Kira vergisi ödeyecek olanlar için altın oranı bulduk. Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesinden Hazır Beyan Sistemi ile kolayca ödenebilen kira vergisinde bir püf noktası mevcut. Bildiğiniz gibi 2015’te elde ettiğiniz tüm gelir üzerinden vergi ödemiyorsunuz. Habertürk'den Rahim Ak'ın haberine göre; Önce yıllık kazancınız 106 bin liradan az olmak kaydıyla 3.600 lira istisnayı indiriyorsunuz. Sonra ise giderlerinizi düşüyorsunuz. Bunun iki yöntemi var. Birincisi hiçbir belgeye ihtiyaç duymadan gelirin (3.600 lira istisna edilmiş) yüzde 25’ini indiriyorsunuz. Peki bu kârlı mı? Eğer kiradaki ev için yaptığınız harcama fazlaysa değil. Fazla olup olmadığını nereden bileceğiz? İşte size şimdi altın oranı veriyoruz.

GERÇEK GİDERİ SEÇİN

Eğer giderleriniz toplamı 3 aylık kira gelirinizi geçiyorsa mutlaka gerçek gideri seçin. Aksi halde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde vergi ödemeye girdiğinizde bilgisayar otomatik olarak zaten yüzde 25 götürü gider indirimini seçiyor. Sizin zahmet etmenize gerek yok. Kısaca 3 aylık kira gelirinden az gideriniz varsa vergi öderken işleme devam butonuna basın yeter. Maliye götürü gideri, gerçek gider yönteminde tam olarak 3 aylık kira tutarı kadar indirilebilecek rakama denk gelecek şekilde hesaplamış.

ÖRNEK

Örneğin aylık 1000 lira kira getirisi olan birisi yıllık 12 bin lira gelir sağlıyor. Bu vatandaşın 3.600 liralık istisnası düşüldüğünde kalan 8.400 liradan götürü gider düşülürse 2.100 lira indirilecek ve geriye vergiye tabi gelir 6.300 lira kalacak. Aynı vatandaş eğer gerçek gider yöntemini seçerse bu durumda şu formül uygulanıyor: İndirilecek gider=(toplam giderxVergiye tabi hasılat)/Toplam hasılat. Vergiye tabi hasılat ise toplam hasılattan 3.600 liralık istisnanın düşmüş halini ifade ediyor. Bu durumda indirilecek gider (3000x8.400)/12.000=2.100 lira olarak çıkıyor. Yani götürü gider yöntemiyle aynı rakam.

540 LİRA DAHA AZ VERGİ

Ancak eğer 3 aylık kiradan fazla örneğin 4 aylık kira kadar gideriniz varsa bu durumda kesinlikle gerçek gideri seçin. Eğer 4 aylık kira kadar gideriniz varsa ve aylık 1.000 lira kira geliri elde ediyorsanız bu durumda gerçek gider yöntemini seçerseniz 105 lira daha az vergi ödersiniz. Eğer aylık 2.250 lira kira geliri elde ediyorsanız bu durumda ise 390 lira daha az vergi ödeyebilirsiniz. Elde ettiğiniz gelir artıp örneğin aylık 3 bin, yıllık 36 bine çıkarsa ve yine 4 aylık kira geliri kadar gideriniz varsa gerçek yöntemi seçerseniz götürü gidere göre 540 lira daha az vergi ödersiniz. Tabii ki daha fazla gideriniz varsa çok daha az vergi ödersiniz Bu yüzden altın oranı unutmayalım.
KREDİYLE EV ALAN VERGİ ÖDEMESİN

Eğer gerçek gider yöntemini seçerseniz yaklaşık 11 maddelik bir gider indirimine gidebilir ve belki de hiç vergi ödemeyebilirsiniz. Öncelikle eğer evi yeni hele de kredi ile aldıysanız kesinlikle gerçek yöntemi seçin. Çünkü kiraya verdiğiniz ev için harcadığınız borçların faiz giderlerini ve her şeyden önemlisi konutun satın alındığı yıldan itibaren 5 yıl süre ile satın alma bedelinin % 5’ini gider olarak yazabiliyorsunuz. Örneğin 300 bin liraya aldığınız evi aylık bin 500 liraya kiraya vermişseniz buradan elde ettiğiniz 18 bin liralık kira gelirinin (İstisna düşünce 14 bin 400 TL) tamamını satın alma bedelini yüzde 5’i siler. Hiç vergi ödemezsiniz. Bir not düşelim satın alma bedelinin % 5’i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili eve, işyerine ait hasılata uygulanacak.

