BRÜKSEL (AA) - Avrupa Birliği (AB), sığınmacı krizini çözmek için geçen ay düzenlenen AB Liderler Zirvesi'nde ortaya attığı "bölgesel tahliye merkezleri" ve "kontrollü sığınmacı merkezleri" kavramlarına açıklık getirerek, bu merkezleri topraklarında kurmayı kabul eden ülkelere mali yardım sağlanmasını teklif etti.
AB Komisyonu, üçüncü ülkelerde kurulması öngörülen "bölgesel tahliye merkezleri" ve üye ülkelerde kurulması planlanan "kontrollü sığınmacı merkezleri" kavramlarına açıklık getiren bir yol haritası metni yayımladı.
Merkezlerin kurulmasına ilişkin bazı önerilere yer verilen metin, üye ülkelerin daimi temsilcileri tarafından yarın düzenlenecek AB Daimi Temsilciler Komitesi Toplantısı'nda (COREPER) ele alınacak.
Metne göre, söz konusu iki merkez, AB ülkelerinin ortak sorumluluk alarak "karmaşık sığınmacı sorununa" çözüm bulmasına yardımcı olacak.
- "Kontrollü sığınmacı merkezleri"
AB'ye ulaşan sığınmacılar birlik ülkelerinde kurulacak "kontrollü sığınmacı merkezleri"ne gönderilecek.
Bu merkezler sayesinde uluslararası korumaya muhtaç sığınmacılar ile AB'de kalma hakkı bulunmayan yasadışı sığınmacılar arasındaki ayrımın yapılacağı ve geri iadelerin hızlandırılacağı kaydediliyor.
Merkezleri ülkesinde kurmayı kabul eden üye ülkelere "AB tam destek" verecek.
Bu çerçevede ülkelere Avrupa sınır muhafız takımları, sığınmacı uzmanları tahsis edilecek. Tüm masraflar AB bütçesinden karşılanacak.
Aynı zamanda AB, "kontrollü sığınmacı merkezi" kuran üye ülkenin altyapı ve operasyonel maliyetlerini karşılayacak, merkeze kabul edilen her bir sığınmacı için 6 bin avro ödeme yapacak.
Öneriye göre bu kavramın uygulanabilirliğini ölçmek için yakın zamanda bir pilot merkez kurulacak.
- "Bölgesel tahliye merkezleri"
Üye ülkelerde kurulacak "kontrollü sığınmacı merkezleri"nin yanı sıra üçüncü ülkelerde BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ve Uluslararası Göç Örgütü (IOM) ile iş birliği yürütülerek "bölgesel tahliye merkezleri" inşa edilecek.
Bu merkezlerin sığınmacıların düzenli ve güvenli bir şekilde tahliye edilmesine katkı sağlayacağı savunuluyor. Aynı zamanda bu merkezlerde de uluslararası korumaya ihtiyacı olan sığınmacılar ile yasadışı sığınmacıların hızlı bir şekilde ayırt edileceği ve geri iadelerin hızlanacağı kaydediliyor.
"Bölgesel tahliye merkezleri" istekli olan "ortak ülkelerde" kurulacak ve bu ülkelere "siyasi, güvenlik ve sosyo-ekonomik ihtiyaçlarına" uygun özel destek sağlanacak. AB, merkezlerin kurulmasında ortaya çıkan masrafları karşılayacak.
Merkezler, yasa dışı sığınmacıların sık kullandığı noktalara uzak yerlere inşa edilecek ve tüm tahliye edilen sığınmacılara yeniden yerleştirme hakkı verilmeyecek.
Metinde bu merkezlerin "toplama kampları" olmayacağı ve uluslararası hukuka uygun hareket edileceğine vurgu yapılıyor.
