Bilindiği  üzere TBMM’ne verilen ve kısa sürede yasalaşması  planlanan  yeni vergi affı yasasında  sahte fatura düzenleme fiili veya  sahte fatura kullanımı fiilleri  konusunda  matrah artırımı  ile ilgili   tasarı madde 5/9 de önemli hükümler bulunmaktadır. Buna göre,  “213 sayılı  Kanunun 359. Maddesinin (b) fıkrasındaki “defter, kayıt ve belgeleri yok  edenler veya defter  sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler”, bu  maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümlerinden yararlanamazlar.”  Hükmü gereğince  haklarında  sahte fatura düzenleme  ile ilgili  vergi tekniği raporu veya  vergi inceleme raporu  bulunan  mükellefler  2011 ila 2015 yılları için  matrah ve vergi artırımından  yararlanamazlar.   Bu gibi  mükelleflerle ilgili   vergi incelemesi  yapılacaktır.
 
Öte yandan,  sahte fatura kullanma  ile ilgili  haklarında  kullanım raporu  bulunan mükellefler ise, 2011 ila 2015 yılları için  gelir, kurum, KDV, ve muhtasar yönünden  matrah  artırımı  ve  vergi artırımından   faydalanabilirler.
 
Diğer yandan,  tasarıda dikkat çeken bir başka konu da yasanın  yürürlüğe girmesiyle beraber  devam etmekte olan  vergi incelemelerinin   1 ay  içerisinde sonuçlandırılması gerekmektedir.  Konuyla ilgili  tasarı  madde 5/7 hükmüne göre matrah veya vergi artırımında  bulunulması  durumunda  yasanın yayımlandığı tarihten önce bir şekilde  başlanılmış olan  vergi incelemeleri  ile  takdir incelemelerinin   sürdürülmesi gerekmektedir.  Ancak, artırımda bulunan  mükellefler hakkında evvelce başlanılan vergi incelemeleri (2011 ila 2015)  ve takdir işlemlerinin, bu  maddenin 1.fıkrasının  (ı) bendi ve 3.fıkrasının  (e)  bendi  hükümleri saklı  kalmak  kaydıyla, bu kanunun yayımlandığı  tarihi izleyen ayın  başından  itibaren 1 ay  içerisinde sonuçlandırılamaması  halinde, bu  işlemlere devam edilmez.   Bu  süre  içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili  tarhiyat  öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmaz. İnceleme veya takdir sonucu   tarhiyata konu  matrah  veya vergi farkı tespit  edilmesi halinde, inceleme raporları  ile takdir komisyonu kararlarının  vergi dairesi kayıtlarına intikal  ettiği tarihten önce artırımda bulunulmuş  olması  koşuluyla inceleme ve takdir sonucu  bulunan  fark, bu  maddenin 1., 2. ve 3. fıkra hükümleri ile birlikte değerlendirilir. İnceleme ve takdir işlemlerinin  sonuçlandırılmasından  maksat, inceleme raporları  ve takdir komisyonu kararlarının  vergi dairesi kayıtlarına intikal  ettirilmesidir.
 
Matrah ve vergi artırımıyla ilgili  bir başka konu ise şöyledir.

