Küresel bankacılık devi HSBC'nin 1990'da başlayan Türkiye macerası sona eriyor. Bankadan yapılan açıklamada, küresel küçülme planları kapsamında Türkiye ve Brezilya'daki faaliyetlerin durdurulacağı açıklandı.

Türkiye'yi de ilgilendiren ve İngiltere merkezli bankanın kuruluşunun 150. yılında açıklanan yeni küresel strateji kapsamında HSBC dünya çapında 50 bin çalışanıyla yollarını ayıracak.25 bin kişi işten çıkarılırken, 25 bin kişinin de Türkiye ve Brezilya operasyonlarının satışıyla HSBC'den ayrılacağı belirtildi.

Yatırım bankacılığı faaliyetlerini azaltacak olan banka, başta Çin olmak üzere Asya ülkelerine odaklanacak.

Bankadan yapılan açıklamada "Gelecekte oluşacak büyüme fırsatlarını yakalayabilmek ve bankacılık sektöründeki yapısal değişikliklere ayak uydurabilmek adına kaynaklarımızı yeniden dağıtıyoruz" deniyor.

HSBC, Türkiye'de ne kadar büyüktü?

Türkiye'de 298 şube ve 5 bin 659 çalışanla hizmet veren HSBC, 47 bankanın faaliyet gösterdiği Türkiye bankacılık sektörünün aktif büyüklük açısından 33,8 milyar TL ile en büyük 12. bankası konumunda bulunuyordu.

HSBC Türkiye özellikle 2014'te oldukça zorlu bir yıl geçirmiş ve kârdan zarara dönerek 55,9 milyon TL net zarar açıklamıştı. Bankanın 2013 yılındaki net kârı 29,8 milyon TL seviyesindeydi.

Bankanın 2014 küresel faaliyet raporunda Türkiye'de yaşanan sıkıntılar, BDDK ile Merkez Bankası'nın kredi kartı faizlerine sınırlama getirmesine bağlanıyordu.

Bu önlem, kredi kartı ve bireysel kredi büyümelerini yavaşlatmak adına Başbakan Yardımcısı Ali Babacan önderliğindeki ekonomi ekibinin aldığı tedbirlerden birisiydi.

HSBC'nin küresel faaliyet raporunda ayrıca Türkiye'de büyümenin yavaşlamasının da bankacılık sektörüne olumsuz yansıdığı ifadeleri yer alıyordu.

HSBC Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Brian Robertson ise 2011'den bu yana hem Avrupa hem de Türkiye'de özel sektör yatırımlarının zayıf seyretmesi nedeniyle ticari kredilerde istenen ivmenin yakalanamadığına vurgu yapıyordu.

Kredi kartı dışında bir türlü gelmeyen büyüme

HSBC'nin Türkiye'den çıkmasında etkili olan konulardan birisi de bankanın bireysel bankacılıkta yaptığı yatırımın karşılığını alamaması oldu.

300'e yakın şube açmasına karşın HSBC'nin toplam mevduattan aldığı pazar payı 2014 sonu itibarıyla yüzde 1,8 seviyesinde kaldı.

Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre 2014 sonunda Türkiye'de toplam 156 milyon adet mevduat hesabı varken, bu hesapların sadece 3,2 milyonluk kısmı HSBC'deydi.

Bankanın büyüme yakaladığı alan ise kredi kartları oldu. Bireysel kredi pazarındaki payı yüzde 2,4'te kalan HSBC, kredi kartı sayısında yüzde 3,3, kredi kartı alacaklarında ise yüzde 5'e yakın pazar payına ulaşmayı başardı.

Ancak kredi kartı alacaklarının sektör için risk düzeyi en yüksek olan kredi türü olarak kabul edilmesi, HSBC'nin Türkiye faaliyetlerini gözden geçirmesine yol açtı.

HSBC Türkiye'nin taliplileri

HSBC'nin Türkiye operasyonlarını sonlandıracağı söylentileri, bir süredir bankacılık sektöründe bir süredir gündemdeydi.

300'e yakın şubesi olan bir bankcılık operasyonunun satışı, Türkiye bankacılık pazarına giriş yapmak isteyen yatırımcıların da ilgisini çekiyor.

Reuters haber ajansı, Mayıs ayının sonunda yaptığı bir haberde Fransız BNP Paribas, Hollandalı ING Group, Bahreyn merkezli Arab Banking Corp ve Katar Ulusal Bankası'nın teklif veren kuruluşlar arasında olduğunu yazmıştı.

Reuters'a bilgi veren konuya yakın kaynaklar, satış bedelinin finansman yapısına bağlı olarak şekilleneceğini söylemişti.

Türkiye'deki ilk İngiliz bankasıydı

1990: Midland Bank AŞ adıyla kurulan banka, Türkiye'de faaliyet gösteren ilk İngiltere merkezli banka olma özelliğine sahip.
2001: Finansal krizi sonrasında Tasarruf Mevduatı ve Sigorta Fonu (TMSF) tarafından devralınan Demirbank'ı satın alan Midland Bank AŞ, ismini de HSBC Bank AŞ olarak değiştirmişti.
2002: Türkiye'deki büyüme stratejisi kapsamında bir sonraki adım 2002'de gelmiş ve HSBC yönetimi o dönemde yeni yeni büyümeye başlamış olan kredi kartı pazarına güçlü girme kararı almıştı. Ağustos 2002'de Boyner grubuna ait olan Benkar Tüketici Finansmanı ve Kart Hizmetleri AŞ'yi satın alan HSBC, Advantage kart adını verdiği kredi kartı markasını müşterilerin hizmetine sundu.
2003: 20 Kasım'da HSBC'nin İstanbul'daki merkez binasına bomba yüklü araçlarla saldırı düzenlenmiş, saldırıda üç banka çalışanı hayatını kaybetmişti. 43 kişinin yaralandığı saldırıyı El Kaide örgütü üstlenmişti.
2011: Türkiye'deki sermayesini artıran banka, Türkiye'deki faaliyetlerini stratejik yatırımlar listesine aldı. Türkiye o yıl yüzde 8,5 büyüme oranı yakalamıştı.
2013: Banka Türkiye'deki şube sayısını azaltmaya başladı.


Enis Şenerdem
BBC Türkçe