Mahkeme salonlarında yığılmış dosya fotoğraflarıyla hafızalarda yer edinen ve hâkim başına düşen bini aşkın dava sayısıyla özetlenebilen yargının iş yükü, acı bir sonucu gözler önüne serdi. Yargıtay geçen yıl incelediği ve yaklaşık 50 bin sanığı kapsayan 14 bin 809 davanın zamanaşımına uğradığını tespit etti ve bu nedenle düşürme kararı verdi.

1 MİLYON 7 BİN DOSYA!

Yargıtay Başkanlığı, ceza ve hukuk daireleri ile başsavcılığın "iş durumu" çizelgesini çıkardı. Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker'in, adli yıl açılış törenindeki konuşmasında da yakındığı iş yükünün vahameti rakamlarla bir kez daha ortaya çıktı. Bu çizelgeye göre, sadece geçen yıl Yargıtay'a 644 bin 320 yeni dosya geldi. Bir önceki yıldan kalan 362 bin 703 dosyayla bu sayı bir milyon 7 bin 23'e ulaştı. Ceza dairelerinde 522 bin 272 dosya birikirken, hukuk dairelerinde bu sayı 484 bin 751'i buldu. En fazla dosya; yaralama, trafik kazaları, elektrik ve su hırsızlığı gibi davaların temyiz başvurularını karara bağlayan 2'nci Ceza Dairesi'nde toplandı. Bu dairenin geçen yılki dosya sayısı 80 bin 286 oldu. Bu daireyi, hırsızlık ve gasp davalarının ağırlıklı olarak geldiği 6'ncı Ceza Dairesi izledi. Bu dairenin önünde de 76 bin 341 dosya yığıldı. Üçüncü sırayı da 72 bin 559 dosyayla, iş ve sendika davalarının temyiz incelemesinin yapıldığı 9'uncu Hukuk Dairesi aldı. Bu dosyaların tümünün karara bağlanabilmesi için hiç tatil yapmadan yılın her günü çalışılsa da yetmiyor. Örneğin 2'nci Ceza Dairesi'nin günde 220, 6'ncı Ceza Dairesi'nin ise 209 dosyayı hükme bağlaması gerekiyordu. Yargıtay geçen yıl incelediği dosyalardan 14 bin 809'unun zamanaşımına uğradığını tespit etti. Zamanaşımı süresinin bir bölümü yerel mahkemelerde bir bölümü de Yargıtay'da geçen bu dosyalardaki sanık sayısı çizelgede açıkça yer almadı. Ancak Yargıtay yetkilileri, bu dosyaların yaklaşık 50 bin sanığı içerdiğini belirttiler. En fazla zamanaşımına uğrayan dosya, ağırlıklı olarak kaçakçılık ve fikri hakların ihlali davalarına bakan 7. Ceza Dairesi'nden çıktı. Bu daire, sanık sayısı yaklaşık 10 bini bulan 3 bin 588 dosyada "davanın zamanaşımına uğramış olması nedeniyle ortadan kaldırılmasına" karar verdi. Zamanaşımından düşürme kararı veren 2'nci sıradaki daire ise 2'nci Ceza Dairesi oldu. Bu daire de "2 bin 379 dosya zamanaşımından düştü" tespitini yaptı. Üst düzey bürokratların davaları ile tehdit, şantaj ve hakaret suçlarının temyiz incelemesini yapan 4'üncü Ceza Dairesi'nin ise bin 844 dosyası zamanaşımına uğradı. Yine bu dosyalardaki zamanaşımı süresinin bir bölümü yerel mahkemelerde bir bölümü Yargıtay'da geçti.

100 bin kişiye 9 hâkim

Adalet Bakanı Sadullah Ergin, konuyla ilgili yaptığı tüm açıklamalarda, yargıdaki kadro yetersizliğinden yakınmıştı. Ergin, yargı mensuplarının üzerindeki iş yükünün azaltılması, daha nitelikli yargılama yapabilecekleri hale ulaştırılabilmesi için hâkim-savcı sayısının bir an önce artırılması gerektiğine işaret etti. Ergin'in verdiği şu rakamlar da Yargıtay çizelgesindeki tablonun nedenlerini gözler önüne seriyor. Bakanlık verilerine göre 100 bin kişiye Yunanistan'da 28.4, Almanya'da 24.5, İngiltere'de 16.6 hâkim düşerken Türkiye'de ise bu rakam 9'a geriliyor.

SABAH