MESUT HASAN BENLİ
ANKARA - Adalet Bakanlığı anayasa değişikliğiyle üye sayısı 22’ye çıkan ve yapısı tümden değişen Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) görev ve çalışma sistemini belirleyecek kanun tasarısı üzerindeki çalışmasını tamamladı. Radikal’in ayrıntılarına ulaştığı taslakta HSYK Genel Kurulu’na geniş yetkiler verilirken, hâkim ve savcılar hakkında soruşturma açılması talebi ilgili daire tarafından yapılacak.
Adalet Bakanlığı’nın HSYK Kanun Tasarısı referandum sonuçlarının Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından, kamuoyuna açıklanacak. Bakanlık yetkililerinden edinilen bilgilere göre, taslakta yapılan kritik düzenlemeler şöyle:
TOPLANTI YETER SAYISI 15: HSYK Genel Kurulu 22 asıl üyeden oluşacak. Genel Kurul, Başkanın daveti üzerine, en az 15 üyeyle toplanacak ve üye tamsayısının salt çoğunluğuyla karar alacak. HSYK Genel Kurulu, Başkanvekili ve Daire Başkanlarını seçimini yapacak. Kurul ayrıca üyelerin hangi dairede görev yapacaklarını seçimle belirleyecek ve Dairelerin kararlarına yapılan itirazları inceleyip karara bağlayacak. Genel Kurul, HSYK üyeleri hakkında yapılan suç soruşturması ile disiplin soruşturma ve kovuşturma işlemlerini yürütecek ve bu konuda gerekli kararları verecek.
YARGITAY VE DANIŞTAY’A ÜYE: HSYK Genel Kurulu, Yargıtay Danıştay’a üye seçecek, Teftiş kurulu Başkan’ını, yardımcılarını, kurul müfettişlerini ve kurulda görev yapacak raportör hâkimleri atayacak. Kurul müfettişleri ile kurulda görev yapan raportör hâkimleri gerektiğinde müktesebatına uygun hâkimlik ve savcılık görevine atayacak Adalet Bakanlığı’nın, bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki tekliflerini karara bağlayacak.
ÜYELER DENGELİ DAĞITILACAK: Taslağa göre HSYK üç daire halinde çalışacak ve her daire yedi üyeden oluşacak. Yargıtay, Danıştay Adli ve İdari Yargı’dan gelecek üyeler ile Cumhurbaşkanını atayacağı üyeler, dairelere dengeli şekilde dağıtılacak. Hâkim ve savcılara ilişkin tüm işlemler kurulması düşünülen üç daire tarafından yapılacak. Daireler hâkim ve savcı adaylarının mesleğe kabulü ile disiplin dosyalarını karara bağlayacak.
BAKAN KARARINA YARGI YOLU: Taslakta en kritik düzenleme Ergenekon hâkim ve savcılarına yönelik soruşturma talepleriyle gündeme gelen hâkim ve savcılar hakkında soruşturma açılma izni yetkisi konusunda oldu. Taslağa göre, hâkim ve savcılarla ilgili denetleme, araştırma, inceleme, soruşturma talepleri, ilgili daire tarafından yapılacak ve Başkan (Adalet Bakanı) bu talepler hakkında olur verecek. İlgili dairenin talebi hakkında Başkan tarafından verilen karar, idari bir işlem olarak idari yargı denetimine tabi olacak. Kurulun, hâkim ve savcılarla ilgili meslekten çıkarma kararlarına karşı yargı da yolu açık.
TEFTİŞ HSYK’YA BAĞLI OLACAK: Taslakta dikkat çeken önemli bir diğer düzenleme de Teftiş Kurulu’nun yapısına ilişkin. Buna göre, daireler, hâkim ve savcılarla ilgili denetleme, araştırma, inceleme, soruşturma işlemlerini Teftiş Kurulu aracılığıyla yerine getirecek. Yeni düzenleme ile Teftiş Kurulu Başkanlığı, Kurula bağlı olarak ve ilgili dairenin gözetiminde çalışacak.
ASILSIZ İHBARLARA DAVA: Taslağa göre hâkim ve savcılar hakkındaki ihbar ve şikâyetler de dairelerce incelenecek. Bu ihbar ve şikâyetlerin kötü niyetle yapıldığının ve delillerin uydurulduğunun anlaşılması halinde ilgililer hakkında kovuşturma yapılmasına da dairelerce izin verilecek.
Radikal
