SÜMEYRA KIRCA

Perakende sektörüne yasal düzenleme getiren ‘Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı’ dün itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları ile sektörün görüşüne açıldı. Tasarıda AVM’lerin yer tercihi, kullanılan kavramlar, üretici ve tedarikçilere yapılacak ödemeler ve tüketicilere yönelik kampanyalar hakkında değişiklik yer alıyor. Tasarı hakkında Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, standardı bulunmayan karmaşık işlemler, ödeme süreleri ve markalaşmada haksız ticari uygulamaların başlıca sorunlar olduğunu ifade etti. Bakan Yazıcı, bu sürecin perakende sektöründeki esnaf ve sanatkâr işletmeleri ile küçük ölçekli ticari işletmeler için pazar kaybı ve piyasada tutunma problemlerine neden olduğunu söyledi. Bunları gidermek için yeni bir kanun tasarısı taslağı hazırladıklarını ifade eden Yazıcı, “Yeni bir bakış açısıyla hazırlanan bu taslak, organize perakendeciler olarak nitelendirilen alışveriş merkezi, büyük mağaza ve zincir mağazaların yanı sıra, geleneksel perakendeciler olarak tabir edilen esnaf ve sanatkâr işletmeleri ile diğer ticari işletmeleri kapsamakta ve sektöre ilişkin temel ilke ve kuralları düzenlemektedir.” dedi. Alışveriş merkezlerinin yan yana açılmamasının sektörün önünü açacağını ifade eden Kiğılı CEO’su  Hilal Suerdem, “Biz bütün müşterilere ulaşabilmek için her alışveriş merkezinde mağaza açıyoruz. Ama bu bizim yatırım maliyetlerimizi artırıyor. Bizim arzumuz düzenlemelerin Avrupa kanununa göre yapılması ve gittikçe buna doğru gittiğimizi düşünüyorum.” şeklinde konuştu. Bakanlığın bu taslak için uzun süre görüş topladığını belirten Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Hüseyin Doğan ise yeni hazırlanan tasarının aksaklıkları düzelteceğini ve sektöre katkı yapacağını söyledi.

Yeni düzenlemeyle neler değişiyor?

Perakende sektöründe kullanılan (alışveriş merkezi, büyük-zincir mağaza, franchise bayi gibi) kavramlar tanımlanarak yasal bir niteliğe kavuşturulacak ve kavram karmaşasının önüne geçilecek.

    İller bazında stratejik ticari planlar hazırlanıp, ticaret bölgeleri tespit edilerek işletmelerin yanlış yer seçimi sebebiyle kapanmalarının önüne geçilecek. Stratejik ticari planlara uygun işyeri seçiminde bulunmayanlar hiçbir teşvik ve destekten yararlanamayacak.

    İşyeri açılış süreçlerik olaylaştırılacak ve bürokrasi azaltılacaktır. Bu kapsamda, Bakanlık bünyesinde elektronik ortamda Perakende Bilgi Sistemi (PERBİS) kurulacak. İşletmeler, bu sistem üzerinden izinlerini tek elden alacak.

    Bakanlığın gözetim ve denetiminde, esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşları eliyle tedarik ve dağıtım şirketleri kurulabilecek.

    Perakende işletmelerce talep edilen prim ve bedeller kurala bağlanacak, üretici ve tedarikçiden temin edilen malların talebini doğrudan etkilemeyen prim ve bedellerin alınmasının önüne geçilmiş olacak.

    Alım satım işlemleri nedeniyle üretici ve tedarikçilere yapılacak ödemeler, kural olarak 60 gün içinde gerçekleştirilecek; bu süre üretim tarihinden itibaren otuz gün içinde bozulabilen gıda, temizlik ve kişisel bakım ürünlerinde 20 günü geçemeyecek.

    Perakende işletmelerin üretici ve tedarikçilerden temin ederek işyerinde kendi ad veya markasıyla sattığı ürünlerin ambalajında, artık üretici ve tedarikçinin markasına tanınırlığını artıracak şekilde yer verilecek.

    Alışveriş merkezlerinde esnaf ve sanatkâr işletmelerine belirli oranda yer ayrılacak

    İndirimli ve promosyonlu satış kampanyalarının özellikle süresine ilişkin esaslar belirlenecek.

    Tüketiciler, kampanyalı satışları PERBİS veya işletmelerin internet sayfası üzerinden güncel olarak takip edebilecek.