TÜR DEĞİŞİMİ, TASFİYE VE DİĞER HALLERDE ŞİRKETLERİN 6736 SAYILI YASA MADDE 5 HÜKMÜNE GÖRE MATRAH ARTIRIMI NASIL YAPILACAKTIR?

Av. N. Gaye Alpaslan GÜVEN
Avukat
6736 sayılı kanun  5. Maddesi hükmüne göre tasfiye halsinde bulunan  şirketlerin   tasfiye dönemleri için  matrah artırımında bulunmaları  mümkündür.   Tasfiye dönemlerine ilişkin   yıllar için   matrah  artırımında bulunmaları , tasfiye bitiş  beyannamesinin verilmesi üzerine  5520 sayılı yasanın  17.maddesinin  8. Fıkra hükmü uyarında sürdürülerecek incelemelere etkisi yoktur. Ancak matrah  artırımı sonucu  ödenen  vergiler  tasfiye karı üzerinden hesaplanan  vergilerden  mahsup  edilecektir. 
    
5520 sayılı kanun  uyarınca yapılan  devirlerde devir olan kurumun bütün hak  ve mükellefiyetleri  devir alan şirkete intikal  ettiğinden   devir suretiyle infisah eden  ve ticaret  sicilinden  kaydı  silinerek  vergi kayıtları kapatılan  kurumlar adına  devir alan kurumlar tarafından  matrah  artırımında bulunması  ve kanun  öngördüğü imkanlardan  faydalanması mümkündür. 
  
Aynı şekilde söz konusu yasa hükümlerine gerçekleştirilen  tam  bölünme işlemlerinde de bölünen  şirketin  varlıklarını  devir alan   kurumlar birlikte  bölünün kurum adına matrah  artırımında bulunabileceklerdir. 
    
Beri yandan, 5520 sayılı kanunun  17. Maddesinin  9. Fıkrasına göre ticaret  sicilinden  silinmek suretiyle tüzel kişiliği sona eren  şirketler hakkında  kesilecek  vergi  cezaları  dahil  kurumlar vergisi, KDV ve diğer vergiler açısından  tarhiyatı, 
    
Tasfiye öncesi dönemler için müteselsilen sorumlu olmak  üzere yasal temsilcilerden  herhangi biri adına,
    
Tasfiye dönemleri için tasfiye memuru  veya birden  çok tasfiye memuru varsa müteselsilen sorumlu olmak üzere bunlardan  herhangi biri  adına,
Yapılmaktadır.  

Sonuç olarak, tasfiye edilerek  tüzel kişiliği sonlanan  şirketler  adına matrah  artırımında bulunmak üzere bildirim veya beyanda bulunulması  olanaksızdır. 

Ancak, söz konusu  şirketlerin  kanuni  temsilcilerinin   veya  tasfiye memurlarının  anılan  kanun  kapsamında kendileri tarafından  bildirim veya beyanlar ile artırımdan  yararlanmaları  mümkündür. Bu  çerçevede tasfiye öncesi dönemler için  kanuni temsilciler hep beraber; tasfiye dönemleri için ise, tasfiye memuru  matrah  artırımında bulunabilirler. 

Tür değişimi yaparak  örneğin bir limited  şirketin   AŞ olması halinde  2011 ila 2015  dönemleri için en son  tür değişimi yapan  limited şirket açısından  AŞ tarafından  Ltd dönemlerini de kapsayacak şekilde  matrah  artırımı  yapılabilir.