2547 sayılı YÖK Kanunu'na göre Yargıtay'ın göndereceği üç aday arasından YÖK'ün seçim yapması gerekiyor. Üye sayısının yetersizliği sebebiyle devlet üniversitelerinin acil soruşturmalar dışında denetlenemediği, birçok şikâyetin zamanaşımına uğrayarak sonuçlandırılamadığı belirtiliyor. Bu nedenle denetim yalnızca vakıf üniversiteleri ile sınırlı kalıyor. Danıştay, Sayıştay ve Genelkurmay'ın kanun emrini yerine getirdiği, ancak Yargıtay'ın en son kanunun yürürlüğe girdiği 1981'den sonra bir kez üye gönderdiği öğrenildi. Yargıtay'dan seçilen üyenin 1986'da ayrılmasından sonra Denetleme Kurulu'na üye göndermediği belirtiliyor. YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan, Yargıtay'ın Denetleme Kurulu'na üye vermemesi nedeniyle yıllardır bir üye eksik çalıştıklarını söylüyor. Dönemin Yargıtay Başkanı Osman Arslan'la konuyu görüştüğünü anlatan Özcan, "YÖK'e veya bize karşı olduklarından değil de YÖK'ün seçim yapmasından rahatsızlar, seçim yapmamızı istemiyorlar. Ben de üç aday yerine kanuna aykırı da olsa bir tane gönderin, dedim. Önce razı oldular, sonra yine göndermeme kararı almışlar. Bizim denetleme kurulu üyesine çok ihtiyacımız var. İster üç, ister bir aday göndersinler, bizim kabulümüz." diye konuşuyor.

Üye göndermemesi üzerine YÖK'ün, Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker'i resmi yazıyla uyardığı öğrenildi. Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker'in imzasıyla YÖK'e 13.3.2008'de gönderilen cevabi yazıda Denetleme Kurulu'nda boş bulunan üyelik için seçim yapılması konusunun Yargıtay Başkanlar Kurulu'nda görüşüldüğü ve 'kanun hükmü değişmedikçe seçim yapılmasının uygun olmayacağına' karar verildiği belirtildi. Yargıtay'ın kanuna uymayan tavrı Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu'nun YÖK'te yaptığı denetleme sonrası hazırladığı rapora da girdi. Yükseköğretim Denetleme Kurulu, YÖK adına üniversiteleri gözetim ve denetim altında bulundurma görevini yerine getiriyor. Denetleme Kurulu, 10 üyeden oluşuyor. YÖK'ün önerdiği beş profesör üye, Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay tarafından gösterilecek üçer aday arasından YÖK tarafından seçilip önerilecek birer üye, Genelkurmay Başkanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı'nca seçilecek birer üyeden teşkil ediliyor. Ancak 2547 sayılı kanun gereğince Yargıtay tarafından gösterilen üç aday arasından YÖK tarafından seçim yapılması gerekiyor. Yargıtay, bu görevini en son 1986'da yerine getirdi. O günden bugüne kanun emredici hükmüne rağmen YÖK'e üye gönderilmedi.

1981 yılında sadece 18 üniversiteyi denetlemek üzere 10 üye ile kurulan Denetleme Kurulu, mevcut üye sayısıyla 145 üniversite üzerinde denetim yapmaya çalışıyor. Ancak Kurul, anayasa ve yasada belirtilen denetleme görevini üye sayısının yetersizliği nedeniyle tam yerine getiremiyor. Yargıtay'ın üye göndermemesi de yapılamayan denetim görevini iyice zorlaştırıyor. Yargıtay'ın kanuna aykırı davranışı karşısında YÖK'ün sessiz kalmadığı öğrenildi. YÖK, 7.10.2004 tarihli yazısı ile Yargıtay'ın üç aday göndermesini istedi. Ancak dönemin Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya, 22.10.2004 tarihli yazısı ile gerekçe göstermeden bu talebin yerine getirilmeyeceğini bildirdi. YÖK, aynı talebi Osman Arslan ile halen Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker'e de iletti. Ancak YÖK'ün talebi bu kanun yürürlükte kaldıkça seçim yapılmayacağı belirtilerek reddedildi. Kanunlara uygunluğu gözetme ve hukuk devletinin tesisini sağlamakla görevli Yargıtay'ın kanunda kendisine yüklenmiş görevi yerine getirmeyerek açıkça kanuna aykırı hareket ettiği kaydediliyor. Ayrıca kanun koyucunun iradesini sorgulayarak kanunu uygulamaktan kaçındığı vurgulanıyor. Hukuk devletinde kişi ve kurumların yürürlükteki kanun hükümlerini beğenmeyerek uygulamaması suç. Yargının tepesinde yer alan bir yüksek yargı organı olan Yargıtay'ın bu tavrı varlık nedeniyle açıkça çelişiyor.

Yıllardır, bir üye eksik çalışıyoruz

Kendisinden önce de Yargıtay'ın üye vermediğini hatırlatan Özcan, "Kanuna göre Yargıtay'ın, Sayıştay ve Danıştay gibi bize 3 aday göndermesi, YÖK olarak bizim de bunlardan birini Denetleme Kurulu'na seçmemiz gerekiyor. Ancak uzun yıllardır Yargıtay bu adayları YÖK'e göndermiyor. Zannediyorum geçmişte bir defa göndermişler, sonra vazgeçmişler." diyor. Üniversite sayısının çok artmasına rağmen Denetleme Kurulu üye sayısının aynı kaldığını, bu sayının artması için kanun değişikliği istediklerini anlatan Özcan, "Mevcut 9 Denetleme Kurulu üyesi çok yetersiz kalıyor. Önceki Yargıtay başkanıyla da konuyu görüşmüştüm." ifadelerini kullanıyor. ZAMAN