HARTUM (AA) - ADEL ABDELRHEEM HUMAİDA ELFADOL - Bir süredir ekonomik bunalımda olan ve petrol ürünlerinde yetersizlik yaşayan Sudan'da, körfez ülkelerinden yardım bekleyen tepkili seslerin yükselmesi ve hükümetin Yemen kartını oynamasının ardından Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) adım atması dikkati çekiyor.

Sudan petrol, maliye bakanları ve Merkez Bankası başkanının Suudi Arabistan kralının davetlisi olarak gittikleri Riyad'dan dönüşlerinde Suudi Arabistan'la petrol ikmaline ilişkin 5 yıl süreli anlaşmanın taslağının imzalandığı bildirildi.

Bunun ardından ekonomi işlerinden sorumlu Dışişleri Bakanı Yardımcısı başkanlığında üst düzey BAE heyeti, ekonomik ilişkileri güçlendirmek ve bu ülkede yatırım imkanlarını değerlendirmek için pazartesi günü Sudan'a geldi.

- Sudan askerlerinin Yemen'den çekilmesi

Sudan'ın, ekonomik buhran yaşamaya başladığı, ülke tarihinde ilk kez 1 doların 40 Sudan poundunu aştığı geçen şubat ayından beri körfez ülkelerinin ilgisizliğinden rahatsız olduğu biliniyor.

Ayrıca petrol zengini akrabalarına rağmen Sudan'da mart ayından beri petrol ürünlerindeki yetersizliğin hayatı felç etmesi, ülkenin bazı kararlarını sorgulamasına neden oldu.

Hükümete yakın bazı yazarlar ve gazetecilerin, Suudi Arabistan'a, ülkelerine karşı ilgisizliği nedeniyle yüklenmesi fitili ateşledi.

Bunun ardından bazı milletvekilleri de Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon bünyesinde Yemen'de görev yapan askerlerin çekilmesini talep ederken, bu konuda en yüksek ses Savunma Bakanlığından Sorumlu Devlet Bakanı Ali Muhammed Salim'den geldi.

Salim, geçen hafta Yemen'deki operasyona katılmalarının olumlu ve olumsuz yanlarını değerlendireceklerini kaydetti.

Gazeteci Macid Muhammed, Savunmadan Sorumlu Bakan Salim'in açıklamalarının Arap müttefiklerin ilgilerini Hartum'a yöneltmelerine katkı sağladığını ifade ederek, petrol bakımından en zengin olan söz konusu ülkelerin Yemen savaşındaki en önemli müttefiklerini petrol sorunuyla baş başa bırakmasını anlamlandıramadığını belirtti.

Gözlemciler bu durumun 3 yıldır Yemen savaşının önemli aktörlerinden olan BAE ve Suudi Arabistan'ın hızla Sudan'a yönelmesine neden olduğunu savunuyor.

Sudan güçlerinin çekilmesinin koalisyonda önemli bir eksiklik olacağını hatta bu nedenle Yemen'in güneyinin kaybedilebileceği konuşuluyor.

Mart 2015'te Yemen'deki koalisyona katılan Sudan'ın, operasyonda kaç askeri olduğu bilinmemekle beraber daha önce 6 bin asker gönderebileceği bildirilmişti.

- Bekleyen Katar

Körfez krizinde tüm taraflarla ilişkisini eşit tutan Sudan'ın son dönemde Katar'la yakınlaşmasının Suudi Arabistan ve BAE için endişe verici olmadığı düşünülüyor.

Bazı analistler ise geçen ay ülkenin en büyük limanı Kızıldeniz'deki Port Sudan'a ilişkin Doha ve Hartum arasında imzalanan anlaşmanın, Katar'la Sudan ilişkilerinin güçlenebilme potansiyeline Suudi Arabistan ve BAE'nin dikkatini yöneltmiş olabileceği belirtiliyor.

BAE ve Suudi Arabistan'ın Sudan'a ilgilerinin kaymasına başlıca etkenin de Katar olabileceği söyleniyor.

Sudan ve Katar 26 Mart'ta ülkenin en büyük ikinci limanı Sevakin'i yenileme ve Doha'daki Hamed Limanı ile Sevakin arasında yeni bir seyir güzergahı belirleme konularını içeren 4 milyar dolarlık bir anlaşma imzalamıştı.

- İran endişesi

Sudan İran'la ilişkileri geliştirme girişiminde bulunsa da bu çaba 2016'da diplomatik ilişkilerin kesilmesiyle sonuçlandı.

Bazı analistler Hartum ve İran ilişkilerinin nihai olarak kesilmediğini, her an Tahran'a kapı aralanabileceğini ifade ediyor.

Sudan'ın dış politikasının değişken olduğu, ABD'ye yönelik ilişkileri iyileştirme girişiminden farklı olarak Rusya'ya da yöneldiği belirtiliyor.