 
  1. Mükelleflerin  matrah veya vergi artırımında bulunmuş  olmaları  halinde  ileriki dönemlerde  213 sayılı  VUK’na göre defter  ve belge ibraza ait hükümlerin uygulanmasına engel teşkil  etmeyecektir.  Örneğin, mükellef (A)’nın 2011 ila 2015 yılları  arasında vergi ve matrah  arttırımı  yapması  ileri  dönemlerde karşıt inceleme nedeniyle mal aldığı  bir firma dolayısıyla kayıtlarını sadece  ibraz etmek  yönünden   saklaması   gerekecektir.  Böyle bir karşı inceleme nedeniyle mükellef  (A)’ya herhangi bir cezalı tarhiyat  yapılamaz. 
  2. Daha önce herhangi bir şekilde  vergi incelemesine maruz olan  bir mükellef yine o yıl veya yıllar için  matrah veya vergi artırımında bulunabilir. 
  3. Matrah veya vergi artırımında  bulunmayan  yıl  veya dönemler için vergi idaresinin inceleme yapma hakkı  mevcuttur.
  4. Mükelleflerin  matrah veya vergi artırımı  yaptıkları  dönemlere ilişkin  yasal  süresi  içerisinde veremedikleri  anlaşılan  beyannameleri dolayısıyla  usulsüzlük veya özel  usulsüzlük cezaları  uygulanmaz.
  5. Matrah veya vergi artırımı  sırasında eksik, yanlış veya doğru  bir beyan  yapılmaması  halinde veya vergi hatası dolayısıyla eksik  bir vergi tahakkuk  ettirilmişse bunlar ileride  ilk taksit ödeme süresi sonuna kadar  telafi ettirilir.
  6. KDV açısından  yapılacak   artırımlarda yılın bütün  ayları  yani ocak ila aralık dönemlerinin  tümü artırımda dikkate alınacaktır.  Ancak yıl içinde yeni işe başlanılması  halinde veya işi terk durumunda  faaliyette bulunulan süreler dikkate alınır.
  7. Mükelleflerin  artırımda bulunmak istedikleri yıl içerisinde kesinleşen bir tarhiyat  dolayısıyla  işlem  yapılmışsa bu durumda  yasanın yürürlüğe girmediği tarihten  önce kesinleşen  tarhiyatlarla birlikte dönem  matrahları  birlikte dikkate alınacaktır.
  8. Gelir ve kurumlar vergisi  mükelleflerinin  matrah  artırımında bulundukları yıllara ait  zararlarının  %50’si 2016 ve izleyen yılların karından  mahsup edilemez.
  9. Matrah artırımında bulunan mükelleflerin yıllık  gelir ve kurumlar vergisine mahsuben   evvelce stopaj yoluyla ödedikleri  vergilerin iadesi ile ilgili istemlerine ilişkin idarenin tarhiyat ve inceleme hakkı  saklıdır.
  10. İstisna ve indirimler dolayısıyla  gelecek yıllarda matrahtan indirim  konusu  yapılabilecek tutarlar ile geçmiş yıl zararları bu  fıkra hükmüne göre artırılan matrahtan indirilemez.  (Bkz. Tasarı madde 5/1-h)
  11. Matrah ve vergi artırımları  bu yasaya göre Maliye Bakanlığı  tarafından  yayımlanacak genel tebliğler kapsamında ve ekinde yer alan  ek form dilekçelere uygun olarak  3568 sayılı yasaya göre unvan almış  mali müşavir veya YMM’lerce veya  mükelleflere verilen  şifre ve parola yardımıyla elektronik ortamda veya  çıkarılacak olan genel tebliğin ekindeki forma uygun olarak  dilekçe biçiminde de yapılabilir.  Matrah veya vergi artırımı  için elektronik ortamda  veya  taahhütlü posta ile   müracaat  form dilekçeleri verilebilir. 
  12. Gerçek kişiler ve işletme defteri tutanlara göre matrah artırım tutarları:
 
Yıl                              Matrah                      Vergi
2011                           9.500                          1.425
2012                           9.890                          1.484
2013                         10.490                          1.574
2014                         11.160                          1.674
2015                         12.650                          1.898
      13)Bilanço esasına göre defter  tutan mükelleflerde matrah artırımı tutarları:
 
                                   Yıl                              Matrah                       Vergi
                                   2011                           14.000                        2.380
                                   2012                           14.820                        2.519
                                   2013                           15.740                        2.676
                                   2014                           16.740                        2.846
                                   2015                           18.970                        3.225
 

 
  1. Matrahların yıllar itibari ile artırım nispetleri :
                                  
Yıl                              Arttırım Nispeti
2011                                       35
2012                                       30
2013                                       25
2014                                       20
2015                                       15       
     
     14) Anonim, Limited şirketlerde matrah artırımı:
 
                                   Yıllar                          Matrah                       Vergi
                                   2011                           28.000                         5.600
                                    2012                           26.650                        5.330
                                   2013                           31.490                        6.298
                                   2014                           33.470                        6.694
                                   2015                           37.940                        7.588
    
    15) Yalnızca GMSİ mükellefleri açısından matrah artırımı:
 
                                   Yıl                              Matrah                       Vergi 
                                   2011                           2800                           476.00
                                   2012                           2964                            503.88
                                   2013                            3148                            535.16
                                   2014                           3348                            569.16
                                   2015                           3794                            644.98
 
 
SONUÇ VE ÖZET:
 
Yukarıda açıklandığı gibi geçmiş ile ilgili 2011-2015 yılları arasında bir şekilde konut alıp satanlar, araç alıp satanlar veya ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeni ile vergi dairesi ile ilişiği bulunanlar, kurumlar vergisi mükellefi olan şirketler açısından matrah ve vergi arttırımı enstürmanı incelenerek mükellefler durumlarını yeniden gözden geçirmelidir.
 
Bir anlamda vergi kaskosu olarak ifade edebileceğimiz matrah ve vergi arttırımı konusu incelenerek, buna göre Yasa’nın yürürlüğe girdiği tarihi izleyen aydan itibaren 2 ay içerisinde vergi dairesine müracaatla veya elektronik ortamda matrah arttırımları yapılmalıdır.