Bütün meslektaşların bildiği gibi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda düzenlenmiş olan Adil Yargılanma Hakkı’nın bir tezahürü de Adalete Erişim hakkıdır.

Bu kapsamda vatandaşın Mahkeme önünde davasını takip etmesi de en doğal hakkıdır. Ancak standart bir vatandaşın usul hukukundan haberi olmaması ve Avukatla temsil imkanından da yararlanmak istememesi ortaya ilginç örnekler çıkarabiliyor.

Örneğin bugün bir duruşmada Davacı taraf bilirkişi ücretini yatırmasının mecburî olmaması sebebiyle (bunun ihtiyarî olmasının davada kendi aleyhine bir sonuca sebep olmayacağını düşündüğünden) bilirkişi incelemesinden vazgeçmiş sayıldı ve davası usulden reddedildi.

Buna benzer başka bir örnekte ise Hukuk Mahkemelerinin tarafların talebiyle bağlı olması sonucunda Davacının dosyanın bilirkişiye gitmesinin anlamını bilmemesi sebebiyle dosyanın bilirkişiye gitmesini istememesi sonucunda açtığı dava yine bir önceki örnekte olduğu gibi usulden reddedildi.

Türkiye’de Avukatlara karşı olumsuz bakışın neticesinde asil olarak davada yer alan bu iki vatandaş dosyalarını esasa taşıyamadı. Kendilerini bir avukatla temsil etmiş olsalardı esastan yürüyecek dosyaların bir usul bilgisi eksikliği neticesinde aleyhlerinde karara bağlanmış olması, bana iki şey düşündürüyor. Bunlardan ilki Avukat vasıtasıyla Temsil edilmenin kıymeti Türkiye’de hala yeteri kadar anlaşılmış değil, ikinci olarak ise ilköğretim ve lise eğitiminde temel hukuk eğitiminden faydalanan bireyler yetiştirmemiz gerekliliği. Nasıl ki ilkyardım eğitimi herkesin ihtiyacı ise Temel Hukuk Eğitimi de aynı şekilde toplumsal bir ihtiyaç. Dişi sızladığında Diş Hekimine giden, Karnı ağrıdığında Dahiliye Uzmanına giden bir kişinin; Hakkını savunurken, bir avukata başvurmayı ihmal edebiliyor olması; herkese ders olması gereken bir tabloyu önümüze seriyor.

Baroların Bedelsiz Dava Takipleri (Pro Bono) hakkında sağlıklı çalışması yürütmesi ve herkesin Adalet’e erişiminin kolaylaşması dileğiyle..


(Bu köşe yazısı, sayın Av. Ömer Özgür Ünlü tarafından www.hukukihaber.net sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısının tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısının bir bölümü, aktif link verilerek kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen ya da tamamen yayınlanması şahsi haklara ve fikri haklara aykırılık teşkil eder.)