Ülkemizde özel dedektiflik üzerine ilk çalışma 3963 sayılı Özel Dedektiflik Kanunu’nun, TBBM Genel Kurulu’nca 20.01.1994 tarihinde oylanarak kabul edilmesi ve dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e incelenmek üzere gönderilmesi ile gündeme gelmiştir.
Dönemin sayın Cumhurbaşkanı başta özel hayatın gizliliği ve aile hayatının korunması ile kişi güvenliği ve kişilik hakları güvenliği açısından tehlike oluşturacak düzenlemelere sahip olması düşüncesi ile bu kanunu bir defa daha görüşülmek üzere iade etmiştir. [1]
Bunun üzerine tekrardan bu konu ile ilgili olarak bir kanun çalışması yapılmamış ve düzenleme getirilmemiştir. Dolayısıyla geldiğimiz dönemde bu konuyla ilgili kanuni bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bir düzenleme bulunmaması karşısında bu tür faaliyetlerin bir suç teşkil edip etmediği üzerinde duracak olursak; özel dedektifliğin kendisini yasaklayan bir hüküm bulunmamakla beraber yaptığı eylemler Türk Ceza Kanunu ya da diğer özel ceza kanunları kapsamında bir suç teşkil ettiğinde cezalandırılacaktır.[2] Bir başka ifade ile özel dedektifin gerçekleştirdiği eylemlerinin gerek Türk Ceza Kanunu gerekse diğer özel ceza kanunlarında düzenlenen hükümleri ihlal etmesi durumunda özel dedektif cezalandırılacaktır.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 8. maddesi, Anayasamızın 20. maddesi ve devamı ile Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddeleri kişilerin özel hayatlarını koruma altına almış olmakla beraber Türk Ceza Kanunu Dokuzuncu Bölüm başlığı altında Özel Hayata ve Hayatın Gizli alanına karşı suçları düzenlemiştir. Buna göre haberleşmenin gizliliğini ihlal, kişiler arasında konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, özel hayatın gizliliğini ihlal, kişisel bilgilerin kaydedilmesi, verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme, verileri yok etmeme eylemleri suç olarak düzenlenmiştir. Yukarıda da belirttiğim gibi özel dedektiflik hizmeti veren kişinin sayılan bu suçları işlemesi durumunda cezalandırılacağı çok açıktır. Bununla birlikte eylemlerinin bir başka suç tipini oluşturması durumunda da cezalandırılacağı açıktır.
