Mirasçılık Belgesi Verilmesi ve Terk Eden Eşin Ortak Konuda Davet Edilmesi İşlemlerinin Noterler tarafından yapılmasına ilişkin yönetmelik bugün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Eşi tarafından terk edilen bir kadın ya da erkeğin, ‘terk edilme’ gerekçesiyle boşanabilmesi için kendisin terk edene ‘eve dön, ortak yaşamımıza devam edelim’ daveti göndermesi gerekiyordu. Bunu da ancak mahkemeler aracılığıyla yapıyor ve bir de avukat tutmak zorunda kalıyordu. Eş bu davete rağmen eve dönmüyorsa, terk edilen eş boşanma davası açabiliyordu.
Yeni yönetmelikle artık mahkemeye başvurmaksızın, notere gitmek yeterli olacak. Noter, terk eden eşe ‘terk ihtarı’ gönderecek. Burada davet edilen konutun adresi ile anahtarının bulunduğu yer de ihtarda belirtilecek. Ayrıca ihtarda iki ay içinde ortak konuta dönmemesi halinde Türk Medeni Kanunu 164. Madde hükmüne göre boşanma davası açılabileceği uyarısı da yer alacak.
MİRASÇILIK BELGESİ DE VERECEK
Yeni yönetmelikle noterler, yine mahkemeye gitmeksizin ‘mirasçılık belgesi’ de verebilecek. Nüfus kayıtlarının yeterli olduğu, yargılamanın gerekmediği veya talep edenin yabancı olmadığı hallerde mirasçılık belgesi verilmesi işlemleri noterlerce de yapılabilecek.
İstanbul Üsküdar 15. Noteri Fettullah Erbaş, her iki düzenlemenin de mahkemelerin iş yükünü azaltacağına dikkat çekti. Erbaş, halen devam etmekte olan davaların yüzde 15-20’sinin mirasçılık belgesiyle ilgili olduğuna dikkat çekerek, yeni düzenlemenin vatandaşa da büyük kolaylık sağlayacağını belirtti.
Noterlerin artık Nüfus Kayıtlarını görebildiklerini, online ortamda, bu belgeleri saniyeler içinde vatandaşa verebileceklerini anlattı. Erbaş, terk eden eşe davet gönderme işleminin 60 ila 65 liraya; tek nüsha mirasçılık belgesi almanın ise 30-35 lira civarında olacağını belirtti.
KİMLERE BELGE VERİLMEYECEK?
Nüfus kayıtlarının mirasçılık belgesi verilmesi konusunda yeterli olmaması, yabancıların talep etmesi ile mirasçılık belgesinin bilirkişi incelemesi yapılmasını, tanık dinlenmesini gerektirmesi ya da talebin yabancılık unsuru taşıması gibi yargılamayı gerektiren durumlarda noterler, belge veremeyecek.
İTİRAZ HAKKI
Bu belge nedeniyle menfaatininin ihlal edildiğini iddia edenler, sulh hukuk mahkemesine itirazda bulunabilecekler. (Aysel ALP / Hürriyet)
4 Ekim 2011 SALI Resmî Gazete Sayı : 28074
YÖNETMELİK
Adalet Bakanlığından:
MİRASÇILIK BELGESİ VERİLMESİ VE TERK EDEN EŞİN ORTAK KONUTA
DAVET EDİLMESİ İŞLEMLERİNİN NOTERLER TARAFINDAN
YAPILMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Dayanak
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, mirasçılık belgesi verilmesi ve terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi işlemlerinin noterler tarafından yapılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; nüfus kayıtlarının yeterli olduğu, yargılamanın gerekmediği veya talep edenin yabancı olmadığı hallerde mirasçılık belgesi verilmesi ve terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi işlemlerinin mahkemeler yanında noterliklerce yapılabilmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 18/1/1972 tarihli ve 1512 sayılı Noterlik Kanununun 71/A, 71/B ve 71/C maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
Mirasçılık Belgesi Verilmesi
Belge verilmesi
MADDE 4 – (1) Noter, başvuru üzerine nüfus kayıtlarını inceleyerek öncelikle ilgilinin yasal mirasçı olup olmadığını tespit eder.
(2) Mirasçılığın tespitinde ilgili tarafından sunulacak güncel nüfus kayıt örnekleri veya noter tarafından elektronik ortamda temin edilecek kayıtlar esas alınır. Nüfus kayıt örneğinin elektronik ortamda temin edilememesi halinde, bu kayıtlar noterce nüfus müdürlüğünden yazıyla da istenebilir.
