İSMMMO 'Bankanızdan Satılık Fabrika- Mayıs 2010' başlıklı raporunu açıkladı. Bankaların internet sitelerinde ilan ettikleri satılık gayrimenkullerden yola çıkarak hazırlanan raporla gayrimenkullerin muhammen satış bedelinin 627 milyon liradan 510 milyon liraya indiği ortaya koyuldu.
Raporda yer alan saptamalara göre el konulan fabrika sayısının 51'den 77'ye ulaştı. Bu fabrikaların muhammen bedeli de 201 milyon lira olarak belirlendi. El koyulan büyüklü küçüklü işyeri sayısı 228, dükkân sayısı da 331 oldu. Geçen yıl hacizli işyeri sayısı 654 olarak kayıtlara geçti. Hacizli gayrimenkullerde işyeri haczi en çok İstanbul, Ankara ve İzmir'de gözlenirken hacizli fabrikalarda Gaziantep, Samsun ve İzmir başı çekti. Raporda, işyeri ve fabrika hacizlerinin yanı sıra 402 adet arsa, bin 569 adet villa ve daire tipi konut, 77 adet bina ve 452 adet tarlaya da el konulduğuna işaret edildi.
İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, verilere ilişkin değerlendirmesinde ekonomik krizin vatandaşı çift taraflı zarara uğrattığını savundu. Özellikle fabrika, işyeri ve tarla hacizleri ile ekonomiye ciddi zararlar verildiğini öne süren Arıkan, "Banka hacizlerinde Türkiye'nin ekonomik nabzının durduğunu görüyoruz. Bugün sanayiciye, esnafa ve çiftçiye yapılan hacizler toplumun her kesiminin hacze uğratıldığını gösteriyor. Kapısına kilit vurulan fabrikanın işçileri ve o fabrikanın çevresindeki küçük esnaf bu hacizden doğrudan etkileniyor. Yine tarlasını ekmek için bankaların kapısını çalan çiftçinin de banka hacizleri ile köşeye sıkışması kabullenilir bir durum değil. Üstelik ekonomik kriz ile birlikte mallarının değerinin düşmesi de ekonomik dar boğaz içinde olan sanayici, esnaf ve çiftçiye ikinci bir darbe. Haczedilen mallar bir önceki yıla göre en az yüzde 15 değer yitirmiş durumda. Yani haciz kıskacına takılan kişiler mallarının değer kaybından dolayı da zararı büyük." dedi.
77 FABRİKA YENİ SAHİBİNİ ARIYOR
İSMMMO raporu itibariyle son bir yılda en dikkat çekici el konma işlemi fabrikalar. En fazla fabrikaya el koyan banka da Halkbank. Banka, geçen yıl 9 olan fabrika hacizlerini bu yıl 28'e çıkardı. Onu 27 fabrikaya el koyan İş Bankası takip ediyor. Vakıfbank 11, Ziraat 1, Denizbank 1, Bank Asya 4, Türkiye Finans 2, Albaraka 2 ve Kuveyt Türk'ün elinde 1 adet hacizli fabrika yeni sahibini bekliyor. Tekstil fabrikalarının ağırlıklı olduğu hacizli işlemlerde, un fabrikaları, yağ fabrikaları, çuval fabrikaları, halı fabrikaları, boya fabrikaları, ayakkabı fabrikası, beyaz eşya yan sanayi fabrikası ile otomobil yan sanayi fabrikaları da bulunuyor. Fabrikaların toplam muhammen bedeli ise 201 milyon 179 bin lira olarak görünüyor. Bir önceki yıl ise 51 bankanın muhammen bedellerinin toplamının 235 milyon olduğu gözleniyor.
Bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında bankaların ellerinde bulunan gayrimenkullerin çoğunun satılamadığı da görülüyor. Bankaların 2010 yılı satılık gayrimenkul listesinde yer alan birçok gayrimenkul geçen yıl da bankaların listesinde yer alıyordu. Bankalar ellerindeki gayrimenkullerin fiyatlarını düşürmelerine rağmen ekonomik kriz nedeniyle yeni alıcı bulamadı. Üstelik ellerindeki gayrimenkulü satamayan bankalar yeni gayrimenkulleri de bünyesine katmış oldu.
BALIK RESTORANI DA SATILIK
Bankaların hacizli işyerleri arasında İstanbul'da bulunan balık restoranı da bulunuyor. Restoran, Denizbank tarafından haczedilmiş durumda. Muhammen satış bedeli 2 milyon 600 bin lira. Ancak büyük işyeri haczi, fabrika ve balık restorandı ile sınırlı değil. Satılık işyerleri arasında 1 adet düğün salonu, 1 adet pansiyon, 1 adet süpermarket, 27 adet petrolofisi, ve imalathane, 3 adet tavuk çiftliği, 5 adet besihane ve 2 adet oto galeri de yer alıyor. Küçük işyerleri ve dükkanlar ile birlikte ise hacizli işyeri sayısı 601'e ulaşıyor.
VATANDAŞ DA HACİZDEN NASİBİNİ ALDI
Bankalardan ağzı yanan bir diğer kesim ise bireysel kredi müşterisi oldu. Son bir yılda kredi çekip kredisini ödeyemeyen bireysel müşteriler ev, bina ve arsasından oldu. Bina hacizlerinde 53 hacizle Halkbank başı çekerken, oturma amaçlı olarak ev alan ve İş Bankası'ndan kredi kullanan 522 kişi hacizle karşı karşıya geldi. Kuveyt Türk'te kredi kullandırdığı 210 kişinin evine kredi borçlarını ödemedikleri için el koydu. Böylece bina, mesken, tarla ve boş arazi ve 124 diğer mallar olmak üzere toplam 2 bin 639 kişinin malına el konmuş oldu.
Hacizlerin hangi illerde yoğunluk kazandığına bakıldığında da ilginç sonuçlar ortaya çıkıyor. Orta ölçekli işyeri hacizleri daha çok İstanbul, Ankara ve İzmir ile öne çıkarken fabrika hacizlerinde İzmir, Samsun ve Gaziantep illeri diğer illere açık ara fark atıyor. Bu illeri Manisa, Uşak ve Sakarya izliyor. Ankara, İstanbul ve Mersin ise hacizli meskenlerin yoğunlukta olduğu iller arasında yer alıyor. Arsa hacizlerinde de başı Edirne, Trabzon Denizli, Balıkesir ve Çorum çekiyor.
Bankalar bir yandan el koydukları gayrimenkulleri satarken, diğer yandan da yeni gayrimenkul alacak kişilere oldukça cazip fırsatlar sunuyor. Oturum amaçlı satılan daireler arasında 11 bine kadar ev bulmak mümkün. Dairelerin metrekareleri ise 50'den başlıyor ve uygun fiyatlı evlerde 100'e kadar çıkıyor. 3 oda bir salon evlerde de 35-70 bin arasında ikamet edilebilecek uygun ev bulmak mümkün. Arsalarda ise rakamlar çok daha cazip. Bankaların elden çıkarmak istediği arsalar arasında 3 bin liraya kadar arsa bulunuyor. Gayrimenkullerin fiyatları bulundukları bölge ve büyüklüklerine göre değişkenlik gösteriyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre bankaların takipteki kredilerinin de arttığı gözleniyor. Aktif kalemler içerisinde krediler geçen yıl ocak ayına göre yüzde 7,8 artarak 365 milyar 517 milyon liradan bu yıl ocak ayında 394 milyar 6 milyon liraya yükselirken, takipteki bürüt alacaklar aynı dönem içinde yüzde 46 artışla 14 milyar 928 milyon liradan 21 milyar 789 milyon liraya çıktı.
CİHAN
