İSA YAZAR

5 çocuk yapan kadına 10 yıl borçlanma hakkı verilecek. Bu süreleri askerlik veya yurtdışı borçlanması gibi yöntemlerle ödeyen kadın, 10 yıl erken emekli olabilecek. Hükümetin doğum teşvikleriyle ilgili düzenlemesinde ayrıntılar netleşmeye başladı. Çalışan kadınların çocuk yapmasını sağlamak için emeklilik şartları kolaylaştırılacak.

Doğum yapan kadınlara verilen borçlanma hakkında çocuk sayısı ile ilgili sınırlama kalkıyor. Buna göre 5 çocuk yapan kadına 10 yıl borçlanma hakkı verilecek. Bu süreleri askerlik veya yurtdışı borçlanması gibi borçlanarak ödeyen kadın, 10 yıl erken emekli olabilecek.

Kadınlara, doğum sonrasında çalışamadıkları süreleri borçlanarak ödeme hakkı ilk kez 2008 yılında sosyal güvenlik reformu ile birlikte gelmişti. Mevcut uygulamada çocuk sayısı kaç olursa olsun en fazla 2 çocuk için doğum borçlanması imkanı var. Borçlanılan süre de 4 yılı geçemiyor. Yeni devreye girecek doğum teşvikleri ile birlikte çocuk sınırlaması kalkıyor. Böylece kadınlara 5-6 veya daha fazla çocuk için de borçlanma imkanı gelecek. Çalışan kadın, 5 çocuk için 10 yıl, 6 çocuğu olan 12 yıl borçlanabilecek. Ayrıca borçlanma için çocukların sigorta tescil tarihinden sonra doğmuş olması şartı da kaldırılıyor. Çocuklar, işe başlama tarihinden önce doğmuş olsa da çalışan kadın bu haktan yararlanabilecek.

Pek çok ülkenin önemli sorunlarından olan yaşlı nüfus, Türkiye’yi de tehdit etmeye başladı. Nüfus verileri bir önceki yıl ile kıyaslandığında yaşlanma net olarak ortaya çıkıyor. TÜİK verilerine göre nüfus artış hızı azalırken ortalama yaş yükseliyor. Yaşlı nüfus ise hızla artıyor. Böyle giderse halen yüzde 7,5 olan 65 yaş üstü nüfusun toplam nüfus içindeki oranı, 2023’te yüzde 10’u aşacak. Bu tablo hükümeti harekete geçirdi. Maliye Bakanlığı, Çalışma Bakanlığı ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı genç nüfusu artırmak için nüfus teşvik paketi hazırlıyor. Üç bakanlığın birlikte hazırladığı paketin ayrıntıları netleşmeye başladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yaptığı çalışmaya göre paketin önemli ayaklarından birini, kadınlara erken emeklilik hakkı verilmesi oluşturuyor.

Bunun için doğum borçlanmasında süre sınırlaması kaldırılarak çalışan kadına, kaç çocuk olursa olsun borçlanma hakkı verilecek. SSK’lı çalışan kadınlar için geçerli olacak bu hak, emeklilikte büyük avantaj sağlayacak. 10 yıl borçlanma hakkına kavuşan bir kadın, çalışmadan 3600 gün prim elde etmiş olacak. Böylece emeklilik için gereken primin önemli bir bölümü, borçlanma ile sağlanacak. Türkiye’de kadın nüfus sayısı 37 milyon 671 bin kişi. Kadın nüfusun istihdam içindeki payı ise yüzde 26,3. Buna göre çalışan kadın ise yaklaşık 9,4 milyon. Bu nüfusun önemli bir bölümünü SSK’lı çalışan kadınlar oluşturduğu için doğum borçlanmasından yaklaşık 7 milyon kadının yararlanması bekleniyor.

Doğum teşvikleri kapsamında borçlanma dışında da düzenlemeler yapılacak. Doğum izninin 24 haftaya çıkarılması tartışılıyor. Doğumdan dönen kadının zorunlu olarak işe alınması, memurlar için doğum izninde geçen sürelerin memuriyet sayılması ve çocuk yardımlarının artırılması üzerinde duruluyor. Ancak doğum izninin 24 haftaya çıkarılmasının kadınları iş hayatından koparabileceği belirtiliyor. Bu nedenle 24 hafta doğum iznine ilişkin düzenleme netleşmedi. Kamu kurumlarına kreş zorunluluğu getirilmesi de doğum teşvikleri kapsamında düşünülüyor.