HASAN DEMİR-TRABZON

Avrupa ve ABD’deki finansal krizin Türkiye’ye etkilerini hafifletmek isteyen hükümet, piyasaları rahatlatmak için 2009’da konut, mobilya ve otomotiv gibi sektörlerde kısa süreli vergi indirimine gitmişti. Bu kapsamda 150 metrekare ve üzeri konutlarda KDV oranı 3 aylığına yüzde 18’den 8’e indirildi. Bazı inşaat firmaları o tarihten önce yüzde 18’den sözleşme imzaladığı müşterilerine kararın ardından teslim ettiği daireler için aradaki yüzde 10’luk farkı iade etti. Ancak sayıları kesin olarak bilinmese de iddiaya göre çok sayıda firma ise müşterisinden yüzde 18 üzerinden ücret alırken, devlete yüzde 8 KDV ödedi. Alıcıya iade edilmesi gereken yüzde 10’luk kısım firmalarda kaldı.

Trabzon’da bu durumla karşılaşan 3 kişi, ev satın aldıkları inşaat firmasına karşı başlattıkları hukuk mücadelesini kazandı. O müşterilerden birisi, 2007 yılında yaptığı sözleşme ile bir inşaat firmasından 200 bin lira bedelle bir daire satın aldı ve parasını peşin ödedi. Alıcıya, söz konusu dairenin tapusu 7 Mayıs 2009’da, iskan ruhsatı ise 10 Haziran 2009 tarihinde verildi. Taraflar arasında sözleşmenin yapıldığında yüzde 18 olan KDV oranı, Bakanlar Kurulu’nun 3 Mart 2009 tarihli kararıyla inşaat sektörüne destek olmak için 150 metrekare ve üzeri konutlarda yüzde 8’e indirildi. Müşteri, evin teslimatının ardından firmadan faturasını talep etti. Firma daha önce KDV’yi yüzde 18’den hesaplamasına rağmen, faturayı yüzde 8’den kesti. Ancak aradaki yüzde 10’luk KDV farkını müşterisine iade etmedi. Durumu fark eden müşteri ise dairenin satış tarihi itibarıyla KDV oranı yüzde 18 olsa da teslim tarihinde yüzde 8 olduğu gerekçesiyle firma hakkında dava açtı. Satıcının kendi üzerinden haksız kazanç sağladığını savunan alıcı, yüzde 10 oranına tekabül eden 15 bin 694 liranın iadesini talep etti. Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen davada mahkeme, davanın reddine karar verdi.

Bunun üzerine de davalı taraf, kararı temyiz için Yargıtay’a başvurdu. İtirazı görüşen Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, söz konusu dairenin tapu ve iskan ruhsatının verildiği tarih itibarıyla KDV oranının yüzde 8 olduğuna dikkat çekti. İnşaat firmasının da devlete yüzde 8 üzerinden ödeme yaptığına işaret eden yüksek mahkeme, satıcının aradaki yüzde 10’a tekabül eden tutarı ‘sebepsiz zenginleşme’ hükümlerine göre davacıya iade etmek zorunda olduğuna karar verdi. 13. Hukuk Dairesi, inşaat firmasının bu karara itirazını da reddetti. Şimdi satıcı firma, yüzde 10’luk KDV farkını müşterisine iade edecek.

Davacıların vekili Avukat İbrahim Serdaroğlu, kararın, aynı dönemde ev alanlar için emsal teşkil edeceğini söyledi. Bakanlar Kurulu kararında belirtilen sürede evlerini teslim alanların, inşaat şirketlerinden faturalarını talep etmeleri, faturalarını aldılarsa da KDV oranını kontrol etmeleri uyarısında bulunan Serdaroğlu, “Aldıkları taşınmazın bedelinin KDV’sini yüzde 18’den ödemişler fakat fatura yüzde 8’den kesilmiş ise aradaki yüzde 10’luk KDV tutarını inşaat firmalarından talep edip alabilirler.” dedi. O dönemde, birçok alıcının benzer durumu yaşamış olabileceğine dikkat çeken Serdaroğlu, tüketicilerin haklarını aramalarını tavsiye etti.