Şükrü Kızılot

1. EVİ SON 5 YIL İÇİNDE ALANLAR YAŞADI
Kiraya verdiğiniz konutu, son 5 yıl içinde satın aldıysanız ciddi bir avantajınız var.
Kira gelirini beyan ederken “Gerçek gider” yöntemini tercih ettiğinizde, evin satın alma bedelinin, yüzde 5’ini kira gelirinizden düşebilirsiniz. 2009’dan önce satın alınan evler için bu avantaj söz konusu değil.

BİR ÖRNEK: Mehmet Bey, 2011 yılında 400 bin liraya aldığı evinden, 2013 yılında 18.000 TL kira tahsil etmiştir.
Mehmet Bey, beyanname verirken “gerçek gider” yöntemini seçerse, evi satın alma bedelinin (400 bin TL’nin)yüzde 5’ini yani 20 bin lirayı, kira gelirinden (18.000 TL’den) düşecek ve hiç vergi ödemeyecek.
- Yüzde 5’lik indirim, bir ev için geçerli:
Mehmet Bey, 2011’de biri 300 bin TL’ye, diğeri 400 bin TL ‘ye iki ev almış ve ikisini de konut olarak kiraya vermiş olsaydı; ikisinin de satın alma bedelinin yüzde 5’ini, kira gelirinden indiremeyecekti. Birinin (örneğin 400 bin TL’ye aldığının yüzde 5’ini indirebilecekti.)
- İşyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller, yüzde 5’lik gider indiriminden yararlanamaz.

2. BANKA KREDİ FAİZİ ÖDEMENİN CAZİBESİ
Kiraya verdiğiniz evi, banka kredisi kullanarak satın aldıysanız, “ödediğiniz faizleri”, kira gelirinizden düşebilirsiniz .
Burada altını çizeceğimiz husus; bankaya yaptığınız ödemeleri değil, o ödemelerin içinde yer alan “faizleri” indirebiliyorsunuz. Bankadan kredi kullanıldığında, ilk yıllarda daha yüksek tutarda faiz ödendiği için “gerçek gider” yöntemi seçildiğinde, çoğu kez hiç vergi ödenmeyebiliyor.
Bu avantajdan, sadece konut kira geliri elde edenler değil, işyeri kira geliri elde edenler de yararlanabiliyor.

3. EVİNİ KİRAYA VEREN KENDİSİ DE KİRACIYSA
Evini kiraya veren, kendisi de kirada oturuyorsa, gerçek gider yöntemini seçmesine bağlı olarak, ciddi bir indirim avantajı var.
Sahibi bulunduğu konutu ya da konutları kiraya verenler, kendileri de başka bir evde veya lojmanda kira ile oturuyorlar da, ödedikleri kirayı tahsil ettikleri kiradan indirebilirler.

ÖRNEK: Abdi Bey’in kira aldığı iki evi var. Birinden 13.200 TL, diğerinden ise 18 bin TL yıllık kira geliri var. Abdi Bey, kirada oturduğu eve yıllık 24 bin TL kira ödüyor.
Bu durumda Abdi Bey, aldığı 31.200 TL kiradan, ödediği 24 bin TL kirayı indirebiliyor.
Abdi Bey, istisnayı ve diğer gerçek giderlerini de (örneğin amortisman ve emlak vergilerini de) indirdiğinde, muhtemelen vergi matrahı çıkmaz ve vergi ödemez.
Kira Alan Karısı, Kira Ödeyen Kocası ise:
Değişen bir durum olmaz. Kadın aldığı kirayı beyan ederken, oturdukları evin kira sözleşmesi kocası adına olduğu için aile birliğinde müşterek bir gider olması nedeniyle, kocasının ödediği kirayı, kendi kira gelirinden indirebilir.

4. AMORTİSMAN İNDİRİMİ
Kiraya verilen konutun satın alma bedelinin (tapu harcı dahil) yüzde 2’si “amortisman” olarak, yıllık kira gelirinden indirilebiliyor.
Bu olayda, yıllar ilerledikçe gayrimenkulün değeri ve kira geliri artmasına rağmen, amortismanın satın alma bedeli üzerinden hesaplanması, önemli bir sorun. İleride bir yasa değişikliği ile amortisman ayrılacak tutarın da her yıl güncellenmesi anlamlı olur.

5. BAKIM-ONARIM GİDERİ VE EMLAK VERGİSİ DE İNDİRİLEBİLİYOR
Kira geliri elde edenlerin, “gerçek gider” yöntemini seçmeleri halinde. İndirebilecekleri başka giderler de var.
Örneğin, kira alınan gayrimenkullerin;
- Kira aldığı evin bakım onarım gideri,
- Sigorta giderleri,
- Emlak vergileri,
- Sözleşmeye, kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar,
kira gelirlerinden gider olarak indirilebiliyor.

ZARAR DOĞMASI HALİNDE NE OLACAK?
Kira geliri elde edenler, giderlerinin fazlalığı nedeniyle “zarar doğması halinde, bu zararlar beş yılı geçmemek üzere”, gelecek yıllarda elde edilecek.
Ancak bu olayda iki istisnai durum var.
Konutunu kiraya veren kişinin, kendisi de kirada oturuyorsa ödediği konut veya lojman kirasından kaynaklanan zararı, gelecek yıllarda indiremez.
Kira alınan konutun, satın alma bedelinin yüzde 5’ini indirmeden kaynaklanan zarar, gelecek yıllarda indirilemez.

>> Ev Sahipleri Dikkat, Maliye Peşinizde!