Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından:
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI KAZA
ARAŞTIRMA VE İNCELEME KURULU TARAFINDAN BİLİRKİŞİ
GÖREVLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE
ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ; çözümü özel uzmanlık veya teknik bilgiyi gerektiren kaza araştırma ve incelemelerinde Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu tarafından görevlendirilecek bilirkişiler için liste hazırlanmasını, uzmanlık alanlarının belirlenmesini, başvurabilecek olanların niteliklerini, müracaat usulünü, değerlendirme esaslarını, listelerin oluşturulmasını, görevin ifa şeklini ve süresini, bilirkişilere ödenecek ücret ve sair giderleri, haklı bir sebep olmaksızın edimin ifasına aykırı tutum ve davranışta bulunanlar hakkında uygulanacak yaptırımları düzenler.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 29 uncu maddesinin on dördüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakan: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanını,
b) Bilirkişi: Çözümü özel uzmanlık veya teknik bilgiyi gerektiren kaza araştırma ve incelemelerinde görüş vermesi için başvurulan gerçek kişiyi,
c) Değerlendirme ve Ücret Takdir Komisyonu: Kurul Başkanı tarafından her bir ulaştırma türü için görevlendirilen en az üç uzmandan oluşan, bilirkişi başvurularının değerlendirilmesi ve nihai bilirkişi listelerinin oluşturulmasının yanı sıra, kazanın niteliği, tahmini inceleme süresi ve bilirkişiye ödenmesi gereken ücret konusunda verilecek kararlara esas teşkil edecek belgeleri tanzimle yetkili ve görevli komisyonu,
ç) Grup başkanı: Kaza araştırma ve inceleme uzmanları arasından her bir kazanın araştırılması ve incelenmesi sırasında koordinasyon görev ve yetkileriyle donatılan uzmanı,
d) KAİK Yönetmeliği: 6/5/2013 tarihli ve 28639 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu Yönetmeliğini,
e) Kurul: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulunu,
f) Kurul başkanı: Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu Başkanını,
g) Liste: Kurul tarafından oluşturulan bilirkişi listesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Uzmanlık alanlarının belirlenmesi ve başvuru ilanı
MADDE 4 – (1) Kurul, bu Tebliğ yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde ihtiyaç duyulan uzmanlık alanlarını belirleyerek Kurulun resmi internet sayfasında ilan eder.
Başvuru şartları
MADDE 5 – (1) Listeye kayıt olabilmek için gerçek kişilerin;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması,
b) Bilirkişilik yapacağı alanda en az yedi yıllık meslekî deneyime sahip olması,
c) Affa uğramış ya da ertelenmiş olsalar bile Devlete karşı işlenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflâs gibi bir suçtan veya kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, gerçeğe aykırı bilirkişilik yapma, yalan tanıklık suçlarından biriyle hükümlü bulunmaması,
gerekir.
Başvuru usulü
MADDE 6 – (1) Başvurular kurulun ilanda belirtilen adresine, belirtilen süre içinde, şahsen yapılır. Posta yoluyla yapılacak başvurularda, gecikmenin posta hizmetlerinden kaynaklandığının tevsik olunması halinde dahi, söz konusu başvuru süresinde yapılmamış addedilerek reddolunur.
(2) Başvuru dilekçesinde ayrıca Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının belirtilmesi gerekir.
Başvuru dilekçesine eklenecek bilgi ve belgeler
MADDE 7 – (1) Başvuru dilekçesine;
a) Nüfus cüzdanı örneği,
b) Adlî sicil kaydı beyanı,
c) Uzmanlık alanına ilişkin diploma, ruhsatname, sertifika gibi belgelerin örneği,
ç) Bilirkişilik yapacağı alanda en az beş yıllık meslekî deneyime sahip olduğunu gösteren belge,
d) İki adet vesikalık fotoğraf,
e) Açık adresleri ve telefon numaraları,
eklenir.
Başvuruların değerlendirilmesi
MADDE 8 – (1) Başvurular, Değerlendirme ve Ücret Takdir Komisyonunca ön değerlendirmeye tabi tutularak, aynı Komisyon tarafından 7 nci maddede belirtilen belgelerin eksik olması ya da başvuru sahibinin 5 inci maddedeki şartları haiz olmaması hâlinde talebin reddine karar verilir.
