2012 Yılı Öğretmenlerin Özür Durumu Yer Değiştirme Kılavuzuna göre tüm işlemler 29 Ağustos 2012 tamamlanmış bu özür durumunda yer değiştirme isteğinde bulunan öğretmenlerden bir kısmının yer değiştirme işlemi puan Yetersizliğinden/norm kadro olmamasından dolayı gerçekleştirilemediğinden MEB tarafından alel acele duyuru yapılmadan eş özrünün bulunduğu yerdeki il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerine geçici olmak üzere memur olarak atanması için telefonla öğretmenler aranarak durum bildirilmiş ve bu şekilde atamalar sonuçlandırılmıştı.

 
Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi, Yer Değiştirme Yönetmeliğinde yer alan hükümler gereğince, subay ve astsubay eşi öğretmenin özür durumu nakil talebinin, norm kadro sayıları dikkate alınmaksızın gerçekleştirilmesi gerektiğine karar verdi. Mahkeme ayrıca, öğretmenin, eşinin bulunduğu yere memur olarak atanmasının sağlanarak aile birlikteliğinin sağlanmasının da "davacı açısından manevi yönden telafisi güç veya imkansız zararlara sebebiyet verebileceği" belirtti.

 
İşte mahkeme kararı
 
T. C.
 
GAZİANTEP
 
BÖLGE İDARE MAHKEMESİ
 
Y.D. İtiraz No : 2013/110
 
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMİ HAKKINDA
 
VERİLEN KARARA İTİRAZ EDEN (DAVACI) :
 
[VEKİLİ] : AV. TEVFİK AKKILIÇ
 
Doktorlar Cd. Çimen İş Mrk. Kat:6 No:32/DENİZLİ
 
KARŞI TARAF (DAVALI) : MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
 
VEKİLİ : SAADET YILDIRIM
 
Hukuk Müşaviri Aynı adres
 
İSTEMİN ÖZETİ : Gaziantep İli, Şahinbey İlçesi, Vehbi Dai İlköğretim Okulunda sınıf öğretmeni olan davacının, Denizli 11'inci Motorlu Piyade Tugayı Lojistik Destek Bakım Birlik Komutanlığı'nda görev yapan eşi nedeniyle eş durumu özüründen Denizli İli'ne atanma istemiyle 15/08/2012 tarihinde elektronik ortamda yaptığı başvurunun alanında boş kontenjan bulunmadığından bahisle reddine ilişkin davalı idare işleminin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada; Gaziantep 1. İdare Mahkemesince verilen "yürütmenin durdurulması isteminin reddine" ilişkin 13/12/2012 gün ve E:2012/1672 sayılı kararın, itirazen incelenerek kaldırılması isteminden ibarettir.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Hüküm veren GAZİANTEP Bölge İdare Mahkemesi'nce , dosyadaki tüm bilgi ve belgeler 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27/6.maddesi uyarınca incelenerek işin gereği görüşüldü:
 
Dava; Gaziantep İli, Şahinbey İlçesi, Vehbi Dai İlköğretim Okulunda sınıf öğretmeni olan davacının, Denizli 11'inci Motorlu Piyade Tugayı Lojistik Destek Bakım Birlik Komutanlığı'nda görev yapan eşi nedeniyle eş durumu özüründen Denizli İli'ne atanma istemiyle 15/08/2012 tarihinde elektronik ortamda yaptığı başvurunun alanında boş kontenjan bulunmadığından bahisle reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
 
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27/2. maddesinde; "Danıştay veya idari mahkemeler, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, davalı idarenin savunması alındıktan veya savunma süresi geçtikten sonra gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilirler. ..." hükmüne yer verilmiştir.
 
Anayasanın 41. maddesinde, "Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. / Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar. ..." hükmüne yer verilmiştir.
 
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesinin 1. fıkrasında, "Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiyenin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır."; 2. fıkrasında, "Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir."; son fıkrasında, "Memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir. Kurumlar atamaya tabi olacak personeli için bu yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar." hükmü yer almaktadır.
 
652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 37. maddesinin 3. fıkrasında, "Öğretmenlerin Bakanlıkça belirlenen hizmet bölge veya alanlarında en az üç eğitim öğretim yılı görev yapması esastır. Bunların yer değiştirme suretiyle atamaları her yıl yapılan atama plan ve programları çerçevesinde eğitim öğretim faaliyetlerini etkilemeyecek şekilde sonuçlandırılır. Bakanlıkça belirlenen özür gruplarına bağlı yer değiştirmeler ise yaz tatillerinde yapılır." hükmü ile 5. fıkrasında, "Özüre dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyenlere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72 nci maddesi kapsamına girenlerin hakları saklı kalmak kaydıyla, istekleri hâlinde istekte bulundukları yere atanmaya hak kazanıncaya kadar, aylıksız izin verilebilir. Bu şekilde aylıksız izin verilen öğretmenler, bağlı bulundukları il millî eğitim müdürlüklerine bu amaçla tahsis edilmiş bulunan boş öğretmen kadrolarına aylıksız izinli olmak şartıyla atanır. Bunların atandıkları bu kadrolar aylıksız izin süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, aylıksız izne ayrılan öğretmenler, üçüncü yıl sonuna kadar istedikleri yere atamalarının yapılamaması hâlinde durumlarına uygun boş öğretmen kadrolarına öncelikle atanırlar." hükmü yer almaktadır.
 