Diğer yandan özellikle 2014’te kimi yerlerde yüzde 300-400’leri bulan emlak vergisine esas alınan arsa metrekare birim değerleri nedeniyle birçok kişinin ödediği emlak vergisi 2-3 kat arttı. İşte şimdi artan bu vergiyi kira vergisinden düşerek çifte vergi ödemekten kurtulabilirsiniz. Sadece emlak vergisi de değil, vergi, resim, harç ve şerefiyelerle kiraya verenler tarafından ödenmiş olmak şartıyla belediyelere ödenen harcamalara iştirak paylarını da gelirden indirebilirsiniz.

Bir de hangi giderleri düşebileceğimizi hatırlayalım:

Aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri, idare giderleri

Sigorta giderleri n Aldığınız konut krerisi borçlarının faizleri n Sadece bir adet evin satın alma tarihinden itibaren 5 yıl süre ile aldığınız bedelin % 5’i. 

Emlak vergisi, resim, harç ve şerefiyelerle, belediyelere ödenen harcamalara katılma payları,

Amortismanlar,

Onarım giderleri ile bakım ve idame giderleri 

Ödedikleri kiralar 

Zarar, ziyan ve tazminatlar
SPONSORLUĞU DA İNDİR

Üçüncü adım olarak ise şahıs sigorta şirketlerine ödenen primleri, eğitim ve sağlık harcamaları, bağış ve yardımlar ve en önemlisi sponsorluk harcamalarının da gelirden indirilebilmesi. Üstelik eğer amatör spor dallarına sponsor olmuşsanız sponsorluk bedelinin tamamını vergiden düşebiliyorsunuz. Profesyonel spor dallarına sponsor olmuşsanız bedelin yüzde 50’sini gelirinizden düşüyorsunuz.

Ayrıca Başbakanlık’ça veya Bakanlar Kurulunca başlatılan yardım kampanyalarına yapılan bağışlar, Kızılay ve Yeşilay’a yapılan bağışlar, EXPO 2016 Antalya Ajansı’na yapılan yardımlar da gelirden indirilebiliyor.

Önemli bir ayrıntı da sizin, eşininizin ve çocuklarınızın hayat sigortalarına ödenen primlerin % 50’si de indirim konusu oluyor. Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primlerinin ise tamamı indirilebiliyor. Eğitim ve sağlık harcamaları ise beyan edilen gelirin % 10’unu aşmaması şartıyla yıllık gelirden indiriliyor.

ÇOCUĞA İKİNC İ EVE BEYAN ŞART

Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde, benzer konutların kirasına bakılıyor ve “emsal kira bedeli” esas alınıyor. Eğer konutu karşılıksız birisine kiraya vermişseniz, kiranın emsal kira bedelinden düşük olması hallerinde emsal kira bedeli esası uygulanıyor. Ancak boş kalan evin korunması amacıyla bedelsiz olarak başkalarına verilmesi, çocukların, anne ve babalarının veya kardeşlerin kullanması, akrabaların kişinin yanında kalması durumunda emsal kira bedeli uygulanmıyor. Ancak, yakınların her biri birden fazla evinizde oturuyorsa yalnız birisi için emsal kira bedeli hesaplanmaz. Örnek olarak, mal sahibi baba, çocuğunun ikametine iki adet ev tahsis etmişse sadece biri için emsal kira bedeli hesaplanmayıp diğeri için beyanname verip vergi ödenmesi zorunlu.
GURBETÇİ İSTANBUL’DAKİ EVİNİN VERGİSİNİ ALMANYA’DA ÖDEYECEK GURBETÇİ İSTANBUL’DAKİ EVİNİN VERGİSİNİ ALMANYA’DA ÖDEYECEK
Bir yandan  insanların doğdukları değil doydukları ülkelerde yaşamaya başlamaları diğer yandan vergi kanunlarının çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları ile uluslararası nitelik kazanması ilginç vergi uygulamalarını beraberinde getiriyor. Son örnek Gelir İdaresi Başkanlığı’na soru soran Almanya’da yaşayan bir gurbetçi vatandaşımız için geldi. Türkiye’de evi olan ve o evden de kira geliri elde eden gurbetçi vatandaşımızın vergiyi nerede ödeyeceğini sorması vergi açısından ortada yeni bir durumun olduğunu gösterdi.

