Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, Yeni Hal Yasası'nın hakkında düzenlemelerle ilgili yapılan toplantıda imar planında toptancı hal yeri olarak belirlenmiş hazineye ait taşınmazların belediyelere bedelsiz olarak verilebileceğini belirterek, bu uygulamaların mevcut halleri daha iyi standartlara ulaştıracağını ve yeni hal kurulmasını da disiplin altına alacağını kaydetti. Ergün, sebze meyve ticaretinde yaşanılan en önemli sorunlardan birisinin de ticareti kolaylaştıracak ve kayıt dışılığı artıracak yüksek rüsum oranları olduğunu vurgulayarak, Yeni Hal Yasası ile rüsum oranlarının yeniden düzenlendiğini açıkladı.

"Toptancı halinde yüzde 1 dışında yüzde 2 hal rüsumu alınacak"

Ergün, toptancı halinde satılan mallardan yüzde 1, toptancı hali dışında satılan mallardan yüzde 2 oranında hal rüsumu alınacağını bildirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Belediyeler rüsum oranlarının düşürülmesini gelirlerini azaltacağını düşünmektedir. Ancak kayıt dışı olarak satılan malların özellikle de hal kayıt sistemi ve ürün künyesi uygulamasıyla kayıt altına alınacak olması. Rüsum oranlarının düşmesi de hal dışında kayıt dışı olarak yapılan ticari faaliyetlerin azalmasına ve kayıt altına girmesine zemin hazırlayacaktır. Küçük bir pastadan büyük bir pay alınması yerine pastayı büyüterek bunu adil ve dengeli bir şekilde paylaştırmak daha doğru olacaktır. Yaptığımız şey pastayı büyütmektir."

Ergün, yüzde 70'i kayıt dışında olan sebze meyve ticaretini kayıt altına almayı amaçladıklarını vurgulayarak, buradan sadece yüzde 30 pay alınabildiğini söyledi. Planlı ve kayıt altında yapılan sebze meyve ticareti ile pastayı büyüteceklerini dile getiren Ergün, "Rüsum oranları düşürülmesine rağmen pazardan bu pastadan çok daha fazla pay alma hakkına sahip olacaktır. Yaptığımız bu tahmini hesaplamalar çok daha fazla ürün ticaretini kayıtlı hale getireceğinden rüsum oranları düşmesine rağmen belediyelerin gelirlerinde artış olacaktır. Bu konuda belediyeler müsterih olmalıdır, uygulamayla birlikte rüsum gelirlerinin artacağına hep birlikte şahit olacağız" diye konuştu.
 

"Hal rüsumundan üretim bölgesi belediye yüzde 25 pay alacak"

Ergün, yeni kanunla hal rüsumunun tamamının tüketim bölgesi belediyelerinin alınmasından vazgeçildiğini açıklayarak, sözlerine şöyle devam etti: "Üretim bölgelerinde faaliyet gösteren hallerin rüsum gelirlerini olmaması ürünlerin çıkış merkezi olan o hallerin geride kalmasına neden olmaktadır. Veya başka yöntemlerle gelir elde etmek gibi uygulamayla karşı karşıya kalınıyor. Yeni düzenlemeyle hal rüsumundan üretim bölgesi belediyelerinin yüzde 25 oranında pay alması sağlanacak. Üretim bölgesi belediyeler sürece daha etkin şekilde katılacaklar, ticarete yönelik sundukları hizmetlerin kalitesini artıracaklar."

Ergün, hal işleten belediyelerin kuvvetli bir işbirliği yapması gerektiğine dikkat çekerek, sistemin kayıt altına alınması, kayıt sistemine bildirimlerin gerçekleşmesi açısından belediyelerin denetim faaliyetinin artırılması ve İçişleri ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile işbirliği içinde olunmasının önemini vurguladı.
 

"Bu kanun sebze ve meyve ticaretinde yaşanacak sorunları çözecek"

Ergün, gerek üretim bölgesi belediyelerin etkin bir şekilde sürece dahil olması gerekse hal kayıt sistemi ve ürün künyesi uygulamalarının devreye girmesiyle her aşamada denetim yapılmasının mümkün olacağını belirterek, hal kayıt sistemi ve ürün künyesi sisteminin önemli unsurlar olduğunu dile getirdi. Ergün sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu sistemin iyi işletilmesi için iyi bir elektronik alt yapının kurulması ürün bilgisi sisteminin de sağlıklı bir şekilde gerekliliğinin yapılması gerekiyor. Pazar yerinde bile ürünlerin menşei ile ilgili denetim yapma imkanı ortaya çıkacak. Tüketici denetimin en önemli unsuru olacak. Hal kayıt sistemi ile tüketici ürettikleri ürünlere ilişkin bilgi edinme ve denetim yapma hakkına kavuşacak. Bu yasayla semt pazarlarını da ayrıntılı bir şekilde düzenlemiş olduk. Belediyelerin semt pazarları üzerindeki düzenleyici ve denetleyici rollerinin daha etkin hale getirilmesi amaçlandı. Tüketiciler yaşadıkları sorunları hal hakem heyeti vasıtasıyla çözmelerine yönelik düzenleme de getirildi. Bu kanun sebze ve meyve ticaretinde yaşanan sorunları çözecek ve ihtiyaçlara cevap verecek."

Anka