25.06.1983 tarihli ve 18088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 9. maddesinde, "Yer değiştirme suretiyle atanmalar, Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu gözönünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır.
 
Yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından, eş ve sağlık durumları ilgili kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak dikkate alınır.
 
Aynı kurumda çalışıp da her ikisi de yer değiştirmeye tabi olan eşlerden ast durumunda olanın görev yeri üst durumda olana bağlı olarak değiştirilir.
 
Farklı kurumlarda çalışıp da her ikisi de yer değiştirmeye tabi olan eşlerden unvan, kadro ve görev bakımından daha aşağıda bulunanın görev yeri yukarıda bulunana bağlı olarak değiştirilir.
 
Aynı veya farklı kurumlarda çalışıp da eşlerden birinin yer değiştirmeye veya bu yönetmelik hükümlerine göre yer değiştirmeye tabi olmaması hallerinde, yer değiştirmeye tabi olmayan veya özel yönetmeliklerine göre yer değiştirmeye tabi olan eşin görev ve unvanı i!e hizmetin özelliği dikkate alınır. Bu yönetmelik hükümlerine göre zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan memurun, memur olan eşinin yer değiştirme talebi öncelikle yerine getirilir.
 
İlgili mevzuatı uyarınca zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı, mülki idare amirliği hizmetleri sınıfı ve emniyet hizmetleri sınıfına giren memurlar, Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subay ve astsubaylar , hakim ve savcılar ile bu Yönetmeliğin ek 1 inci maddesi kapsamına girenlerin görev süresiyle sınırlı olmak üzere atandıkları yere, memur olan eşinin atanmasında mevzuatı uyarınca yürürlüğe konulan norm kadro sayılarına ilişkin hükümler uygulanmaz." hükmüne ve aynı Yönetmeliğin 28. maddesinde, özel Yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümlerin yer alamayacağı kuralına yer verilmiştir.
 
Dava dosyasının incelenmesinden; Gaziantep İli, Şahinbey İlçesi, Vehbi Dai İlköğretim Okulunda sınıf öğretmeni olan davacının, Denizli 11'nci Motorlu Piyade Tugayı Lojistik Destek Bakım Birlik Komutanlığında eşinin görev yaptığı Denizli İline 15/08/2012 yılı il dışı eş durumu özrüne bağlı yer değiştirme kapsamında atanma isteminde bulunduğu söz konusu başvurunun eşinin görev yaptığı ilde boş kontenjan bulunmadığından bahisle reddedilmesi üzerine bakılan davayı açtığı anlaşılmaktadır.
 
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, toplumun temeli olan ailenin korunması, huzur ve refahı için gerekli tedbirlerin alınmasının Anayasal bir yükümlülük olduğu, 652 sayılı KHK'de de özre dayalı yer değiştirme isteği yerine getirilemeyenlerden 657 sayılı Yasanın 72. maddesi kapsamına girenlerin haklarının saklı tutulduğu, 72. maddeye göre kurumların yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapacakları atamalarda aile birimini muhafaza etmek bakımından gerekli tedbirleri alacağı ve yer değiştirme ile ilgili atama esaslarının Yönetmelikle belirleneceği, 72. maddeye dayanılarak çıkarılan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 9. maddesine göre de zorunlu yer değiştirmeye tabi olan memurun, memur olan eşinin yer değiştirme talebinin öncelikle yerine getirileceği, mülki idare hizmetleri sınıfı, emniyet hizmetleri sınıfı, subay, astsubay, hakim ve savcılar gibi zorunlu yer değiştirmeye tabi kamu görevlilerinin atandıkları yere, memur olan eşlerinin atamalarında eşin görev yaptığı kurumla ilgili olarak norm kadro sayılarına ilişkin hükümlerin uygulanmayacağı, kurumların hizmet puanı veya kadro yetersizliği gibi mazeretler ileri sürerek zorunlu atamaya tabi personelin memur olan eşini atamama veya ücretsiz izin almaya dolaylı olarak zorlama gibi bir yola başvuramayacakları anlaşılmaktadır.
 
Bu durumda; davacının, 2012 yılı il dışı eş durumu özrüne bağlı yer değiştirme isteminin eşinin görev yaptığı ilde boş kontenjan bulunmadığından bahisle reddine ilişkin işlemde hakkaniyet ve yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
 
Öte yandan; davalı idare tarafından davacının konusu işlemle davacının 2012 Ekim Özür Grubu Memur Atama döneminde Denizli Merkez İl Milli Eğitim Müdürlüğüne memur olarak atanarak aile birliğinin sağlandığı ileri sürülmekte ise de, eğitim öğretim hizmetinde öğretmen olarak görev yapan davacının, sınıf değişikliği yapılmak suretiyle atanmış olması, davacı açısından manevi yönden telafisi güç veya imkansız zararlara sebebiyet verebileceği de açıktır.
 
Açıklanan nedenlerle; davacı Tarafından yapılan İTİRAZIN KABULÜNE, Gaziantep 1. İdare Mahkemesinin "yürütmenin durdurulması isteminin reddine" ilişkin 13/12/2012 tarih ve E:2012/1672 sayılı KARARIN KALDIRILMASINA, açıkça hukuka aykırı ve uygulanması halinde davacı açısından telafisi güç zararlar doğabileceğinden, 2577 Sayılı Kanunun 27/2.maddesi uyarınca dava konusu işlemin yürütülmesinin durdurulmasına , 14/01/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.