YARGITAY 12. Hukuk Dairesi
ESAS: 2013/17728 
KARAR: 2013/28110

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibine başlandığı, örnek 10 numaralı ödeme emri tebliği üzerine borçlunun İİK.nun l68. maddesinde öngörülen yasal sürede icra mahkemesine yaptığı başvuruda, çekin ciro silsilesinin kopuk olduğunu, son hamilin kendilerinin olduğunu, çek kaybolduğu için mahkeme kararı ile ödeme yasağı konulduğunu ve kaşe üzerindeki imzanın da yetkililerine ait olmadığını, çekin kendilerinden çalındığını ileri sürerek takibin iptalini istediği mahkemece alacaklının yetkili hamil olmadığından bahisle takibin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır. 

Takip dayanağı çekin keşide tarihi itibariyle yürürlükte olup uygulanması gereken 6102 Sayılı TTK'nun 790. maddesinde "Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde salahiyetli hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro takip ederse bu son ciroyu imzalayan kimse çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır." düzenlemesi getirilmiştir. Takip dayanağı 05.01.2013 keşide tarihli çekin incelenmesinde takip alacaklısı ...Factoring AŞ.'nin ciro silsilesinde yer aldığından yetkili hamil olduğunun kabulü gerekir. 

O halde mahkemece borçlunun diğer şikayet ve itirazlarının incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile takibin iptaline hükmedilmesi isabetsizdir. 

SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12/09/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.


YARGITAY 12. Hukuk Dairesi
ESAS: 2009/21059 
KARAR: 2009/19467

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :

Alacaklı ciranta tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan takibe karşı borçlu şirket, sözkonusu çek hakkında ödemeden men kararı alındığını, alacaklının iyi niyetli hamil olmadığını ileri sürerek takibin iptalini talep etmiştir. 

Mahkemece yapılan inceleme sonucunda, çekin K... Alkali San. Tic. A.Ş.de iken çalındığı ve bu konuda anılan şirketçe, ...3. Asliye Ticaret Mahkemesinden ödemeden men kararı alındığı, bu durumda alacaklının meşru olmayan bir ilişkiye dayanarak takip yapmasının kambiyo hukuku ile uyumlu olmadığı belirtilerek, takibin iptaline karar verilmiştir. TTK.nun 730.maddesi gereğince çekler hakkında uygulanması gereken aynı kanunun 598. Ve 702. Maddelerinde "senedi elinde bulunduranın kendi hakkı, müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde selahiyetli hamil sayılacağı" belirtilmiştir. 

Takip konusu çekin arka yüzünde, takip alacaklısı A...'ın isim ve cirosunun bulunduğu, bundan üç ciro önce ise borçlu A... Kimya Maddeler Nak.ve Tic.Ltd.Şti.nin cirosunun bulunduğu, borçlu şirketin belirttiği gibi bu çekin verildiği ve bu şahısta iken kaybedildiği ileri sürülen K... Alkali San.Tic.A.Ş.nin ise çekte herhangi bir şekilde ciorsunun bulunmadığı, dolayısıyle hak sahibi olmadığı anlaşıldığından, çekin bu kişide iken kaybolduğu iddiaları icra mahkemesinde dinlenemez. 

Çekin kaybolması sebebi ile K... Alkali San. Tic.A.Ş. tarafından açılan davada verilmiş bulunan iptal kararı bile ilam olmayıp tespit niteliği taşımaktadır. Ayrıca bu karar hasımsız olarak verilmiş bulunduğundan davada taraf olmayan iyi niyetli üçüncü kişileri bağlamaz. 

(TTK.598.ve599.maddeleri) Bu husus ticari senetlerin tedavül etmesinin tabi sonucudur. Dosyada alacaklı cirantanın çeki devir alırken bunun kaybolduğunu bildiği ve bu hususu bile bile borçluyu zarara uğratmak için devir aldığı yolunda bir iddia ve delile de rastlanmamıştır.TTK.nun 730/5-20.maddesi yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken aynı kanunun 599.ve676.maddeleri uyarınca şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İ.İ.K. 366 ve H.U.M.K.’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 19.10.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.


YARGITAY 12. Hukuk Dairesi
ESAS: 2014/32508 
KARAR: 2014/31032

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Alacaklı tarafından borçlular aleyhine çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip başlatıldığı, borçlular icra mahkemesine yaptıkları başvuruda, takip dayanağı çekin 04.02.2013 tarihinde borçlu A...Un ve Yem Sanayi Ticaret Limited şirketi kasasından çalındığını, çekin 16.02.2013 olan keşide tarihinin 16.08.2013 tarihi olarak tahrif edilmiş olduğunu, çekin gerçek keşide tarihine göre süresinde ibraz edilmediği ve kambiyo senedi vasfına haiz olmadığı gerekçesi ile takibin iptalini istediği, Mahkemece istemin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. 

HMK'nun 266. maddesi gereğince çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde, mahkeme; bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Somut olayda, borçluların çekin keşide tarihinde tahrifat yapıldığı yönündeki iddiaları, sözü edilen yasa hükmü gereğince bilirkişiye başvurulmadan sonuçlandırılamaz. Bilirkişi incelemesi ile çekin keşide tarihinde tahrifat yapıldığının belirlenmesi halinde ise, çekin tahrifattan önceki keşide tarihine göre süresinde ibraz edilip edilmediğinin değerlendirilmesi gerekir.

Borçluların tahrifat iddiası hakkında bilirkişi incelemesi yaptırılarak, tahrifat yapıldığı belirlendiği takdirde, çekin tahrifat yapılmadan önceki keşide tarihinin tespit edilmek suretiyle, süresinde ibraz edilip-edilmediğinin tespiti, süresinde ibraz edilmemiş ise takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, tahrifat iddiasına ilişkin olarak bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetsizdir.

SONUÇ :Borçluların temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.



kararara.com