(2) Talepleri uygun görülenlerin adları, bölüm ve uzmanlık alanları, varsa çalıştıkları kurum ve kuruluşların adları, açık adresleri, telefon numaraları yazılarak, uzmanlık alanlarına göre sınıflandırılmak suretiyle oluşturulan liste en az on beş gün süre ile kurulun resmi internet sayfasında ilan olunur.
Bilirkişi görevlendirilmesi
MADDE 9 – (1) Çözümü, özel uzmanlık veya teknik bilgiyi gerektiren kaza araştırma ve incelemelerinde, kazanın niteliği açısından ihtiyaç duyulan bilirkişi ile tahmini inceleme süresi hakkında, Değerlendirme ve Ücret Takdir Komisyonu tarafından, ihtiyaç duyulan bilirkişi talebi Ek-1’de yer alan ön değerlendirme formu kapsamında kurul başkanına sunulur.
(2) Ön değerlendirme formuna istinaden kurul başkanı tarafından, bilirkişi listesinden, uygun nitelik ve nicelikte bilirkişi görevlendirilmesi yapılır.
(3) Bilirkişi görevlendirmesi kararında gerekçesi belirtilmek kaydıyla, bilirkişi listesi dışından da bilirkişi görevlendirmesi yapılabilir.
Bilirkişilik görevini kabul yükümlülüğü
MADDE 10 – (1) Bilirkişi usulü dairesinde kendisine verilen görevi kabul etmekle yükümlüdür.
(2) Bilirkişi listesine kaydolup da haklı bir gerekçe olmaksızın bu görevden imtina ettiklerine Kurul tarafından karar verilen bilirkişilerin geçici veya daimi olarak liste dışı bırakılmalarına karar verilebilir.
(3) İkinci fıkra hükmü uyarınca liste dışı bırakılanların 9 uncu maddenin üçüncü fıkrası kapsamında liste dışından bilirkişi olarak görevlendirmesi yapılamaz.
Yemin
MADDE 11 – (1) Başvuruları olumlu sonuçlanan bilirkişilerden ilk defa görev verilenlere ve 9 uncu maddenin üçüncü fıkrası kapsamında liste dışından bilirkişi olarak görevlendirmesi yapılanlara, kurul adına grup başkanı tarafından Ek-2’de yer alan yemin metnine uygun bir şekilde yemin ettirilerek, grup başkanı ile yemin sahibi bilirkişinin imzalarını havi yemin tutanağı grup başkanı tarafından imzalı halde kurula sunulur.
(2) Bir kez yemin eden bilirkişiye, diğer görevler için yemin ettirilmez.
Görevlendirme kararı üzerine araştırma ve incelemenin yürütülmesi
MADDE 12 – (1) Bilirkişi incelemesi yaptırılmasına ilişkin kararda, cevaplandırılması uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren sorular, inceleme konusu ve görevin yerine getirileceği süre belirtilir.
(2) Bilirkişiye inceleyeceği şeyler verilmeden önce bunların listesi ve sayımı yapılır. Bu hususlar bir tutanakla belirlenir.
(3) Özel sebepler zorunlu kıldığında bu süre, bilirkişinin istemi üzerine, ilk verilen süreyi geçmemek üzere en fazla bir kez uzatılabilir.
(4) Çözümleme, tahlil, muayene gibi bilirkişiden kaynaklanmayan teknik süreçte geçen süreler, bilirkişiye verilen sürelerin hesabında dikkate alınmaz.
Bilirkişinin değiştirilmesi
MADDE 13 – (1) Belirlenen süre içinde raporunu vermeyen bilirkişi hemen değiştirilebilir. Bu durumda bilirkişi, görevi sebebiyle kendisine teslim edilmiş olan eşya ve belgeleri hemen geri verir ve o ana kadar yaptığı işlemleri açıklayan bir raporu kurul başkanının belirleyeceği sürede kurula sunar.
(2) Bilirkişinin değiştirilmesi sırasında, geri alınacak şeylerin teslim alınma şekli 12 nci maddenin ikinci fıkrasındaki usule uygun olarak yapılır.
(3) Haklı bir gerekçe olmaksızın bilirkişilik görevini zamanında yerine getirmediklerine kurul tarafından karar verilen bilirkişilerin geçici veya daimi olarak liste dışı bırakılmalarına karar verilebilir.
(4) Üçüncü fıkra gereği liste dışında bırakılan bilirkişilere 10 uncu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen yaptırım uygulanır.
