1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere cep telefonundan alınan 120 liralık verginin 160 liraya çıkarılması yeni bir tartışma başlattı. Cep telefonundan alınan verginin yasal dayanağı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) yasasının geçici 6. maddesinde, 40 liralık vergi tutarının Bakanlar Kurulu tarafından sıfıra kadar indirilebileceği, 3 katına kadar artırılabileceğine yönelik hüküm bulunuyor. Vergi uzmanları, verginin aslı 40 liraysa 3 katına kadar artırılması halinde alınabilecek verginin en fazla 120 lira olması gerektiğini belirtiyorlar. Maliye uzmanları ise sınırın aşılmadığını, 3 katlık sınırın 120 liraya denk geldiğini ve 40 liranın üstüne eklenebildiğini söylediler.

40 LİRA İLE BAŞLADI
Cep telefonlarının ithalinde yüzde 25 oranında ÖTV alınıyor. Ancak düşük fiyattan satılan cep telefonlarından daha fazla vergi tahsil etmek amacıyla 2009 yılında bir yasa değişikliği yapıldı ve yüzde 25’e göre hesaplanan verginin 40 liradan az olamayacağı hükmü getirildi. Buna göre, 100 liralık bir cep telefonun vergisi yüzde 25’lik orana göre 25 lira olması gerekirken, bunun 40 lira olarak tahsil edilmesi sağlandı. 40 liralık tutar 2010 yılında 50 liraya, 2011 yılında 100 liraya çıkarıldı. 2015 yılının başında 120 liraya yükseltilen vergi tutarı, 2016 yılının başında yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla 160 liraya yükseltildi. Bu durumda 640 liranın altında satılan her telefon için 160 lira asgari vergi ödenmek zorunda. 500 liralık bir telefonun yüzde 25’lik vergisi 125 liraya denk geliyor. Ancak Maliye asgari bir tutar da belirlediği için ödenecek vergi 160 liraya çıkıyor. 

YASADA 3 KATINA KADAR 
ÖTV’nin Geçici 6’ncı maddesinde, “... numaralı malların karşısında gösterilen orana göre hesaplanan verginin, bu malların her bir adedi için 40 Türk Lirası’ndan az olması halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine her bir adet için 40 Türk Lirası vergi alınır. Bakanlar Kurulu bu tutarı sıfıra kadar indirmeye, üç katına kadar artırmaya yetkilidir” hükmü bulunuyor. Yasaya göre 40 liralık vergi tutarı en fazla 3 katına kadar artırılabiliyor. 

KPMG Şirket Ortağı Emrah Akın, yasada yer alan düzenlemeye göre vergi tutarının 3 katının 120 liraya denk geldiğini belirterek, Maliye Bakanlığı’nın yorum farklılığından dolayı yetki aşımı yaptığını ileri sürdü. Akın, yasada, Bakanlar Kurulu’na verilen yetki kısmında da “3 katına kadar” ifadesi yer aldığı için 40 liranın en fazla 120 liraya kadar yükseltilebileceğini söyledi. Akın, eğer yasada, “3 kat daha” denilseydi tutarın 160 liraya çıkabileceğini belirterek, yetki aşımının bir “yokluk” durumu yarattığını dile getirdi. Maliye Bakanlığı’nın yasayı değiştirmesi gerektiğini vurgulayan Akın, durumun iptali için Danıştay’a başvurulması gerektiğini söyledi.

ANAYASA’YA AYKIRI
VERGİ Uzmanı Bumin Doğrusöz de, geçici 6’ncı maddede vergi tutarının 3 katına kadar artırma yetkisinin yer aldığını belirterek, “Verginin en fazla 120 lira olabileceğini gösteriyor. 120 liranın üstü yetki gasbı olur. Yürütmenin yasamaya ait bir yetkiyi kullanılması anlamına gelir. Anayasa’nın 73. maddesine aykırıdır. Yasada 3 katı daha artırılabileceğine ilişkin yetki verilseydi olurdu” dedi.



Neşe KARANFİL/Hürriyet