Dünya Bankası, vatandaşın son yıllarda hızla borç batağına sürüklenmesinde faiz düşüşünün etkili olduğu tespitini yaptı. Banka kredileri ve kredi kartlarının cazip hale geldiğini belirtti. Hanehalkı borçlarının 2003 ile 2010 yılları arasında katlanarak arttığına dikkat çeken kuruluş, tasarrufu teşvik programlarıyla vatandaşın tasarrufa yöneltilebileceğini bildirdi.

Borçlar fırladı

Dünya Bankası, söz konusu tespitleri, "Yüksek Büyümenin Sürdürülebilirliği: Yurt İçi Tasarrufların Rolü Türkiye Ekonomik Raporu"nda yaptı.

Raporda, hanehalkı yükümlülüklerinin 2003 ile 2010 yılları arasındaki dönemde 8 milyar liradan 135,2 milyar liraya 'fırladığı' belirtilirken, bu rakamın 2014'te daha da yükseldiği Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporu'na yansıdı.

2003 yılında 8 milyardı

Dünya Bankası'nın da raporunda baz aldığı Merkez Bankası raporuna göre, hanehalklarının toplam yükümlülükleri mart 2014 itibariyle 371 milyar liraya ulaştı. Böylece hanehalkı yükümlülükleri 2003 yılındaki 8 milyar liralık seviyeden 46 kat artarak 2014'te 371 milyar liraya ulaştı.

Yükümlülüklerin varlıklara oranı da 2003'teki yüzde 9,5 oranından yüzde 51'e çıktı. Merkez'in raporuna göre, halen vatandaşın 730 milyar lira varlıklarına karşılık 371 milyar lira borcu bulunuyor.

Faiz düştü kredi cezbetti

Dünya Bankası'nın raporunda, "Borçlardaki hızlı artışın en büyük nedeni popülerliği artan tüketici kredileri ve kredi kartları olmuştur. Faiz oranındaki genel düşüş, artan gelir ve Türkiye'nin genç nüfus yapısı tüketici borçlanmasındaki hızlı artışın temel itici güçleri olmuştur" tespiti yapıldı.

Vergiden muaf tasarruf önerisi

Dünya Bankası, hanehalkı borçluluk oranındaki hızlı artışın yanı sıra Türkiye'nin tasarruf açığına da dikkat çekerken, gelişmiş ülkelerde vatandaşı tasarrufa yönelten programları önerdi. Türkiye'nin daha önce başlattığı Çalışanları Tasarrufa Teşvik Hesabı'na (ÇTTH) tasarım ve uygulama sorunları nedeniyle son vermek zorunda kaldığı hatırlatılan raporda, OECD ülkelerinde uygulanan 'vergiden muaf tasarruf hesapları'nın Türkiye'ye de örnek olabileceği belirtildi.

Tüketiciden kazanıyor

Bankaların tüketicilere verdikleri kredilerden, şirketlere verilen kredilere göre daha fazla kar elde ettikleri belirtilen raporda, bu kar marjı nedeniyle bankaların tüketicileri şubelere çekmek için büyük çaba harcadıkları bildirildi.



ERDOĞAN SÜZER / BUGÜN