Konya’daki bir yazılım firması, belge içeriğindeki veriler, belgeyi hazırlayanla ilgili kimlik bilgileri, hazırlandığı zaman ve ortam gibi verilere ulaşılmasını sağlayan bir yazılım geliştirdi.

Selçuk Üniversitesi Alaaddin Keykubat Yerleşkesi Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyet gösteren bir yazılım ve danışmanlık şirketinin müdürü Ece Tarlan, evrak sahteciliği, resmi belge üzerinde tahrifat gibi sorunların son dönemlerde yoğun şekilde gündeme geldiğini belirtti.

Kendilerinin de evrak içeriğinin orijinalliğini koruma, doğrulama ve evrak üzerinde yapılmış olan değişiklikleri tespit etme ihtiyacına cevap vermek üzere bir yazılım geliştirmeyi düşündüklerini ifade eden Tarlan, "Bu düşünceden hareketle yaklaşık 12 ay süren Ar-Ge çalışmaları sonrasında Belge İşaretleme Sistemi (BELİSİS) adını verdiğimiz yazılımı gerçekleştirdik. Projemiz, 2008’de başvuruda bulunduğumuz, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından da destekleniyor"
dedi.

Veri üzerindeki bilgiler, kodlara aktarılıyor

BELİSİS’in kağıt üzerindeki verinin şifrelenmesi ve deşifre edilmesi prensibine dayanarak çalışan, belge orijinalliğini korumaya yönelik bir teknoloji olduğunu vurgulayan Tarlan, şunları kaydetti:

"Herhangi bir sistem ve programla hazırlanmış olan belge üzerindeki veriler, geliştirdiğimiz yazılım sayesinde, çıktı alma esnasında belgenin arka planına farklı işaretlerle kodlanıyor. Bu kodlar, gözle görülemeyecek, yazıların okunmasını engellemeyecek kadar küçük. Bu kodlarda, belgedeki tüm veriler gizleniyor. Ayrıca bu kodlar, belgeyi hazırlayanla ilgili kimlik bilgileri,  belgenin hangi bilgisayarda, ne zaman hazırlandığıyla ilgili bilgileri depolama özelliğine sahip. Bunun dışında kullanıcının talep ettiği bilgiler de bu kodlara girilebiliyor. Değiştirildiğinden şüphelenilen belge, tarayıcıdan okutuluyor ve
kodları bilgisayar ortamında deşifre ediliyor. Bunun sonucunda bilgisayarda belgenin orijinal hali ve sonradan değiştirilmiş hali aynı anda görülüyor. Ayrıca eğer belgede bir değişiklik yapılmışsa, yazılım uyarı veriyor."

Basılı bir belgeyi kopyalamaya karşı korumada hologram gibi bilinen birçok yöntem olduğunu anlatan Tarlan, ancak belge içeriğini koruyan ve yapılan herhangi bir değişikliği tespit edebilen bir yöntemin şimdiye kadar etkin
kullanılmadığını bildirdi.

Belgenin yüzde 30’u yansa dahi orijinal veriler çıkarılabiliyor

Bu çerçevede BELİSİS’in, belgenin orijinal ile basılı kopyası arasında sonradan yapılan değişiklikleri tespit etme yeteneğine sahip benzersiz bir teknoloji olduğunu ifade eden Tarlan, şöyle devam etti:

"Bu teknoloji, belge üzerinde kasti veya kaza sonucu meydana gelebilecek ciddi bir hasar durumunda dahi bilgiyi koruyabilme özelliğine sahiptir. Yani belgenin üzerine su dökülse, hatta yüzde 30 kadarlık bir kısmı yırtılsa veya yansa dahi kodlar okunarak belgenin tamamındaki orijinal veriler ortaya
çıkarılabiliyor. Güncel ofis donanımları dışında herhangi bir ek donanım gerektirmeyen bu sistem, yasa dışı göç ile ilgili dolandırıcılıklar ile sahte vize veya kimlik belgelerin yapımının önlenmesi, sabıka kaydı belgelerinde yapılan değişikliğin tespiti ve ruhsat gümrük vergilendirmelerindeki sahteciliğin
ortaya çıkarılması gibi birçok alanda kullanılabilir."

Tarlan, özellikle evrakta sahteciliğin arttığı ve yazılı belgelerin kime ait olduğu konusunda sıkıntıların yaşandığı günümüzde BELİSİS’in kullanımının bu sorunları ortadan kaldıracağına inandığını sözlerine ekledi.(aa)