T.C.
YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
E. 2016/7915
K. 2017/4890
T. 8.6.2017


* KURUM İŞLEMİNİN İPTALİ İSTEMİ ( Sahte Oda Kaydı Sebebiyle Aylığın İptaline Dair Kurum İşleminin Geçersizliği/Yaşlılık Aylığının Yeniden Bağlanması ve Ödenmeyen Aylıkların Yasal Faizi İle Birlikte Tahsili İstemi - 5510 Sayılı Kanun'un Geç. Md. 54. Hükmüyle Getirilen Lehe Uygulamadan Sigortalının Yararlandırılıp Yararlandırılmayacağı/Yararlandırma Hususunun Kurumun Kabulünde Olup Olmadığı Konusunda Davacının Kuruma Yaptığı Başvuru Sonucunun Beklenmesi Gerektiği )

* YAŞLILIK AYLIĞI ( Sahte Oda Kaydı Sebebiyle Aylığın İptaline Dair Kurum İşleminin Geçersizliği/Yaşlılık Aylığının Yeniden Bağlanması ve Ödenmeyen Aylıkların Yasal Faizi İle Birlikte Tahsili İstemi - Kurum Sigortalıyı 5510 Sayılı Kanun'un Geç. Md. 54. Sigortalıyı Anılan Yasal Düzenlemeden Yararlandırmak Suretiyle Sigortalılığa Geçerlilik Veriyorsa Bağlanan Yaşlılık Aylığının Aynen Geçerliliğini Koruyacağının Gözetileceği )

* SİGORTALILIĞIN TESPİTİ ( Sahte Oda Kaydı Sebebiyle Aylığın İptaline Dair Kurum İşleminin Geçersizliği/Yaşlılık Aylığının Yeniden Bağlanması ve Ödenmeyen Aylıkların Yasal Faizi İle Birlikte Tahsili İstemi - Sigortalı 5510 Sayılı Kanun'un Geç. Md. 54 Hükmünden Kurumca Yararlandırılmaz İse Bu Halde Sigortalının Kendi Nam ve Hesabına Bağımsız Çalışmasının Olup Olmadığı/Geçerli Bir Bağ-Kur Sigortalılığın Bulunup Bulunmadığı Hususlarının Usulünce Yapılacak Araştırmayla Belirlenmesi Gerektiği )

5510/m. Geç.54

ÖZET : Dava, sahte oda kaydı sebebiyle aylığın iptaline dair Kurum işleminin geçersizliği, yaşlılık aylığının yeniden bağlanması ve ödenmeyen aylıkların yasal faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.

506 Sayılı Kanun'un geçici 81. madde kapsamında davacıya bağlanan yaşlılık aylığının, 1479 Sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığa esas oda kaydının sahte olduğundan bahisle iptali üzerine işbu dava açılmış olup; Mahkemece, dava devam ederken yürürlüğe giren 6552 Sayılı Yasayla 5510 Sayılı Yasaya eklenen geçici 54.maddesi uyarınca davacının davalı Kuruma yaptığı başvuru sonucu beklenilmeksizin, geçici 54. madde kapsamından yararlanabileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Anılan yasal düzenlemeyle getirilen lehe uygulamanın, sahte sigortalılıkta uygulanması mümkün değil ise de; Mahkemece öncelikle, sigortalının anılan yasal düzenlemeden yararlandırılıp yararlandırılmayacağı, yararlandırma hususunun kurumun kabulünde olup olmadığı konusunda davacının Kuruma yaptığı başvuru sonucu beklenilerek, varılacak sonuca göre değerlendirme yapılmalıdır. Şayet kurum, sigortalıyı anılan yasal düzenlemeden yararlandırmak suretiyle sigortalılığa geçerlilik veriyorsa bağlanan yaşlılık aylığının aynen geçerliliğini koruyacağı gözetilmelidir.

Şayet sigortalı anılan yasal düzenlemeden kurumca yararlandırılmaz ise, bu halde sigortalının kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasının olup olmadığı, geçerli bir Bağ-Kur sigortalılığın bulunup bulunmadığı hususları usulünce yapılacak araştırmayla belirlenmelidir.

Yapılan araştırma neticesinde, sahtelik sabitse yapılan ödemelerin karşılık geldiği süre kurumdan sorulmalı, itiraz halinde bilirkişi incelemesi yapılarak ileriye doğru isteğe bağlı sigortalı hususu değerlendirilerek karar verilmelidir.

DAVA : Dava, sahte oda kaydı sebebiyle aylığın iptaline dair Kurum işleminin geçersizliği, yaşlılık aylığının yeniden bağlanması ve ödenmeyen aylıkların yasal faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:

KARAR : (01.07.1969-30.0.1977) ve (01.01.1998-15.05.2000) arası 1738 gün SSK (20.04.1982-30.09.1984) ve (22.03.1985-31.12.1995) tarihleri arası 4759 gün Bağ-Kur sigortalılığı olmak üzerinden 506 Sayılı Kanun'un geçici 81. madde kapsamında 1.6.2000 tarihi itibarıyla davacıya bağlanan yaşlılık aylığı, 1479 Sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığa esas oda kaydının sahte olduğundan bahisle iptali üzerine eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Mahkemece, dava devam ederken yürürlüğe giren 6552 Sayılı Yasayla 5510 Sayılı Yasaya eklenen geçici 54.maddesi uyarınca davalı Kuruma yaptığı başvuru sonucu beklenilmeksizin, geçici 54. madde kapsamından yararlanabileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Mahkemenin hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.

1-) 6552 Sayılı Kanun'un 58. Maddesi ile 5510 Sayılı Yasaya eklenen Geçici 54. Madde “Mülga 4355 Sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, mülga 5373 Sayılı Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 Sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22/3/1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır" hükmünü içermekte olup; anılan yasal düzenlemeyle getirilen lehe uygulamanın, sahte sigortalılıkta uygulanması mümkün değil ise de; Mahkemece öncelikle, sigortalının anılan yasal düzenlemeden yararlandırılıp- yararlandırılmayacağı, yararlandırma hususunun kurumun kabulünde olup olmadığı konusunda davacının Kuruma yaptığı 13.1.2015 tarihli başvuru sonucu beklenilerek, varılacak sonuca göre değerlendirme yapılmalıdır. Şayet kurum, sigortalıyı anılan yasal düzenlemeden yararlandırmak suretiyle sigortalılığa geçerlilik veriyorsa 1.6.2000 tarihi itibarıyla bağlanan yaşlılık aylığının aynen geçerliliğini koruyacağı gözetilmelidir.

Şayet sigortalı anılan yasal düzenlemeden kurumca yararlandırılmaz ise, bu halde sigortalının kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasının olup olmadığı, geçerli bir Bağ-Kur sigortalılığın bulunup bulunmadığı hususları usulünce yapılacak araştırmayla belirlenmelidir.

2-) Yapılan araştırma neticesinde, sahtelik sabitse yapılan ödemelerin karşılık geldiği süre kurumdan sorulmalı, itiraz halinde bilirkişi incelemesi yapılarak ileriye doğru isteğe bağlı sigortalı hususu değerlendirilerek karar verilmelidir.

Mahkemenin yukarda açıklanan maddi ve hukuki esaslar doğrultusunda yargılama yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan sebeplerle BOZULMASINA, 08.06.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.



kazanci.com.tr