Bilirkişinin kurul veya grup toplantısına davet edilmesi
MADDE 14 – (1) Bilirkişi, ihtiyaç duyulması halinde kurul veya kaza araştırma ve inceleme uzmanlarından oluşan grup toplantısına davet edilebilir.
Bilirkişi listelerinin yenilenmesi
MADDE 15 – (1) Kurulca ihtiyaç duyulan zamanlarda, bilirkişi listelerinin yenileneceği Kurulun resmi internet sayfasında yayımlanarak ilan olunur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilirkişinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Bilirkişiye Yardım Yükümlülüğü
Bilirkişinin görev, yetki ve sorumlulukları ile bilirkişiye yardım yükümlülüğü
MADDE 16 – (1) Bilirkişinin görev, yetki ve sorumlulukları ile bilirkişiye yardım yükümlülüğü konusunda, uygun düştüğü ölçüde, KAİK Yönetmeliğinin 14 üncü, 15 inci ve 23 üncü maddelerinde uzmanlar için öngörülen hükümler bilirkişilere de kıyasen uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mali Hükümler
Ödeme
MADDE 17 – (1) Bilirkişiye, 18 inci maddedeki sınırlar dahilinde, yaptığı araştırma ve inceleme sonucunda, Değerlendirme ve Ücret Takdir Komisyonunun her bir üyesinin, görev için harcanan emek, zaman, coğrafi ve meteorolojik güçlük, karmaşıklık gibi hususları dikkate alarak verdiği puanlara karşılık gelmek üzere kurul tarafından her bir ulaştırma türü için önceden tespit edilen katsayıların aritmetik ortalamasının memur aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktarda bilirkişi ücreti ödenir.
(2) Kurul, 18 inci maddedeki parasal sınırı geçmemek ve Değerlendirme ve Ücret Takdir Komisyonunun değerlendirmesine esas olmak üzere, her bir ulaştırma türü için farklı katsayılar belirlemeye yetkilidir.
(3) Birinci fıkra hükmü uyarınca belirlenen bilirkişi ücreti, bilirkişi görevinin fiilen ifa edilmesini müteakip Değerlendirme ve Ücret Komisyonunun teklifi üzerine yapılacak ilk kurul toplantısında karara bağlanarak, en geç kurul toplantısının yapıldığı ayı izleyen ay sonuna kadar ödenir.
(4) 13 üncü madde hükmü gereğince değiştirilmesine karar verilen bilirkişiye herhangi bir parasal ödeme yapılmaz.
(5) Bakanlık personeli arasından görevlendirilen bilirkişilere, bu Tebliğ kapsamında bilirkişi ücreti ödenmez.
(6) Bu Tebliğ kapsamında yapılacak ödemeler Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi bütçesinden karşılanır.
Ödemeye esas parasal sınırlar ve oranlar
MADDE 18 – (1) Bilirkişiye, 17 nci maddenin birinci fıkrası hükmü uyarınca, çalışma bazında yapılacak ödeme tutarı 3.783 gösterge rakamının memur aylık katsayısının çarpılması sonucu elde edilen tutardan az ve 38.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısının ile çarpılması sonucu bulunan tutardan fazla olamaz.
(2) Bir bilirkişiye bir takvim yılı içinde ödenecek bilirkişi ücreti tutarı, memur aylık katsayısının 126.091 gösterge rakamı ile çarpılması sonucu elde edilecek tutarı aşamaz.
(3) Ulaştırma türleri itibarıyla bilirkişinin temininde güçlük söz konusu olması halinde Kurul ikinci fıkradaki tutarı yüzde elli oranına kadar artırmaya yetkilidir.
(4) Bakanlık, bir takvim yılı içinde Bilirkişi ücret ödemelerinde kullanılmak üzere her bir ulaştırma türü için ayrı ayrı olmak ve 635.308 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek tutarı aşmayacak şekilde bir ücret tavanı belirler.
(5) Kurul başkanının teklifi üzerine, her bir ulaştırma türü için belirlenen söz konusu tavan ücret meblağlarını birleştirmeye, ödeneği kalmayan ulaştırma türü için diğer ulaştırma türlerinden ödenek aktarmaya Bakan yetkilidir.
Ön ödeme
MADDE 19 – (1) Bilirkişiye, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 35 inci maddesi hükmü kapsamında herhangi bir şekilde ön ödeme yapılamaz.
Yürürlük
MADDE 20 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı yürütür.
