Anayasa değişiklik paketiyle yapısında değişiklik öngörülen HSYK'ya ilişkin yeni düzenlemeleri içeren kanun tasarısı ön taslağı tamamlandı.
Taslak metin, genel gerekçe ve madde gerekçeleri Adalet Bakanlığı'nın internet sitesinde yayımlandı.
Sitede yer alan bilgiye göre, taslak metin, bugün Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Sayıştay, Yüksek Seçim Kurulu, Türkiye Adalet Akademisi, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Noterler Birliği ile ilgili kurum ve kuruluşlar olmak üzere 20 yere gönderildi. Taslak, bu kuruluşların görüşlerini bildirmeleri istemiyle bir üst yazıyla birlikte iletildi.
Tasarıyı okumak için tıklayın.
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunu Tasarısı Ön Taslağıyla getirilen düzenlemeler aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
1. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) idarî ve malî özerkliğe sahip bir kamu tüzel kişisi olacak ve kendisine ait bir bütçesi bulunacaktır. (m.3/1, 44/1)
2. Kurulun, Genel Sekreterlik ve Teftiş Kurulu Başkanlığı şeklinde hizmet birimleri olacak. Başka bir ifadeyle, Teftiş Kurulu HSYK’ya bağlanacak ve HSYK’nun kendi sekretaryası hizmete girecektir. (m.5/2, 10, 14)
3. Kanunlarda açıkça Bakanlığa verilenler dışındaki, hâkim ve savcıların tüm özlük işleri, HSYK tarafından yerine getirilecektir. (m.4)
'HSYK bağımsızlığı son derece güçlendirilmiştir'
4. Kurulun üst yöneticisi Başkanvekili, harcama yetkilisi Genel Sekreter, gerçekleştirme görevlisi Genel Sekreter tarafından belirlenecek Genel Sekreter Yardımcısı olacaktır. (m.44/4)
5. Adalet Bakanı olan Başkan, dairelerin çalışmalarına katılamayacaktır. (m.6/3) Sadece Genel Kurul toplantılarına katılabilecektir. Genel Kurulda hakim savcılarla ilgili disiplin ve üyelerle ilgili suç ve disiplin işlerinin görüşüleceği toplantılara da katılamayacak ve oy kullanamayacaktır. (m.6/3-a, 39/1-c)
6. Başkan, yetkilerinden bir kısmını yazılı olarak Başkanvekiline devredebilecektir. (m.6/4)
7. Başkanın Genel Sekreterin atanması dışında, atamalarda hiçbir yetkisi bulunmayacaktır. (m.7/1, 7/2, 11/1) Genel Sekreteri de Genel Kurulun teklif ettiği 3 aday arasından atayacaktır.(m.11/1)
8. Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu Başkan yardımcıları, Kurul başmüfettişleri, Kurul müfettişleri (m.15/1) ve Genel Sekreter yardımcıları (m.11/4), Kurulda görev yapacak tetkik hâkimleri (m.12/2) Genel Kurul tarafından atanacaktır.
9. Kurulun idarî personelini atama yetkisi, Başkanvekiline ait olacaktır.(m.13/3)
10. Yönetmelikleri çıkarma ve genelge düzenleme yetkisi Genel Kurula ait olacaktır. (m.7/2-ı)
11. Üyelerin hangi dairede görev yapacağı Genel Kurul tarafından seçimle belirlenecektir. (m.8/1)
12. Genel Kurul gündemi Başkan tarafından belirlenecek, ancak üyelerin talebi ve Genel Kurulun kararı ile her zaman gündemde değişiklik yapılabilecektir. (m.29/2-6)
13. Genel Kurul; en az onbeş üyeyle toplanacak (m.29/3) ve üye tamsayısının salt çoğunluğuyla karar alacaktır.(m.29/4)
14. Daire başkanları, daire üyeleri arasından Genel Kurul tarafından seçilecektir. (m.8/3) 1/2
15. Adalet Bakanlığı Müsteşarı, daire başkanı veya Başkanvekili seçilemeyecektir. (m.8/3)
16. Daireler, en az beş üyeyle toplanacak ve üye tamsayısının salt çoğunluğuyla karar alacaktır.(m.30/3)
17. Adalet Bakanlığı Müsteşarının toplantıya katılmaması, dairenin toplanmasına ve karar almasına engel olmayacaktır. (m.30/3)
18. Kurul üyelerinin, Kurul üyeliği görevleriyle ilgili suç ve disiplin soruşturması işlemleri Genel Kurul tarafından yapılacaktır. (m.36,38)
19. Genel Kurulun ve dairelerin kararlarına karşı yeniden inceleme talebinde bulunulabilecektir. (m.33/1, 33/2)
20. Dairelerin yeniden inceleme kararlarına karşı Genel Kurula itiraz edilebilecektir. (m.33/3)
21. Genel Kurulun veya dairelerin meslekten çıkarma cezasına ilişkin kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulabilecektir. (m.33/5)
22. Başkanın tek başına yaptığı işlemlere ve verdiği kararlara karşı yargı yoluna gidilebilecektir.(m.33/5) (Bu ifade Kanun metninde açıkça yazılı değildir. Ancak gerekçede konu ayrıntılı olarak izah edilmiştir. Ayrıca idare hukukunun genel ilkeleri bunu gerektirmektedir. Yine mevcut uygulama da bu yöndedir. Örneğin denetim ve soruşturma izinlerine Başkanın “olur” verme ya da vermeme şeklindeki kararlarına karşı, şimdi olduğu gibi, yeni sistemde de yargı yoluna gidilebilecektir).
