2. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin üzerinden 76 yıl geçtikten sonra, Almanya'nın başkenti Berlin yakınlarındaki Sachsenhausen toplama kampında görevli eski bir Nazi subayının yargılandığı duruşma bugün başladı.
100 yaşındaki sanık Josef S, 3518 kişinin ölümünden sorumlu olanlar arasında gösteriliyor.
Sanığın özellikle kampta tutulan Sovyet tutukluların vurulmasında ve Zyklon B gazıyla toplu katliamlarında doğrudan rol aldığı düşünülüyor.
Nazi Almanyası döneminden suçluların yargılanması için zaman daralıyor zira bu kişilerin hepsi çok yaşlı. Josef S, şu ana karar yargılananlar arasında en yaşlı olan sanık.
Düşük rütbeli Nazi subaylarının yargılanması sadece birkaç yıl önce alınan kararla başlandı.
10 yıl önce, eski bir Nazi subayı olan John Demjanjuk'un yargılanarak ceza alması, savcıların daha düşük rütbeli Nazi görevlileri için de soruşturma başlatmasının yolunu açtı. O zamana kadar sanıkların ölümlerde doğrudan rol oynadığının kanıtlanması gerekiyordu. Bu da sadece üst düzey Nazi görevlilerinin yargılanmasıyla sınırlı kalıyordu.
Mahkeme salonuna tekerlekli sandalyede geldi
Mahkeme salonuna tekerlekli sandalyede gelen sanığın bir de evrak çantası taşıdığı görüldü.
Brandenburg bölgesinde yıllarca çilingir olarak hayatını sürdüren Josef S'nin, davayla ilgili bugüne kadar hiç konuşmadı.
1942'de Sachsenhausen kampında subay olarak görevlendirildiğinde 21 yaşındaydı. Şimdi 101 yaşına basmak üzere. Bu sebeple günde en fazla 2 veya 2,5 saat süreyle duruşmaya katılabileceği belirtildi. Davanın Ocak ayına kadar sürmesi ve yılın başında sonuçlanması bekleniyor.
Berlin'in kuzeyindeki Oranienburg kampında on binlerce kişi hayatını kaybetti. Bunların arasında Nazi idaresine karşı çıkan muhalifler, Yahudiler, eşcinseller ve savaş sırasında rehin alınan çoğu Sovyetlerden gelen asker ve siviller de vardı.
1943'te Sachsenhausen'de bir gaz odası oluşturuldu ve savaşın sonlarına yaklaşırken, "yürümesi zor olan" 3 bin kişi bu gaz odasında öldürüldü.
Perşembe günü başlayan dava, 17 davacının suçlamalarını temel alıyor. İçlerinde Sachsenhausen kampından kurtulan mağdurlar da var.
Christoffel Heijer, babasını en son gördüğünde 6 yaşındaydı. Babası Johan Hendrik Heijer, bu kampta vurularak öldürülen 71 Hollandalı Nazi karşıtı eylemciden biriydi.
Berliner Zeitung gazetesine konuşan Heijer, "Cinayet kader değildir; zaman içinde silinecek bir suç da değildir" dedi.
Ancak birçok Nazi kamp subayı yargılanmayacak.
Sadece Stutthof kampında 3.000 subay görevliydi. Bunların sadece 50'si yargılanarak ceza aldı.
Geçen hafta da Stutthof'ta komutanların sekreterliğini yapan ve bugün 96 yaşında olan Irmgard Furchner'in yargılanmasına Hamburg'da başlanacaktı. Ancak duruşma öncesinde, kaldığı bakımevinden kaçtı.
Bir süre sonra bulunan Furchner'in davası 19 Ekim'de görülecek. (BBC Türkçe)
