DERVİŞ GENÇ
 
İddiaya göre lise öğrencisi Murat Bozkurt (17), öğrenim gördüğü okulun bahçesinde yanında içi boş çakmak gazı tüpüyle birlikte ölü bulundu. Dün toprağa verilen gencin babası Şerif Bozkurt, otopsi sonucunun kesin ölüm sebebini ortaya koyacağını söyledi.
 
Yaşanan son olay şüphelerin yoğunlaştığı çakmak gazı konusundaki ihmalleri de gözler önüne serdi. Zaman’ın iki yıl önce tehlikeye dikkat çektiği haberlerden sonra Sağlık Bakanlığı harekete geçmiş, 2011’de çakmak gazıyla ilgili bir genelge yayınlanmıştı. Genelgede, çakmak gazının 18 yaşından küçüklere satışı ve işporta tezgâhlarına konulması yasaklanmıştı. Ayrıca, çakmak gazı tüplerinin üzerine ‘18 yaşından küçüklere satılması sakıncalıdır’ yazılacak, kurallara uymayanlara ise kabahatler kanunu gereğince 143 lira idari para cezası kesilecekti. Ancak aradan geçen iki yıla rağmen çakmak gazı işporta tezgâhlarının başköşesindeki yerini koruyor; 18 yaşından küçüklere satılmaya da devam ediyor. 16 Mayıs 2009’da yayınlanan ‘Uçucu maddelerin zararlarından insan sağlığının korunmasına dair kanun’da özellikle çocukların bu maddelere erişimini ve kullanımını önleyici tedbirler yer alıyor. Kanun, 18 yaşından küçüklere uçucu maddelerin satılmasını yasaklıyor. Satanlara 5 bin liraya kadar para cezası öngörüyor. Ancak denetim yapılmadığından satış serbest şekilde sürüyor.
 
Tiner, bali gibi maddelere ulaşamayan bağımlılar, daha kolay erişebilecekleri çakmak gazını yeterince denetlenmeyen işporta tezgahlarından 2-3 lira karşılığında kolayca temin edebiliyor. İstanbul Şirinevler’deki bir tezgahta kaçak sigaralardan sonra en çok çakmak gazı bulunuyor. Bir yandan ayakkabı boyarken diğer yandan yanı başındaki tezgahta rahatlıkla çakmak gazı satan işportacılara sıklıkla rastlamak mümkün. Kendisine 3 lira verdiğimiz 14 yaşındaki bir lise öğrencisi Şirinevler’deki işportacıdan saniyeler içinde çakmak gazını satın aldı. Yasak olmasına rağmen, işportacılarda herhangi bir tedirginlik yok. Bir satıcı, “Bunları yıllardır satıyorum. Genelde Tahtakale’den alıyorum. Yasak olsa neden bize satsınlar ki?” diye soruyor. Bir başka seyyar satıcının, “Maliyeden gelenler vergi denetimi yapıyor. Ama bugüne kadar çakmak gazıyla ilgili hiç kimse denetim için gelmedi.” sözleri acı gerçeği ortaya koyuyor.
 
Ege Üniversitesi Sosyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ercan Tatlıdil, bali, tiner, çakmak gazı gibi maddelerin satışının devlet tarafından denetlenmesinin ve yasak getirilmesinin önemli olduğunu ancak asıl denetimi ailenin yapması gerektiğini vurguluyor. Anne ve babaların çocuklarını zararlı maddelerle ilgili küçük yaşlardan itibaren bilgilendirmesinin önemine işaret eden Tatlıdil, şu önerilerde bulunuyor: “Ortaokul ve lise çağına gelen çocuklara bağımlılık yapan maddelerden bahsetmek gerekiyor. Devlet dediğimiz sistem kurumları harekete geçirmeli. Hatta camilerde cuma hutbelerinde bile anlatılmalı. Ayrıca, aile çocuğunun madde bağımlısı olduğundan şüphe ediyorsa hemen aile hekiminden destek almalı.”
 
Çocuklar sosyal ağda kandırılıyor
 
Bali, tiner, uhu ve çakmak gazı gibi uçucu madde tehdidi sanal ortamı da kuşatıyor. Sosyal ağlar üzerinde oluşturulan gruplarda madde bağımlılığıyla ilgili ilginç diyaloglar geçiyor. Facebook’ta ‘404, çakmak gazı, uhu, oje, bali, tüp kokusu tutkunları’ gibi gruplar yer alıyor. Üye sayıları üç yüzleri bulan bu gruplar çocukları madde bağımlılığı konusunda yönlendiriyor. Genelde ortaokul çağındaki yaşları 10-15 arasında değişen çocuklardan oluşan grubun üyeleri,  birbirlerine uçucu madde önerisinde bulunuyor. Sayfada F.K. isimli çocuk, ‘şahsen en sevdiğim 98 oktan kurşunsuz benzin’, ifadelerini kullanırken S.E. ‘Favorim uhuu’, T.D. ise ‘Bali en güzeli, hem kafa da yapıyor’ diyor. İnternette suç unsuru olarak kabul edilen içerikli sitelere erişimin engellenmesine 23 Kasım 2007’de başlandı. Uyuşturucu veya uçucu maddelerin teminini kolaylaştıran sitelere erişimin engellenmesi gerekiyor.