İstanbul'u 'finansın başkenti' haline getirecek projenin hayata geçmesiyle mali suçlarla mücadelenin ağırlık kazanacağını öngören İçişleri Bakanlığı, devrim niteliğinde kararlar aldı. Buna göre finansal suçlarla daha etkin mücadele için mevcut mahkemelerden biri ihtisas mahkemesi olarak sadece mali suçlara bakacak. İstanbul'da görev yapan mali polis sayısı 250'den bin 300'e çıkarılacak. Uzman polisler, toplumsal olaylarda ve başka konularla ilgili görev almayacak. Kolluk kuvvetlerinin soruşturmada gerekli bilgilere ulaşması kolaylaştırılacak. Mali suç işlediği tespit edilen şüpheliler, mal varlıklarını meşru yollardan kazandığını kanıtlamakla sorumlu olacak.
İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin imzasını taşıyan yazı, İstanbul Finans Merkezi kapsamında oluşturulan Hukuk Komitesi'ne başkanlık eden Adalet Bakanlığı müsteşar yardımcısına, İstanbul Valiliği'ne ve İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne gönderildi. Yazı, Kalkınma Bakanlığı'nın da bilgisine sunuldu. Yazıda İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı'nın 29 Eylül 2009 yılında Yüksek Planlama kurulu kararı ile onaylandığı ve 2 Ekim 2009'da yürürlüğe girdiği vurgulandı. Eylem planında, İstanbul'un finans merkezi olması için belirlenen öncelikler arasında 'ihtisas mahkemelerinin oluşturulması' ve 'hâkim savcı ve kolluk kuvvetlerin mali suçlarda uzmanlaşması' konularının olduğu anlatıldı.
Bakanlık yazısına göre İstanbul'da finansal suç soruşturmaları hâlihazırda 22 ayrı adli bölgede sürdürülüyor. Bölgeler, belli merkezlerde toplanma aşamasında. Ayrım ise, suçun işlendiği ilçeye göre yapılıyor. Ancak sorun, finansal suç soruşturmalarını yürütmekle görevli müstakil adli mekanizmanın olmamasında. Bu durumun zaman kaybına ve tedbir alınmasına engel olduğunu vurgulayan İçişleri Bakanlığı, mevcut mahkemelerden birinin bu alanda uzmanlaşması, sadece finansal suçlara bakması ve İstanbul'un genelinde yetki kullanması gerektiğinin altını çizdi.
Bilgiye ulaşım kolaylaştırılmalı
Bakanlık, mali suçlarla etkin mücadele için önerilerini şöyle sıraladı: Şüpheli işlemlerden kolluk kuvvetleri bilgilendirilmeli ve bu bildirimlerin tutulduğu veritabanına ulaşım kolaylaştırılmalı. Kolluğun şüpheli faaliyetlerle ilgili bilgi toplama, bilgi toplayan diğer kurumlardan bilgi-belge isteme ve gerektiğinde bu kurumların veritabanına bir protokol ve kontrol mekanizması dahilinde ulaşımı sağlanmalı. BDDK ya da Merkez Bankası'nda, Merkezî Kayıt kuruluşunca tutulan sisteme benzer bir sistem oluşturulmalı ve bu sistem, banka hesap numaraları sürekli güncellenen ulusal veritabanı ile birleştirilmeli.
Şüpheli kişi, mal varlığını ispatlasın
İçişleri Bakanlığı tarafından teklif edilen konulardan biri de mal varlığına el koyma ile ilgili. Haksız kazanç motivasyonunun kırılması için caydırıcı cezanın mal varlığına el koymak olduğunu belirten bakanlık, mevcut kanunlarda mal varlığına el koymanın zorluklarına değindi. Zorluğun sebebi de şüpheli işlem yaparak haksız kazanç elde eden kişilerin gelir durumları ile uyuşmayan mal varlıklarının suçtan elde edildiğini kolluk kuvvetlerinin ispatlamak zorunda olmasına bağlandı. Bakanlık, el koyma işlemindeki sıkıntıların aşılması için hakkında işlem yapılan şüphelilerin mal varlıklarındaki açıklanamayan kısımların, suçtan elde edilmediğini kanıtlaması gerektiğini kaydetti.
Zaman
