bilinmiyorsa, Vergi Usul Kanunu'nun servetlerin değerlemesi hakkındaki hükümlerine göre belli edilen değerlerinin yüzde 10'udur.

ÖZLEM KAMER TERCANLI / TAKVİM