İSTANBUL (AA) - MURAT BİRİNCİ - Cari açık, temmuz ayında 1 milyar 751 milyon dolarla son 9 yılın en düşük temmuz ayı rakamı olarak kayıtlara geçti.

AA muhabirinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerinden derlediği bilgilere göre, cari işlemler açığı temmuzda 2017'nin aynı ayına kıyasla 2 milyar 960 milyon dolar azalışla 1 milyar 751 milyon dolara geriledi. Cari açık temmuzda son 11 ayın en düşük seviyesine indi. Aynı zamanda cari açık, temmuzdaki 1 milyar 751 milyon dolarla son 9 yılın en düşük temmuz ayı rakamı olarak kayıtlara geçti.

12 aylık cari açıktaki daralma temmuz ayında da devam etti. Haziranda 57 milyar 521 milyon dolar olan 12 aylık cari açık, temmuzda 54 milyar 561 milyon dolara indi. Geçen yılın temmuz dönemine göre de 12 aylık cari açık 17 milyar 239 milyon dolar gerilemiş oldu.


- "12 aylık cari açık belirgin geriledi"


AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi, piyasa ortalama beklentisinin 1,8 milyar dolar açık verileceği yönündeydi olduğunu belirterek, "Böylelikle, son 12 aylık cari açık 54,6 milyar dolar (GSYH'ya oranla yüzde 6,4) ile belirgin bir şekilde gerileme gösterdi." dedi.

Ağustos ayı gümrük dış ticaret öncü verilerinin geçen yıla göre çok daha düşük dış açığa işaret ederek son 12 aylık cari açığın 50,5 milyar dolara gerileyebileceğini düşündürdüğünü söyleyen Bürümcekçi, cari dengenin temel eğilimi açısından takip edilen enerji dışı cari dengenin 16,7 milyar dolar açığa, enerji ve altın dışı (çekirdek) cari dengenin ise 4,4 milyar dolar açığa gerilediğini dile getirdi.

Bürümcekçi, "Cari açıkta temmuz ayında gözlenen iyileşmede, dış ticaret açığının geçen yıldan düşük açık ve hizmetler dengesinin yüksek fazla vermesi ana etken olurken, birincil gelir dengesinin düşük açık vermesi de katkıda bulundu. Finansman tarafında, cari açığın fazlasıyla finanse edilmesi nedeni ile resmi rezervlerde 2,4 milyar dolar artış gözlendi." diye konuştu.


- Cari açıkta aşağı revizyon


Ekonomist Bürümcekçi, ithalat ve ihracat için önemli bir öncü gösterge olan Ticaret Bakanlığı verilerinin ağustos ayında dış ticaret açığında geçen yıla göre 3,4 milyar dolar azalış olacağını gösterdiğini söyledi.

Geçen yıl cari açığı artıran faktörlerin başında gelen enerji ve altın ticaretindeki gelişmelerin bu yılın kalanında devam edip etmeyeceğinin kritik olacağını ifade eden Bürümcekçi, petrol fiyatlarının son dönemde yükselerek halen 2017 yılı ortalamasının (55 dolar) belirgin üzerinde seyretmesinin cari açığı artırıcı etkide bulunmaya devam edeceğini vurguladı.

Bürümcekçi, altın ticaretinde şöyle devam etti:

"Geçen yıl 10 milyar dolar açık vermemiz, altın ithalatı geçen yıl gibi devam etmeyecekse lehte baz etkisi oluşturabilir. Ancak daha ilk yedi ayda 8,2 milyar dolar daha açık verdiğimiz izlenmektedir. Buna karşılık, üçüncü çeyrek öncü verilerinden görüldüğü kadarı ile yıla güçlü bir giriş yapan ekonomik aktivitenin belirgin bir yavaşlama içine girdiği gözlenmektedir. Bu gelişmenin dış ticaret açığı üzerinde diğer unsurlardan daha güçlü etkide bulunacağını düşünmekteyiz. Ayrıca, AB pazarı ve genel olarak küresel çapta büyümenin güçlenmiş olması şu ana kadar ihracat açısından destekleyici olmuştu, bu bağlamda bu bölgelerden gelen yavaşlama sinyallerinin ne ölçüde ihracatı etkileyeceği takip edilecektir. Buna karşılık, turizm gelirlerinin, turist sayısının artış eğilimini koruması ile toparlanma göstermeye devam edeceği beklenmelidir."

Haluk Bürümcekçi, bu doğrultuda yıl sonu tahminini 49 milyar dolar düzeyinden 42 milyar dolara indirdiklerini ancak bu tahmin üzerindeki risklerin hafif aşağı yönde göründüğünü sözlerine ekledi.

Aylar itibarıyla aylık ve 12 aylık cari işlemler açığı (milyon dolar) şöyle:

Aylar Aylık Cari Açık 12 Aylık Cari Açık Oca.17 2.713 33.596 Şub.17 2.569 34.150 Mar.17 3.115 33.479 Nis.17 3.735 34.081 May.17 5.375 36.292 Haz.17 3.791 35.093 Tem.17 4.711 37.322 Ağu.17 922 36.779 Eyl.17 4.449 39.607 Eki.17 3.847 41.840 Kas.17 4.454 44.049 Ara.17 7.756 47.437 Oca.18 7.052 51.775 Şub.18 4.543 53.749 Mar.18 4.805 55.439 Nis.18 5.690 57.394 May.18 6.249 58.268 Haz.18 3.043 57.520 Tem.18 1.751 54.560

Geçmiş temmuz dönemleri itibarıyla cari işlemler açığı (milyon dolar) şöyle:

Dönem Cari açık Tem.09 165 Tem.10 3.213 Tem.11 5.089 Tem.12 4.089 Tem.13 6.132 Tem.14 2.160 Tem.15 3.110 Tem.16 2.482 Tem.17 4.711 Tem.18 1.751