Değerli  okurlarım   bilindiği  gibi mahkemelerde en çok  anlaşmazlık konusu olan dosya türleri  arasında yer alan dosyalardan biri de kiracı ve ev sahipleri arasındaki  anlaşmazlık dosyalarıdır.

Kiracıların ve ev sahiplerinin  bazı temel hak ve yükümlülükleri  vardır. Bu makalemde sizlere belli başlı en önemli temel  hak ve yükümlülüklerden bahsetmek istiyorum.

Kira  kontratı nedir ?

Kira kontratı, mülk sahibinin kiralanan mülkün kullanımını ya da kullanıma ek olarak mülkten faydalanmasını kiracıya devretmeyi, kiracının da bu durumla birlikte önceden belirlenen kira bedelini eksiksiz ödemeyi kabul ettiği kontrat olarak tanımlanabilir.
 Bu kontratı imzalayan mülk sahibi ve kiracı, kira kontratında bulunan maddeleri eksiksiz yerine getirmesi gerekiyor.

Bilindiği üzere kira kontratı, belirli ve belirli olmayan bir süre için yapılabiliyor. Kararlaştırılan sürenin geçmesiyle herhangi bir bildirim olmaksızın sona erecek kira   kontratı belirli sürelidir; diğer kira kontratları belirli olmayan bir süre için yapılmış sayılıyor. 

Kiracı Hakları 2015

– Ev sahibi kira kontrat süresi dolmadan kiracıyı evden çıkaramıyor. Ayrıca kontrat süresi bitimine 1 ay kala ev sahibi, kiracısına ihtarname çekmediği sürece, söz konusu kontrat kendiliğinden yenilenir ve süresiz kontrat niteliğine sahip olur.

– Kiracı, kiraya verenden kiralanandaki ayıbın uygun bir sürede giderilmesini isteyebilir; bu sürede ayıp giderilmezse kiracı, ayıbı kiraya veren hesabına gidertebilir ve bundan doğan alacağını kira bedelinden indirebilir veya kiralananın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteyebilir.

– Kiracı, kiraya verenden ayıpların giderilmesini veya kira bedelinden ayıpla orantılı bir indirim yapılmasını ya da zararının giderilmesini isteyebilir.

– Kiracı, kiraya verene zarar verecek bir değişikliğe yol açmamak koşuluyla, kiralananı tamamen veya kısmen başkasına kiraya verebileceği gibi, kullanım hakkını da başkasına devredebilir.

– Kiracı, kiraladığı evden yeteri kadar yararlanamadığı takdirde, evin sorunları olması halinde, kontrat süresinin dolmasını beklemeden haklı gerekçesini bildirerek evden çıkabiliyor.

– Evin demirbaş niteliği taşıyan bölümleri ile alakalı tadilatların bedelini ev sahibi karşılıyor. Ancak, kendi zevki doğrultusunda yapacağı değişikliklerden kiracı sorumlu oluyor.

– Kiracının apartman yönetiminde fazla bir sorumluluğu olmuyor. Apartman yöneticisi olabilmesi için, ev sahibinin kendisine vekaletname vermesi gerekiyor.

– Kiracı, evden çıkarken söz konusu konuta zarar vermediği, evi aldığı gibi bıraktığı sürece depozitosunu alma hakkına sahiptir.

1. Kiracının en temel yükümlülüğü kirasını ödemektir (Madde 313)

2. Kira sözleşmesinde kira ödeme tarihi belirtilmedi ise veya gayrimenkulün bulunduğu bölgede genel bir uygulama yoksa kira her ayın sonunda ödenir (Madde 314)

3. Kiracı kira bedelini veya ödemekle yükümlü olduğu diğer giderleri ödemediği durumda kiraya veren kira sözleşmesini feshedebilir (Madde 315)

4. Kiracı, kiralanan üzerinde yapacağı değişikliklerde kiraya verenden yazılı izin almak zorundadır.

5. Kiracı evi nasıl teslim aldıysa o şekilde teslim etmek zorundadır. Ancak kullanımdan dolayı meydana gelen eksimeler ve yıpranmalardan sorumlu değildir (Madde 341)

6. Kiracıyla alakalı hem borçlar kanunda hem de diğer ilgili kanunlarda yer alan bir diğer temel yükümlülük ise kiraladığı gayrimenkule gerekli özeni göstermesi ve çevre sakinlerinin haklarını gözeterek iyi geçinmesidir. Aksi durumda kiraya veren  kira sözleşmesini tek taraflı olarak feshetme hakkı mevcuttur.

Peki  Kiraya veren Ev sahibinin Hakları  nelerdir?

1-  Kiraya verenin en temel yükümlülüğü, gayrimenkulün kira sözleşmesi boyunca kiraya verildiği gibi (kullanımdan dolayı yıpranmalar hariç) kalmasını sağlamaktır (Madde 301)

2- Sigorta, vergi vb. kiralanan ile alakalı ödemeleri kira sözleşmesinde aksi kararlaştırılmadıkça kiraya veren ödemek zorundadır (Madde 302)

3-  Kullanımla alakalı olmak şartı ile öngörülen veya öngörülemeyen tüm yan giderleri kiraya veren karşılamak ile yükümlüdür (Madde 303)

4-  Kiralananın herhangi bir kusurunun ortaya çıkması ve bu kusurdan dolayı kiracının zarar görmesi durumda kiraya veren zararı karşılamak ile yükümlüdür (Madde 308)

5-  Kira bedelinin geç ödenmesi durumda herhangi bir cezai koşul içeren bir anlaşma yapılamaz (Madde 346)

Bu bahsettiklerim belli başlı  kiracı ev sahibi ilişkilerinde öne çıkan haklar ve yükümlülüklerdir.