T.C.
YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ
E. 2014/5859
K. 2014/7252
T. 3.6.2014

• ŞİRKETE AİT TAŞINMAZIN GERÇEK KİŞİYE SATILMASI SONRASINDA KİRA BEDELİ (Kiracının Artık KDV'den Sorumlu Olmayacağı/Kira Bedeli Üzerinden Stopaj Ödemesi Yapılacağı - Daha Önce KDV Hariç Olarak Ödenen Bedelin Aynı Şekilde Stopaj Hariç Olmak Üzere Kiracının Kira Miktarının Düşmeyeceği Şekilde Ödenmesi Gerektiği)

• KİRA BEDELİNİN TESPİTİ İSTEMİ (Taşınmazın Maliki Şirket İken Gerçek Kişiye Satılması Sonucunda Kiracının Artık KDV'den Sorumlu Olmayıp Stopaj Ödemesi Gerekeceğinden Kira Bedelinin Düşürülmemesi İçin KDV Hariç Belirlenen Bedelin Aynı Şekilde Stopaj Hariç Olmak Üzere Belirleneceği/Aylık Kira Bedelinin Stopaj Dahil Olarak Kabulü Halinde Kiracının Kira Miktarının Düşürülmüş Olacağı - Kiranın Brüt Olarak Belirlenmesi Gerektiği)

• KİRA BEDELİNİN STOPAJ USULÜ VERGİLENDİRİLMESİ (Stopajın Kira Bedelinden Yasada Belirtilen Orandaki Miktarının Kiracı Tarafından Kiralayan Adına Vergi Dairesine Ödenmesi Gereken Meblağ Olduğu/Stopajda Yükümlülüğün Kiralayanın Sorumluluğun İse Kiracıda Olduğu - Şirkete Ait Taşınmazın Gerçek Kişiye Satılması Halinde KDV Sorumluluğunun Ortadan Kalkacağı/Stopajdan Sorumluluğu Olunacağı)

• AYLIK KİRA BEDELİNİN DÜŞÜRÜLMEMESİ GEREĞİ (Tüzel Kişiden Gerçek Kişiye Geçen Taşınmazda Artık KDV Sorumluluğu Olmayıp Stopaj Sorumluluğu Olacağından Kiracının Eline Geçen Miktarın Düşmemesi Adına Bedelin Stopaj Hariç Olarak Belirleneceği - Daha Önce KDV Hariç 12.000 TL Olan Kira Bedelinin Bu Sefer Stopaj Hariç 12.000 TL Olarak Ödeneceği)

193/m. 70, 94

ÖZET : Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Kiracı ile kiralayanın tüzel kişi olduğu kira sözleşmesinde kira bedelinin 12.000 TL + KDV olarak belirlenmiş olması karşısında kiralananın gelir vergisine tabi davacıya satılması nedeniyle ödenecek kira miktarının hangi miktar olması gerektiği konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır. Taşınmazı yeni satın alan malik gerçek kişi olduğundan kira sözleşmesi artık stopaja tabi olacak olup kiracı artık KDV ödeme sorumlusu olmayacak, net kira bedeli ile stopaj ödemekle sorumlu olacaktır. Stopaj dahil aylık kira bedelinin 12.000 TL olarak kabulü kiracının kira miktarını düşürülmesi anlamına geleceğinden mahkemece aylık brüt kira parasının 12.000 TL+KDV olarak tespitine karar verilmesi gerekir.

DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

KARAR : Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, müvekkili ... Şirket ile davalı Limitet Şirket arasında işyeri nitelikli taşınmazla ilgili olarak 01.12.2011 tarihli 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile kira bedeli olarak cironun %3’ü ve 19.12.2011 tarihli ek protokol ile asgari kira bedelinin 12.000 TL+ KDV olarak belirlendiğini, daha sonra kiralayan şirketin taşınmazı davalı B.. B..’a satması sonrasında kira bedelinin kira bedelinin brüt kira bedeli olduğunun tespiti, ile 2012 yılı Mayıs ayından itibaren aylık 2.400 TL fazla ödeme nedeniyle bu bedellerin istirdadını istemiştir. Davalı vekili, davacı şirket ile önceki malik şirket arasında imzalanan 01.12.2011 başlangıç tarihli sözleşmede açıkça kira bedelinin net satışın yüzde üçü + KDV olduğu 19.12.2012 tarihli sözleşmede de kira bedelinin 12000 TL + KDV olması konusunda anlaşılmış olduğundan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, aylık kira bedelinin brüt 12.000 TL olarak tespitine karar verilmiştir.

Davacı M.. A.Ş. ile ilk kiralayan M.. G.. Oto. Ltd. Şti. arasında 01.12.2011 başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmede kira bedelinin mağazanın Katma Değer vergisi arındırılmış aylık net satışının %3+ KDV olduğunun düzenlendiği, 19.12.2011 tarihli ek protokol ile asgari kira bedelinin 12.000 TL+ KDV olarak ödendiği konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık Kurumlar Vergisine tabi kiralayan tarafından kiralananın gelir vergisine tabi davacıya satılması durumunda ödenecek kira miktarının hangi miktar olması gerektiği konusundadır.

Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesi işyeri kiralama işlemi nedeniyle gayrimenkul sermaye iradı elde edilen hallerde kazançların vergilendirilmesinde stopaj usulunü getirmiştir. Stopaj, kira bedelinden yasada belirtilen orandaki miktarın kiracı tarafından kiralayan adına Vergi Dairesine ödenmesi gereken meblağdır. Stopajda yükümlü kiralayan, sorumlu ise kiracıdır. Kiralayan Kurumlar Vergisine tabi ise kira parası kira bedeli + KDV olarak belirlenir. İlk kiralayan Kurumlar Vergisine tabi iken kiralanan gelir vergisine tabi bir kişiye geçmiş ise kira ödemesi Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesine göre stopaja tabi olacaktır. Yani artık kiracı KDV ödeme sorumlusu olmayacak, net kira bedeli + stopaj ödemekle sorumlu olacaktır. O halde KDV sorumluluğu kalkınca kiracının ödemesi gereken miktar sözleşmede belirlenen 12.000 TL net kira bedeli + KDV'dir. Aksinin yani davalının bildirdiği gibi stopaj dahil aylık kira bedelinin 12.000 TL olarak kabulü kiracının kira miktarını düşürmesi demek olur. Bu durumda mahkemece aylık brüt kira parasının 12.000 TL+KDV olarak tespitine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 03.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.



kazanci.com.tr