ANKARA (AA) - YILDIZ NEVİN GÜNDOĞMUŞ - Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, 2023 hedeflerini içeren "Ulusal Atık Yönetimi Eylem Planı" hazırlandı. Buna göre, 2023'e gelindiğinde oluşan atığın yüzde 35'inin geri kazanım, yüzde 65'inin ise düzenli depolama yönetimiyle bertaraf edilmesi hedefleniyor.

AA muhabirinin Bakanlık yetkililerinden aldığı bilgiye göre, eylem planı ile doğal kaynakların ve ekosistemin korunup geliştirilmesi, böylece hem bugün hem de gelecek için sağlıklı, yaşanabilir bir çevre oluşturulması amaçlanıyor.

"Sürdürülebilirlik" ilkesi ile uluslararası normlar ve ulusal öncelikler gözetilerek hazırlanan eylem planı, strateji ve mevzuat geliştirme, atıkların kaynağında en aza indirilmesi, sınıflara ayrılması, toplanması, taşınması, geçici depolanması, geri kazanılması, bertaraf edilmesi, yeniden kullanılması, arıtılması, enerjiye dönüştürülmesi ve nihai depolanması konularında politika ve stratejileri de içeriyor.

- Durum tespiti için anket yapıldı

Türkiye'nin atık yönetimine ilişkin mevcut durumu, yönetim sisteminde iyileştirilmesi veya geliştirilmesi gereken hususlar, nüfus ve atık projeksiyonları, 2023'e kadar yapılması planlanan dönemsel atık yönetim faaliyetleri ve atık yönetimine yönelik yatırımların da yer aldığı eylem planı hazırlanırken, 81 il belediyesindeki atık yönetimine ilişkin durum tespiti ve analizi için elektronik anket formu oluşturuldu.

Ankette, belediyelerin idari yapılarından atık hizmeti verdikleri nüfusa, atığın toplanmasından taşınmasına, geri kazanımından bertarafına kadar tüm süreçleri kapsayan bilgiler istenirken, aynı zamanda 30 büyükşehir belediyesine yerinde teknik ziyaretler gerçekleştirilerek, her bir büyükşehir için de mevcut durum içeren il raporları oluşturuldu.

Böylece Bakanlıkça 81 ilin mevcut durumu belirlenerek, atık yönetim stratejileri hazırlandı ve 2023'e kadar yapılması planlanan atık yönetim faaliyetlerine yönelik tesis türleri, kapasiteleri ve yatırım maliyetleri bölgesel bazda ortaya kondu.

Atık yönetim modellerinin oluşturulmasında illerin atık miktarları, demografik yapıları, coğrafi özellikleri, sosyo-ekonomik durumları, turizm sektörünün varlığı, tarım ve orman alanlarının yoğunluğu ile hayvancılık faaliyetleri dikkate alınarak hazırlanan eylem planında, 7 coğrafi bölge 15 alt bölgeye ayrılarak, her bir alt bölge için 2023'te kurulması öngörülen tesis ve tesislerin kapasiteleri de belirlendi.

Tüm bu çalışmalar kapsamında eylem planında, 2023'e gelindiğinde oluşan atığın yüzde 35'inin geri kazanımı, yüzde 65'inin ise düzenli depolama yönetimiyle bertaraf edilmesi hedefleniyor.

- Vahşi döküm sahaları rehabilite edilecek

"Ulusal Atık Yönetimi Eylem Planı"nda yer alan orta ve uzun vadeli diğer hedefler ise söyle sıralanıyor:

"- 2014'te yüzde 5,3 olan kaynağında ayrı toplanan ambalaj atığı oranını 2023'de yüzde 12'ye, yüzde 0,2 olan belediye atıklarının biyolojik yöntemler ile geri kazanım oranını yüzde 4'e, yüzde 5,4 olan belediye atıklarının mekanik biyolojik proseslerle geri kazanım oranını yüzde 11'e, yüzde 0,3 olan belediye atıklarının termal yöntemlerle geri kazanım oranını yüzde 8'e yükseltmek,

- 2014 yılında yüzde 88,7 olan belediye atıklarının depolama yöntemiyle bertaraf oranını 2023'te yüzde 65'e düşürmek,

- Vahşi döküm sahalarının rehabilite edilmesiyle inşaat yıkıntı atıkları ve hafriyat toprağı yönetiminin ülke genelinde yaygınlaşmasını sağlamak,

- Özel atıkların yönetiminde toplama ve geri kazanım verimini artırmak,

- Tehlikeli atıkların geri kazanım ve bertarafı için ilave tesis yatırımlarının artırılmasını sağlamak."