Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, mart ayında İnsan Hakları Eylem Planı kapsamında açıkladığı vergi kaçakçılığı suçları ile ilgili düzenleme için yeniden düğmeye basıldı.
AK Parti’nin hukukçu milletvekilleri bu konuda uzun süredir çalışma yürütüyordu. Ancak Meclis’in temmuz ayında tatile girmesi sebebiyle de taslak çalışmaları durmuştu. Edinilen bilgilere göre AK Parti enerji ve akaryakıt sektörü başta olmak üzere iş dünyasının kanunlaşmasını beklediği düzenlemeyi yeniden gündemine aldı. Yapılan çalışma Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde yer alan vergi kaçakçılığı suçlarına verilen cezaların yeniden belirlenmesini içeriyor.
ZİNCİRLEME SUÇ SAYILACAK
Hazırlanan taslakta, vergi kaçakçılığı suçlarının zincirleme suç kapsamına alınması ve etkin pişmanlık hükümlerinin vergi suçlarında da uygulanması öngörülüyor. Vergi kaçakçılığı suçu işleyenler etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanıp suçtan kaynaklı vergi borcunun tamamını öderse, verilen hapis cezaları yarı oranında indirilecek.
Vergi kanunları kapsamında tutulması gereken defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, vergi matrahının azalmasına sebep olacak şekilde defterleri tahrif eden, gizleyen, yanıltıcı belge düzenleyenlerin cezalandırılabilmesi için bilerek işlenmesi ve bu suçlarla ilgili olarak hazinenin zarara uğrayacak şekilde vergi kaybına yol açılmış olması gerekecek.
Ayrıca sahte fatura gibi vergi kaçakçılığı suçları için her takvim yılı için ayrı ceza değil, zincirleme suç kapsamında tek ceza uygulanacak.
CEZADAKİ ORANTISIZLIKLAR GİDERİLİYOR
AK Parti kaynakları “Bu konuda kamuoyunda büyük bir beklenti oluştu. Sahte fatura gibi vergi kaçakçılığı suçu sebebiyle yapılan denetimlerde her vergi dönemine ait ayrı ceza çıkarılıyor. Her yıl için ayrı ceza hesaplandığı için bakıyorsunuz 20-25 yıllık hapis cezaları ortaya çıkıyor. Yapılacak düzenleme ile bu orantısızlık ortadan kaldırılacak. Aynı suçu birden fazla işlemişse, zincirleme suç sayılacak ve cezası yarı oranında artırılacak. Yani cezadan kurtulmuyor. Etkin pişmanlıktan yararlananların cezası ise yarı oranında indirilecek” değerlendirmesini yaptı. (Yücel Kayaoğlu / Türkiye)
BAZI SEKTÖRLER
Bu düzenlemenin özellikte petrol ve enerji sektöründe yüksek bedelleri içeren sahte fatura ve vergi kaçakcılığı anlamına gelen büyük sonuçlarının olduğu belirtiliyor. Bu sektörde uygulamaya konulan dijital takip ve kaçakcılığın önlenmesi düzenlemelerinin etkili olmasına rağmen, istismarların önlenmesinin büyük önem taşıdığı belirtiliyor. Kamuoyunda sahte fatura ve vergi kaçırma suçu olarak tanımlanan Vergi Usul Kanunu’nun ünlü 359. maddesi üzerinden yapılan çalışmaya göre, ceza tek suç olarak tanımlanacağı için zincirleme ceza ortadan kalkacak. Düzenlemenin af olarak algılanmaması için özen gösterilecek. Suç ve eylem dengesine özen gösterilerek ceza yeniden tanımlanacak. Konunun zincirleme suç kapsamından çıkartılmasının 12-15 yıl hapis cezasına dönüştürülmesi anlamına geleceği belirtiliyor.
ETKİN PİŞMANLIK
Düzenleme kapsamında etkin pişmanlık maddesinin olup olmaması da tartışılıyor. Öneriler arasında, vergi kaçakçılığı suçunu işleyenlerin, vergi kanunlarına göre tutulması gereken defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanların, etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanıp, tüm borcunu ödemesi halinde cezasının yarı oranında indirilmesi de bulunuyor. (Nuray Babacan / Hürriyet)
MEVCUT DÜZENLEME NE DİYOR?
Mevcut yasanın Vergi Usul Kanunu’nun ‘Kaçakçılık Suçları ve Cezaları” başlıklı 359. maddesi, bir takvim yılı içinde vergi kanunlarına göre tutulması gereken defter ve kayıtlarda, hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, ilgisi olmayan kişiler üzerine hesap açan veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler, bunları tahrif eden, gizleyen, yanıltıcı belge düzenleyenler hakkında 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilmesini” öngörüyor. Madde, “defter sayfaları, kayıt ve belgeleri yok eden veya bunların yerine yenisini koyan, asıl veya suretlerini sahte olarak düzenleyip kullananları ise 3 ila 5 yıl arasında hapis cezasını” hükme bağlıyor. Burada, her bir takvim yılı için ayrı ayrı ceza verilmesi gerekiyor.
