Hülya GÜLER

Bu durum sermaye piyasalarında ‘SPK aradığı lobiyi bulamadı’ şeklinde yorumlanırken, SPK’dan yapılan incelemeye yönelik olarak  henüz bir açıklama gelmemesine dikkat çekildi.

SERMAYE Piyasası Kurulu’nun (SPK) Gezi Parkı sürecindeki işlemlerine ilişkin aracı kuruluşlara yönelik haziran ayı sonunda 20 Mayıs-19 Haziran arasındaki işlemlere ilişkin başlattığı incelemesinde herhangi bir yasa dışı işleme rastlanmadığı ortaya çıktı. Sermaye piyasası çevrelerinde, ‘SPK aradığı lobiyi bulamadı” şeklinde yorumlara neden olan bu inceleme sonucunda, yerli ve yabancı yatırımcıların yasadışı herhangi bir işlem yapmadıkları gibi, o dönemdeki işlemlerde ayrıca manüpülasyona da rastlanmadığı kaydedildi.

6 AYDIR İNCELENİYOR 

Aracı kuruluş temsilcileri ise, konuyla ilgili halen bir açıklama yapılmamasının doğru olmadığını belirterek, “Herşey elektronik ortamda kayıt altında olduğu halde, SPK 6 aya yakın bir zamandır incelemesini sürdürüyor. Konuyla ilgili bugüne kadar herhangi bir açıklama yapılmadı. Oysa bu tür incelemeler, piyasaya zarar veriyor. Olumlu ya da olumsuz sonuçların bir an evvel kamuoyu ile paylaşılması gerekiyor. Ancak hiçbir yetkili bir açıklama yapmaya yanaşmıyor. SPK çevrelerinde ‘İnceleme sonucunda yasa dışı bir şey bulamadık’ diyecek birinin arandığı konuşuluyor” değerlendirmesini yaptı.

YABANCI SATIŞ EMİRLERİ

SPK, ağırlıklı olarak yabancı yatırımcılarla işlem yapan aracı kuruluşlara gönderdiği bir mektupla 20 Mayıs-19 Haziran 2013 tarihleri arasında gerçekleşen işlemlerin ve müşterilerin detaylı bilgilerini istemişti. SPK’nın gönderdiği mektupta belirtilen süre içinde aracı kurumda çalışanların kimlik bilgileri ve banka hesaplarına ilişkin de bilgi talebinde bulunmuştu. SPK, 7 madde halinde talepte bulunduğu bilgiler arasında özellikle yabancı müşterilerin emirlerinin ne şekilde alındığı, alınan emirlerin borsaya nasıl ve ne şekilde iletildiğine, aracı kuruluş çalışanlarının kimlik bilgileri ve belirtilen tarihler arasındaki cari hesap hareketleri ve menkul kıymet ekstreleri ile bu hesaplarda işlem yapmaya yetkili kişilerin vekaletname bilgilerine ilişkin belgeler istenmişti.

GERÇEK SAHİPLERİ KİM

Bu belgelerin 27 Haziran’a kadar kendilerine teslim edilmesini isteyen SPK’ya yakın kaynaklar o tarihten bu yana yaşanan süreci şöyle özetledi: “İnceleme için belirtilen ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) tahvil alımını sonlandıracağı bilgisini verdiği açıklamalara da denk gelen tarihler arasında Türkiye’deki satışların ağırlıklı olarak yabancı yatırımcılardan geldiği tespit edildi. Satış yaşan çoğu yabancının da hedfe fonlarından oluştuğunu tespit eden SPK, bu hedge fonların ‘nihai yararlanıcı’ olarak nitelendirilen gerçek sahiplerine ulaşmaya çalıştı. Bu konuda yurtdışında çok sayıda SPK muadili kuruluşla yazışmalar yapıldı, raporlar istendi. Ancak herhangi bir cezaya konu olacak bir yasadışı uygulamaya rastlanmadı. Ve dosya da bu şekilde kapanma noktasına geldi.”

SPK: ŞU AN YORUM YOK

İNCELEMEYLE ilgili olarak resmi görüşüne başvurduğumuz SPK, yorum yapmamayı terçih etti. SPK resmi makamlarına yönelttiğimiz;
“SPK’nın aracı kuruluşlara yönelik 20 Mayıs-19 Haziran arasındaki işlemlerine yönelik olarak başlattığı inceleme ne aşamada?
İnceleme sonuçlandı mı, somut olarak elde edilen tespitler neler?
İncelemenin 6 aya yakın bir süredir devam ettiği, henüz somut bir açıklama yapılmadığı, bu durumun aracı kuruluşlar açısından olumsuz etki yarattığı görüşleri dile getiriliyor, bu konuda görüşünüz nedir?”
şeklindeki sorulara SPK’dan “Şu an için bir yorumumuz yok”
yanıtını aldık.

SPK MUADİLLERİ VE IOSCO DEVREDE

SPK Başkanı Vahdettin Ertaş, 21 Eylül 2013’te incelemelerin sürdüğünü, yurtdışından bilgi beklediklerini söylemişti. SPK, Uluslararası Menkul Kıymet Komisyonları Örgütü (IOSCO) ile de temasa geçerek, bilgi ve belgelerin sağlanması konusunda işbirliği yaptı. Sektör temsilcileri, “IOSCO ve diğer ülkelerden SPK’nın incelemesi konusunda destek gelse de, sonuç olarak ortaya yasa dışı işlem yapmış kimse çıkmadı” bilgisini verdi. SPK incelemesinden çıkan en çarpıcı sonuç emeklilik fonlarının Türkiye’de yaptığı alımlar oldu.