ERSAN ATAR

Türkiye,bugünden itibaren yeni bir "adalet mekanizması" ile tanışıyor. Arabuluculuk Kanunu bugün resmen yürürlüğe giriyor. Yeni sisteme göre, kişiler arasındaki, sadece tarafların tasarrufta bulunabilecekleri konulardaki uyuşmazlıklar dava konusu olmadan çözülebilecek. Sistemin ne olduğunu, ABD'de Ohio Üniversitesi'nden sertifika almış ve Ohio Adliyesi'nde bir dönem arabuluculuk yapmış olan Avukat Gizem Tan, SABAH için anlattı. İşte soru ve cevaplarla arabuluculuk:

Hangi uyuşmazlıklar için arabulucuya gidilebilir?

Yasa, "Ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümü" konularında gidilebileceğini belirtiyor. Ama bu tam olarak açık değil. Örneğin; boşanma davaları, nafaka, velayet, miras gibi uyuşmazlıkları, işçi işveren anlaşmazlıkları, telif alacakları, ticari uyuşmazlıklar da olabilecektir. Komşular arasındaki uyuşmazlıklar da yasa kapsamına giriyor.
 
Arabulucu, boşanma veya icraya karar verebilecek mi?

Hayır. Boşanmak isteyen çift, nafaka ve velayet konularını arabulucuda çözebilecek. yapılacak anlaşma sözleşme haline getirilecek. Taraflardan biri, sözleşmedeki taahhütlerini yerine getirmezse, karşı taraf için sözleşme koz olacak. Alacaklı ile borçlu arasında bir taksitlendirme gibi içeriği olan sözleşme yapılabilecek.

ABD'de iyi sonuç veriyor mu?

İki ülke arasındaki sistembirbirlerinden farklı. ABD'de iyi sonuçlar verdi. Türkiye'de her konuyu mahkemeye götürme hastalığı var. Sistemin iyi işlemesi halinde barışık bir toplum oluşabilir. Bizim adalet sistemimizde mahkemede kazanan ve kaybeden olacak. Ama burada her iki taraf da kazanacak. Bu yönüyle arabuluculuk, kazan kazan sistemi. İki tarafı da memnun edecek bir sistem"

Arabulucu karar vermeyekse, kişi bağlayıcılığı olmayan bir yola niçin başvursun?

Arabulucu tarafları bir noktada birleştirip uyuşmazlığın çözümü yoluna gidecek. Türkiye'de yargılama çok pahalı ve uzun. En basit tazminat davası, bazen davacıya 20 bin lira maliyet yükleyebiliyor. Bu nedenle özellikle dar gelir grubundaki kişiler mahekemeye gitmeye çekiniyor. Arabuluculukta seans ücreti 60-80 TL ve konu 4-5 seansta çözülüyor. Ucuz ve kısa sürede sonuç alınacak bir hak arama yolu.