(3) İlgilinin nüfus kayıtlarına göre yasal mirasçı olduğunun tespit edilmesi halinde özel kanunlardaki usuller de dikkate alınarak ilgiliye, miras paylarını gösterir mirasçılık belgesi ve suretleri verilir.
Belge verilemeyecek haller
MADDE 5 – (1) Nüfus kayıtlarının mirasçılık belgesi verilmesi konusunda yeterli olmaması, yabancılar tarafından talep edilmesi veya mirasçılık belgesi verilmesinin bilirkişi incelemesi yapılmasını, tanık dinlenmesini gerektirmesi ya da talebin yabancılık unsuru taşıması gibi yargılamayı gerektiren durumlarda, noterlerce mirasçılık belgesi verilemez.
İtiraz
MADDE 6 – (1) Noterlikçe verilen mirasçılık belgesi hakkında, başvuruyu yapan ya da bu belge sebebiyle menfaatinin ihlâl edildiğini iddia edenler tarafından, 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre yetkili sulh hukuk mahkemesine itirazda bulunulabilir. İtiraz üzerine verilen kararın bir örneği mirasçılık belgesini veren noterliğe ve Türkiye Noterler Birliğine bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Terk Eden Eşin Ortak Konuta Daveti
Ortak konuta davet
MADDE 7 – (1) Noter, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 164 üncü maddesinde düzenlenen terk nedenine dayalı boşanma davasının ön koşulu olan terk ihtarının yapılmasını talep eden eşin istemi üzerine ihtarname düzenler. İhtar, dava şartları incelenmeksizin yapılır.
İhtarın şekli
MADDE 8 – (1) Terk eden eşe gönderilen ihtar;
a) İhtar gönderen eşin ad, soyad ve adresini,
b) İhtar gönderilen eşin ad, soyad ve adresini,
c) Davet edilen ortak konutun adresini,
ç) Davet edilen eş ve yanında çocukları varsa bunların ortak konuta dönmesi için gereken giderler ile konuta kabul edilmemesi halinde dönüş için yol ve konaklama giderlerini karşılayacak yeterli paranın konutta teslim şeklinde gönderilmesi durumunda buna ilişkin açıklamayı,
d) Davet edilen konuta ait anahtarın bulunduğu yeri,
e) İki ay içinde dönmesi gerektiğini, dönmemesi halinde hakkında Türk Medenî Kanununun 164 üncü maddesine göre boşanma davasının açılabileceğini,
kapsar.
(2) Ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmeyi engelleyen eşe de ihtar gönderilir.
Terk ihtarının tebliği
MADDE 9 – (1) Terk eden eşe ihtar 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre yapılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Başvuru tutanağının düzenlenmesi
MADDE 10 – (1) Mirasçılık belgesi verilmesi veya terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi talepleri sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Başvuru üzerine talep tutanağa geçirilir. Tutanağın düzenlenmesinde Türkiye Noterler Birliğinin bu Yönetmelik hükümleri gereğince hazırlayacağı formlar kullanılır.
İşlem yapmaya yetkili kişiler
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik uyarınca yapılacak işlemler, bizzat noter veya noterlik dairesinde kendisine imza yetkisi verilmiş olan hukuk fakültesi mezunu görevli ya da noter stajyeri tarafından yerine getirilir.
Belgelerin saklanması ve mahkemeye gönderilmesi
MADDE 12 – (1) Noterlik Kanununun 71/A maddesi uyarınca düzenlenen evrak, genel usullere göre saklanır. Bu evrakın imzalı örneği 13/7/1976 tarihli ve 15645 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 56 ncı maddesinde belirtilen dosya ve kartonların dışında ayrıca özel bir dosyada tutulur. Bu dosyanın oluşturulmasına ilişkin usul Türkiye Noterler Birliği tarafından belirlenir.
(2) Mirasçılık belgesine itiraz edilmesi halinde mirasçılık belgesi veya terke dayalı boşanma davası açılması durumunda ihtarname, ilgili mahkemenin talebi halinde özel dosyasından çıkartılıp mahkemeye doğrudan gönderilir.
Bilgi ve belgelerin elektronik ortamda paylaşımı ve kaydı
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılacak işlemler ve bu işlemlere ilişkin bilgi ve belge alışverişi, gerektiğinde güvenli elektronik imza kullanılmak suretiyle, elektronik ortamda da gerçekleştirilebilir. Bu şekilde yapılan işlemler elektronik ortamda merkezî olarak kaydedilir.
Nüfus kaydısorgulaması
MADDE 14 – (1) Kimlik Paylaşımı Sisteminden ve Adres Paylaşımı Sisteminden yapılan sorgulama giderleri ilgiliden makbuz karşılığında tahsil edilir.
Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin uygulanacağı haller
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde Noterlik Kanunu Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.
