Türkiye gıda fiyatlarındaki artışı tartışırken Özel İletişim Vergisi'nin dün gece yüzde 10'a çıkarılması dikkat çekti. Özellik son 1 yılda pandemi koşulları nedeniyle vatandaşın internet ve iletişim harcamaları yükseldiği bir ortamda bu vergi artışı tepki çekti. Yıl başında enflasyonla mücadeleye destek olmak adına tütün ürünlerinde vergide indirim yönlü bir ayarlama yapılmıştı. Merkez Bankası son enflasyon raporunda bu düzenlemenin pozitif katkısına işaret etmişti. Şimdi ÖİV'nin yüzde 7.5'ten yüzde 10'a yükseltilmesiyle gözler bu artışın fiyatlara nasıl yansıyacağına da çevrildi. Özel İletişim Vergisi'ne yapılan bu artış 100 TL'lik bir faturada önceki dönemde KDV ve ÖİV toplam bedeli olan 20,32 TL'yi 21,88 TL'ye çıkaracak. Yani bu artış 100 TL'lik faturada 1.56 TL zam olarak vatandaşın iletişim maliyetini artıracak. Türkiye'de ortalama fatura tutarı 60 TL olduğu düşünüldüğünde de her vatandaşın cebinden ayda 1 TL daha fazla çıkacak. Ancak 100'de 1.56 puan vatandaşın enflasyonu artmış olacak. Diğer yandan da bu kararla devlet 1 yılda 1.5 milyar lira ilave vergi geliri elde etmiş olacak.

SEKTÖR AKTÖRLERİ NE YAPACAK?

Şimdi gözler telekom sektöründe faaliyet gösteren şirketlere de çevrildi. Alkollü içecekler sektöründeki vergi artışlarının bir kısmını ilgili sektör aktörleri fiyatlarına doğrudan yansıtmamıştı. Korona virüsü ile mücadele ortamında vatandaşın vazgeçilmezi olan internette özellikle telekom sektörünün aktörlerinin faturalara yansıyacak ortalama 1 TL'lik artışı doğrudan yapıp yapmayacağı merakla bekleniyor.

Özel sektörün vergi artışını nasıl yansıtacağı bilinmiyor ancak şubat ayında güncellenmesi beklenen TÜİK enflasyon sepetinde bugün haberleşme harcamalarının katkısı yüzde 4. Yani bu vergi artışı doğrudan fiyatlara yansıtıldığında 100'de 1.56 puanlık artış yaşanacağına göre TÜİK'in yıllık enflasyonuna 0.063 puanlık ek artış getirecek.

İŞTE VERGİ ARTIŞININ DETAYLARI

Özel iletişim vergisi oranlarının artırılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Bugünden geçerli olmak üzere yürürlüğe giren karar uyarınca, özel iletişim vergisi yüzde 7.5’ten yüzde 10’a çıkartıldı. Vergi artışından etkilenen hizmetler şöyle:

- Ön ödemeliler dahil her türlü mobil elektronik haberleşme kapsamındaki tesis, devir, nakil ve haberleşme (konuşma) hizmetleri.

- Radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetler.

- Kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmeti.

- Diğer elektronik haberleşme hizmetleri.

2018 YILINDA EŞİTLENMİŞTİ

Depremin yaralarını sarmak amacıyla getirilen ve daha sonra kalıcı hale gelen özel iletişim vergisi, 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe giren kanunla tüm hizmetlerde yüzde 7.5 oranında eşitlenmişti. Daha önce telefon tesis, devir, nakil ve konuşma hizmetlerinden yüzde 25, kablolu radyo televizyon ile diğer elektronik haberleşme hizmetlerinden yüzde 15, internet hizmetlerinden de yüzde 5 oranında vergi alınıyordu. Whatsapp başta olmak üzere bazı uygulamalar üzerinden telefon konuşmalarının yaygınlaşması üzerine internetten alınan vergi yüzde 7.5’e yükseltilmişti.

Yeni artırımla birlikte tüm haberleşme hizmetlerinden alınan özel iletişim vergisi yüzde 10’a çıkartıldı. Vergi artışı, şubat ayındaki telefon faturalarına yansıyacak.

1.5 MİLYAR LİRA İLAVE VERGİ

2021 yılı bütçesi TBMM’ye sunulurken, 2020 yılında özel iletişim vergisi gelirlerinin 4 milyar 279 milyon lira olacağı tahminiyle, 2021 yılında 4 milyar 703 milyon liralık gelir hedefi belirlendi. 2020 yılına göre özel iletişim vergisi gelirinde yüzde 9.9 oranında artış öngörüldü.

Ancak, yılın son çeyreğinde özel iletişim vergisi gelirleri tahminlerin üzerinde gerçekleşti ve yılı 4 milyar 488 milyar lira gelirle kapattı.

Yüzde 7.5 özel iletişim vergisi oranına göre 2021 yılı için belirlenen vergi gelirlerinin yüzde 33 oranında artmasıyla en az 1.5 milyar liralık ilave vergi geliri elde edilmesi bekleniyor.

2021 bütçe kanununda özel iletişim vergisi gelirlerinin 2022’de 5.1 milyar, 2023’te de 5.4 milyar lira olması öngörüldü.

Yapılan artışla 2021 yılındaki vergi geliri 2023 yılı hedefini de aşacak.

ENFLASYONA ETKİSİ NE OLACAK?

Haberleşme hizmetlerinin enflasyon sepetindeki ağırlığı yüzde 3.80 gibi yüksek bir oranda bulunuyor. Sağlık harcamalarının enflasyon sepetindeki ağırlığının yüzde 2.80, eğitim harcamalarının yüzde 2.58 olduğu dikkate alınırsa, haberleşme hizmetlerindeki vergi artışının enflasyona etkisinin yüksek olacağı görülüyor.

2020 yılındaki yüzde 14.60 oranındaki enflasyonda haberleşme hizmetlerinin payı 0.22 puanda kalmıştı. (Ahmet Kıvanç / HaberTürk)