Maliye, Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişilerin sadece Türkiye’de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilebileceğini belirterek gurbetçi vatandaşımızın Almanya mukimi sayıldığı için sadece Türkiye’de elde ettiği kira gelirinin vergisini Türkiye’de vereceğini belirtmiş. Vergide vatandaşlık değil mukimlik baz alınıyor. Herhangi bir ülkede 6 aydan fazla kaldıysanız o ülkenin mukimi sayılıyorsunuz ve vergi öderken tam mükellef olarak ülkenin vatandaşı gibi vergilendiriliyorsunuz. Eğer başka bir ülkede yaşıyor ve Türkiye’de gelir elde ediyorsanız, dar mükellef sayılıyor ve sadece gelir elde ettiğiniz alanda vergi ödüyorsunuz.

Diğer yandan gurbetçi vatandaşımız Almanya mukimi olduğu için, kira gelirinin beyanı konunda, “Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi ve Vergi Kaçakçılığını Önleme Anlaşması” hükümlerine de tabi oluyor.

2011 yılbaşından itibaren uygulanmaya başlayan anlaşmanın “Gayrimenkul Varlıklardan Elde Edilen Gelir” başlıklı 6’ncı maddesinde ise “Bir akit devlet mukiminin diğer akit devlette bulunan gayrimenkul varlıklardan elde ettiği gelir bu diğer devlette vergilendirilebilir” deniliyor. Gemiler ve uçakları da gayrimenkul varlık olarak değerlendirmiyor.

ALMANYA’DA ORAN YÜZDE 45

İşte Gelir İdaresi bu anlaşmaya dayanarak vergilendirme hakkının Türkiye’de olduğunun ancak; gayrimenkul kira gelirleri üzerinden mukim olunan devletin (Almanya’nın) vergileme hakkının da korunduğunun altını çiziyor ve “Almanya mukimi olmanız nedeniyle söz konusu kira geliriniz üzerinden Almanya’nın da vergi alma hakkı bulunmaktadır” deniliyor. Kilit ise anlaşmanın 22’nci maddesinde saklı. Bu maddeye göre elde edilen kira gelirleri sebebiyle Türkiye’de ödenen vergilerin Almanya’da ödenecek vergilerin hesaplanmasına esas olan matrahın dışında bırakılması (istisna yöntemi uygulanması) suretiyle giderilecek. Türkiye’de kira geliri yüzde 15’ten başlayıp 35’e kadar gittiği ve Almanya’da da oran yüzde 45 olduğu için gurbetçilerimiz İstanbul’dan elde ettiği kira gelirinin Türkiye’de ödediği vergiyi düşerek geri kalan yüzde 10’luk kısmını Almanya’da ödeyecek.

Maliye şunun da altını çizmiş; gurbetçimizin Almanya’da vergiye tabi başkaca geliri olması durumunda, vergiden istisna edilmiş gelir unsurlarını da matrah toplamında dikkate alacak. Yani çocuğunun okul giderlerini, sigorta ve diğer yasal harcamalarını da düşecek.

İkinci taksiyi alan basit usulden çıkar Dikkat eğer bir ticari taksiniz varsa ve ikincisini satın aldıysanız artık yılbaşından itibaren basit usulde vergilenen bir esnaf olmaktan çıkıp gerçek usulde vergilenmeniz gerekiyor.