Tür­ki­ye­’nin son 11 yıl­da gös­ter­di­ği eko­no­mik per­for­mans ge­lir dü­ze­yi yük­sek tü­ke­ti­ci­le­rin ge­le­ce­ğe gü­ve­ni­ni ar­tır­dı. İş­siz kal­ma teh­li­ke­si­ni ak­lın­dan çı­ka­ran 3 bin ile 5 bin ara­sı ge­li­re sa­hip ça­lı­şan­lar ile ge­li­ri 5 bin li­ra­nın üze­rin­de olan­lar her yıl ar­tan oran­da kre­di al­dı. Ge­li­ri 5 bin li­ra ve üze­ri olan 523 bin 684 ki­şi 2011 Ocak-Ha­zi­ran dö­ne­min­de 16 mil­yar 999 mil­yon li­ra kre­di kul­la­nır­ken bu ra­kam 2012’nin ay­nı dö­ne­min­de 681 bin 458 ki­şi ve 18 mil­yar 178 mil­yon li­ra­ya ulaş­tı. İs­tik­ra­rın ol­du­ğu­nun is­pa­tı ise 2013 yı­lın­da­ki  ve­ri­ler­le da­ha da be­lir­gin­leş­ti.  

 
Pat­la­ma ya­şan­dı
 
2013 ve 2015 ara­sın­da ye­rel se­çim­ler, cum­hur­baş­kan­lı­ğı ve ge­nel se­çim­le­rin Bu yı­lın ilk 6 ayın­da 805 bin 324 ki­şi ban­ka­la­rın ka­pı­sı­nı ça­la­rak 24 mil­yar li­ra­lık kre­di al­dı. Bu ve­ri­ler ge­çen haf­ta açık­la­nan or­ta va­de­li plan­da Tür­ki­ye­’nin yüz­de 4 bü­yü­me he­de­fi­nin de tu­ta­ca­ğı­nı gös­te­ri­yor. Uz­man­lar iç tü­ke­ti­me da­ya­lı eko­no­mik bü­yü­me­nin bi­rey­sel tü­ke­ti­ci kre­di­le­riy­le sağ­la­na­ca­ğı­nı vur­gu­lu­yor. Dün­ya­da da­ral­ma
ya­şa­nır­ken AB­D’­de ve Av­ru­pa­’da kü­çül­me se­nar­yo­la­rı bu­lun­du­ğu­na dik­kat çe­ken ban­ka­cı­lık uz­man­la­rı, ra­kam­la­rın or­ta ve üst ge­lir gru­bu­nun Tür­ki­ye­’de­ki bü­yü­me­ye olan inanç­larından yükseldiğini ifa­de edi­yor.   
 
En çok ko­nut alı­yor­lar 
 
Yük­sek ge­lir gru­bu­nun çek­ti­ği bi­rey­sel kre­di­ler da­ha çok em­lak ya­tı­rı­mı­na yön­len­di. Ma­aşı­na gü­ve­nen ki­şi­le­rin ço­ğun­lu­ğu ikin­ci evi­ni sa­tın al­dı. Bir kıs­mı­nın ise çe­ki­len kre­di­yi otu­rum amaç­lı da­ha iyi bir eve ya­tır­dı­ğı göz­len­di. Pa­za­rın yüz­de 90’ı­nın 10 bü­yük ban­ka­nın elin­de ol­du­ğu ko­nut kre­di­le­ri­nin top­lam ban­ka kre­di­le­rin­den al­dı­ğı pay ise yüz­de 44,27’yi ya­ka­la­dı. Ko­nut kre­di­le­ri­nin kul­lan­dı­rıl­ma­ya baş­lan­dı­ğı dö­nem­den bu ya­na 3,5 mil­yon­dan faz­la ki­şi ko­nut kre­di­si kul­la­na­rak ev sa­hi­bi ol­du. 
 
En çok 5 yıl­lık çe­ki­yor­lar 
 
Yük­sek ge­lir gru­bu­nun çek­ti­ği bi­rey­sel kre­di­ler­de va­de­le­rin da­ha az ol­du­ğu göz­le­ni­yor. Çe­ki­len kre­di­ler da­ha çok 5 yıl­da ge­ri öde­ne­bi­li­yor. Ban­ka­cı­lık uz­man­la­rı, Tür­ki­ye­’de en yük­sek ge­li­re sa­hip ilk yüz­de 20’lik di­lim­de yer alan ha­ne gru­bu­nun ko­nut kre­di­si ala­bi­le­cek ta­sar­ruf faz­la­sı­na sa­hip ol­du­ğu­nu söy­lü­yor. İkin­ci ve üçün­cü ge­lir grup­la­rın­da­ki ha­ne­le­rin ta­sar­ruf faz­la­sı­nın ise 120 ay ve da­ha uzun va­de­li ko­nut kre­di­si öde­me­ye ye­ter­li ol­ma­dı­ğı­na vur­gu ya­pı­lı­yor. 

Pa­ra­sı olan­ da kre­di çe­ki­yor 

Akbank Bireysel Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge, bankadaki varlığı 100 bin lira ve üzerinde olan kişilerin de konut kredilerine önemli oranda ilgi gösterdiğini söyledi. Tözge; “Bu kesimin konut kredilerindeki payı yüzde 45’i buluyor. Mevcut varlığı yerine krediyle konut almayı daha çok tercih ediyorlar. Böylece varlıklarını yüksek getiri sağlayan diğer yatırım araçlarında değerlendiriyorlar” dedi. 


İyi bir ta­sar­ruf aracı
 
Ban­ka­cı­lar bi­rey­sel kre­di­le­rin ta­ma­men borç ola­rak gö­rül­me­me­si ge­rek­ti­ği­ne işa­ret edi­yor. Çe­ki­len kre­di­nin gay­ri­men­kul gi­bi fark­lı bir ya­tı­rım ara­cı­na kay­dı­ğı­na de­ği­nen bi­rey­sel ban­ka­cı­lık uz­man­la­rı, ilk etap­ta kre­di­nin borç ola­rak ha­ne­ye ya­zıl­dı­ğı­nı, an­cak va­de bi­ti­min­de el­de edi­len gay­ri­men­ku­lün ta­sar­ruf ha­ne­si­ne kay­de­dil­di­ği­ni di­le ge­ti­ri­yor. 

Emine AÇAR