T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2017/109
K. 2017/64
T. 16.1.2017


• İŞÇİLİK ALACAKLARI DAVASI ( Aynı Davanın Daha Önceden Açılmış ve Hâlen Görülmekte Olmamasının Dava Şartı Olduğu - Mahkemenin Dava Şartlarının Mevcut Olup Olmadığını Davanın Her Aşamasında Kendiliğinden Araştıracağı ve Dava Şartı Noksanlığı Halinde Davanın Usulden Reddine Karar Vermesi Gerektiği/Birleşen Davaya Konu Olan Fazla Çalışma İsteminin Asıl Davanın da Konusu Olması Nedeni ile Usulden Reddedileceği )

• FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ İSTEMİ ( İşçilik Alacakları Davası/Aynı Davanın Daha Önceden Açılmış ve Hâlen Görülmekte Olmamasının Dava Şartı Olduğu - Mahkemenin Dava Şartlarının Mevcut Olup Olmadığını Davanın Her Aşamasında Kendiliğinden Araştıracağı ve Eksiklik Halinde Davanın Usulden Reddine Karar Vermesi Gerektiği/Birleşen Davaya Konu Olan İstemin Asıl Davanın da Konusu Olması Nedeni ile Usulden Reddedileceği )

• DAVA ŞARTI NOKSANLIĞI ( İşçilik Alacakları Davası/Aynı Davanın Daha Önceden Açılmış ve Hâlen Görülmekte Olmamasının Dava Şartı Olduğu - Mahkemenin Dava Şartlarının Mevcut Olup Olmadığını Davanın Her Aşamasında Kendiliğinden Araştıracağı ve Eksiklik Halinde Davanın Usulden Reddine Karar Vermesi Gerektiği/Birleşen Davaya Konu Olan Fazla Çalışma İsteminin Asıl Davanın da Konusu Olması Nedeni ile Usulden Reddedileceği )

• BİRLEŞEN DAVALARIN KONUSUNUN AYNI OLMASI ( İşçilik Alacakları Davası/Aynı Davanın Daha Önceden Açılmış ve Hâlen Görülmekte Olmamasının Dava Şartı Olduğu - Mahkemenin Dava Şartlarının Mevcut Olup Olmadığını Davanın Her Aşamasında Kendiliğinden Araştıracağı ve Eksiklik Halinde Davanın Usulden Reddine Karar Vermesi Gerektiği/Fazla Çalışma İsteminin Asıl Davanın da Konusu Olması Nedeni ile Usulden Reddedileceği )
4857/m.41
6100/m.114, 115


ÖZET : Dava, işçilik alacakları istemine ilişkindir.Aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması dava şartıdır. Mahkemenin, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır ve dava şartı noksanlığı tespit edildiğinde davanın usulden reddine karar vermesi gerekir. Birleşen davaya konu olan fazla çalışma isteminin asıl davanın da konusu olması nedeni ile usulden reddi gerekir.

DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ile fazla mesai ücreti, izin ücreti, genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalılara ait işyerinde muhasebe şefi olarak çalışırken ücretlerinin ödenmemesi ve izinlerinin kullandırılmaması nedeni ile iş sözleşmesini haklı olarak fesh ettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ile fazla çalışma, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar vekili, davacının haklı fesih nedeni bulunmadığını, fazla çalışma da yapmadığını zaten muhasebe işiyle kendisinin uğraştığını iddialarının doğru olmadığını savunanarak davanın reddini istemiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının fazla mesai ücreti ödenmemiş olup buna göre yapılan feshin haklı olduğu, kıdem tazminatına hak kazandığı gibi fazla çalışma, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil alacakları da olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.

Kararı taraflar temyiz etmiştir.

Karar Dairemizin 29/02/2016 tarih 2014/32515 E. 2016/4227 K. Sayılı ilamı ile davacı temyizi yerinde görülmeyip davalıların temyizi açısından ise "Davacı, dava dilekçesinde haftada 5 gün süre ile günde 8.30-18.00 saatleri arasında Cumartesi günü ise 8.30-16.00 saatleri arasında çalışma yaptığını açıklamıştır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının haftada 5 gün süre ile günde 8.30-18.30 saatleri arasında Cumartesi günü ise 8.30-16.00 saatleri arasında ayrıca bu sürelere ilave olarak hergün 1,5 saat fazladan çalışma yaptığı kabul edilmiştir. 6100 sayılı HKM'nın 25. maddesine göre Kanunda öngörülen istisnalar dışında, hâkim, iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya vakıaları kendiliğinden dikkate alamayacağından (teksif ilkesi- maddi vakıa ile bağlılık) davacının iddaa etmediği "hergün 1,5 saat daha fazla çalışma" olduğunun kabulü anılan ilkeye aykırıdır." gerekçesi ile bozulmuştur.

Bozma kararı sonrası davacı taraf fazla çalışma alacağına ilişkin ayrı bir dava açmış ve eldeki dava ile birleştirilmiştir. Mahkemece bozma kararına uygun şekilde bilirkişiden ek rapor alınmış, asıl dava yönünüden bozma ilamına uygun şekilde ve bozma dışı kalan hususlarda bozma öncesi gibi karar verilmiş öte yandan birleşen dava yönünden de fazla çalışma alacağına hükmedilmiştir.

D) Temyiz:
Kararı davalılar vekilleri temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- 6100 sayılı HMK'nın 114. madde hükümüne göre aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması dava şartıdır. Dava şartlarının incelenmesi başlığını taşıyan 115. maddede ise Mahkemenin, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı ve dava şartı noksanlığı tespit edildiğinde davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği açıklanmıştır. Kanundaki bu düzenleme karşısında, somut uyuşmazlıkta, birleşen davaya konu olan fazla çalışma isteminin asıl davanın da konusu olması nedeni ile usulden reddi gerekirken yazılı şekilde kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.